چکیده
تکرر ادرار به معنای نیاز به تخلیه ادرار بیشتر از حد معمول است.
تکرر ادرار می تواند روال عادی زندگی فرد را مختل کند، چرخه خواب را قطع کند و همچنین می تواند نشانهای از یک بیماری اساسی باشد. بنابراین مشخص شدن علت تکرر ادرار بسیار مهم و حیاتی است.
ما در این مقاله از مجله سلامت دکتر مهندس تکرر ادرار، علائم تکرر ادرار و درمان تکرر ادرار را بررسی کردیم، پس تا آخرمقاله همراه ما باشید.
تکرر ادرار چیست؟
تکرر ادرار بدین معناست که فرد با مصرف کمی از مایعات به طور مکرر چند بار به دستشویی می رود و احساس می کند که هنوز هم ادرار دارد و کامل تخلیه نشده است.
این عارضه در مرد، زن، کودک و بزرگسال رخ می دهد و محدودیت سنی ندارد، البته تکرر ادرار ممکن است علامت و نشانه بروز یک نوع بیماری نیز باشد.
علل تکرر ادرار
- عفونت های مثانه (شایع ترین علت تکرر ادرار در زنان و کودکان)
- بی اختیاری ادراری
- بزرگی غیر سرطانی پروستات (BPH یا بزرگی خوش خیم پروستات-شایع ترین علت تکرر ادرار در افراد بالای ۵۰ سال)
- سنگ های مجاری ادراری
- اضطراب
- دیابت
- بیماری های کلیوی، مانند عفونت کلیه و سنگ کلیه
- ضعیف شدن عضلات کف لگن
علائم تکرر ادرار کداماند؟
اگر دچار تکرر ادرار شده باشید، ممکن است به دفعات متعدد احساس نیاز به دفع ادرار پیدا کنید، ولی این تنها علامتی نیست که فرد مبتلا به تکرر ادرار را گرفتار میکند.
با اینکه ممکن است علائم تکرر ادرار در میان افراد مختلف، متفاوت باشند، برخی علائم شایع تکرر ادرار عبارت هستند از:
- نیاز فوری به دفع ادرار
- نشت ادرار بدون دلیل مشخص
- سوزش و چکه کردن ادرار
- وجود خون در ادرار
- بیاختیاری در ادرار
- نشت ادرار هنگام سرفه
- احساس ادرار کاذب، احساس نیاز به دفع ادرار بدون وجود ادرار
- ادرار با بوی شدید
تکرر ادرار در زنان
بانوان به دلیل کوتاه بودن مجرای ادراری، در معرض خطر عفونتها و سایر بیماریها قرار دارند. پاک کردن نامناسب واژن (از پشت به جلو) بعد از دستشویی، مجاری ادراری را در معرض نوعی باکتری به نام اشریشیا کلی (E.coli) قرار میدهد.
از دیگر مواردی که باعث تکرر ادرار در بانوان میشود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بارداری
- سرطان تخمدان
- فیبرومها (تودههای غیر سرطانی)
- سطح پایین استروژن در یائسگی
- رابطه جنسی
درمان تکرر ادرار
درمان تکرر ادرار به رفع علت زمینه ای عامل این مشکل می پردازد؛ برای مثال در صورتی که علت تکرر ادرار، ابتلا به دیابت باشد، درمان شامل کنترل میزان قند خون خواهد بود.
درمان بیش فعالی مثانه شامل موارد زیر است:
درمان تکرر ادرار با طب سنتی
پزشکان طب سنتی برای درمان تکرر ادرار با طب سنتی بیشتر توصیه به مصرف داروهای با طبع گرم میکنند؛ بنابراین میتوانید از گیاهانی مانند زنجبیل به همراه عسل، جوش شیرین و دارچین و یا کنجد استفاده کنید.
اصلاحات تغذیه ای
افراد باید از مصرف هر گونه مواد غذایی ادرار آور یا تحریک کننده مثانه اجتناب کنند. این موارد شامل کافئین، الکل، نوشیدنی های گاز دار، محصولات حاوی گوجه، شکلات، شیرین کننده های مصنوعی و غذا های پر ادویه می شوند.
همچنین مصرف مواد غذایی غنی از فیبر نیز بسیار اهمیت دارد، زیرا یبوست می تواند علائم سندرم مثانه بیش فعال را بدتر کند.
نظارت بر مصرف مایعات
نوشیدن مایعات زیاد در مواقع خاص علت اصلی تکرر ادرار است.
تمرینات کگل
شل شدن عضلات کف لگن با بالا رفتن سن امری طبیعی هست و یکی از عوارض آن بی اختیاری ادراری و تکرر ادرار است.
