از کجا بفهمیم بارداری خارج از رحم است؟

چکیده                            تخمین زمان مطالعه: 4 دقیقه

در دوران بارداری یکی از مشکلاتی که ممکن است رخ دهد، بارداری خارج از رحمی است. حاملگی خارج از رحم وضعیتی است که در آن لقاح جایی دیگر در کنار رحم، اغلب در لوله های فالوپ کاشته می شود علائم بارداری خارج رحمی گاهی می‌تواند بیمار را دچار اشتباه و خیال كند به طور كلی تشخیص ابتدایی بارداری خارج رحمی مشكل است و معمولا چنین زنانی می‌گویند ابتدا علائمی مانند حاملگی طبیعی داشته‌اند . این بارداری نمی تواند به طور طبیعی ادامه پیدا کند و سریعا به درمان نیاز دارد. حاملگی خارج از رحم که وضعیتی خطرناک و از مهم‌ترین علل مرگ مادران به شمار می‌آید. باید