با انجام ورزشهای کگل می توان عضلات کف لگن را تقویت و مشکلات ادراری را برطرف کرد. برای نتیجه گرفتن از این تمرینات باید منظم و روزانه، هفته ها و گاهی در مواردی ماهها تلاش کنید.
ورزش های زیر نمونه هایی از تمرینات کگل برای تکرر ادرار هستند که خانم ها و آقایان می توانند از آن برای تقویت عضلات کف لگن استفاده کنند:
تمرین سگ پرنده
برای انجام این تمرین در حالت 4 دست و پا باید قرار بگیرید، سپس دست و پای مخالف را بلند کرده و در حالت کشیده برای 2 ثانیه نگه دارید، سپس به حالت استراحت اولیه برگردید.
همین کار را برای دست و پای دیگر انجام دهید. این تمرین را هر روز در 3 ست 10 تایی انجام دهید.
تمرین پل زدن باسن
برای انجام این تمرین که به آن پل زدن باسن نیز می گویند، باید به پشت خوابیده و زانوها را خم کنید.
حالا باسن را از زمین بلند کرده و عضلات کف لگن را منقبض کنید. می توانید کف پا را به زمین بچسبانید یا در همین حالت 2 تا چند ثانیه مکث کنید و به حالت استراحت برگردید.
همین مراحل را در ست 10 تایی تکرار کنید. 3 بار در روز 3 ست ده تایی حرکت پل زدن باسن را انجام دهید.
لیزر
این روش یکی از موثرترین روشهای غیرجراحی درمان تکرر ادرار در زنان و نیز درمان بی اختیاری های استرسی ادرار و ترکیبی (استرسی + تکرر ادرار) است.
از لیزر در مواردی استفاده می شود که ضعف عضلات کف لگن و آتروفی، عامل تکرر ادرار باشد.
درمان دارویی تکرر ادرار
درمان دارویی تکرر ادرار ممکن است شامل استفاده از داروهای زیر باشد:
- داریفناسین
- دسموپرسین استات ( نوکتیوا )
- ایمی پرامین ( توفرانیل )
- میرابگرون ( میربتریک )
- اکسی بوتینین ( دیتروپان )
- اکسی بوتینین ( اکسی ترول )
- وسیکیر یا همان سولیفناسین ( وزیکر )
- تولترودین ( دیتروم LA )
- تروسپیوم ( Sanctura XR )
اکسی ترول تنها داروی قابل استفاده برای بانوان است.
داریفناسین به طور خاص برای افرادی که در طی شب بیشتر از دو بار برای ادرار کردن بیدار می شوند، تجویز می شود.
راهکار جلوگیری از تکرر ادرار
برای کاهش احتمال ابتلا به تکرر ادرار ابتدا باید سبک زندگی خود را تغییر دهید. در ادامه به بررسی برخی راههای جلوگیری از ابتلا به تکرر ادرار میپردازیم.
اصلاح تغذیه و رژیم غذایی
با نزدیک شدن به شب سعی کنید از خوردنیها و نوشیدنیهایی که احتمال ادرار شبانه را افزایش میدهند، اجتناب کنید. برخی از این مواد خوراکی عبارتند از:
- الکل
- آب مركبات
- قهوه
- چای
- گوجه فرنگی
- شیرین کنندههای مصنوعی
یبوست با اعمال فشار بر مثانه به تکرر ادرار کمک کند، بنابراین برای جلوگیری از ابتلا به یبوست مواد غذایی دارای فیبر مصرف کنید.
داروی ادرارآورتان را بعدازظهرها مصرف کنید
اگر برای فشار خون بالا، تورم پا یا نارسایی احتقانی قلب داروهای ادرارآور مصرف میکنید، ممکن است مصرف این داروها در بعدازظهرها سودمند باشد.
این شیوه مصرف داروها باعث خواهد شد تا ادرار بیشتری در بعدازظهر و غروب تولید شود و احتمالا تولید ادرار در طول شب کاهش یابد.
البته قبلا این موضوع را به دکترتان اطلاع دهید و تایید او را برای تغییر زمان مصرف دارو بگیرید.
درمان تکرر ادرار با گیاهان دارویی
کلام آخر
تکرر ادرار یا ادرار زیاد باعث می شود که فرد بیشتر از حد معمول ادرار کند. هر فرد به طور متوسط بین 4 تا 10 بار در روز ادرار میکند، اما این میزان در بین افراد مختلف، متفاوت است. فردی که روزانه 2 لیتر آب مصرف می کند، اما بیش از هفت بار ادرار می کند، مبتلا به تکرر ادرار است.
تکرر ادرار ناشی از عفونت، داروها، آسیب عصبی یا سایر بیماریها می باشد.
راههای درمانی بسته به علت آن متفاوت است، اما می تواند شامل تغییرات در سبک زندگی، داروها یا جراحی باشد.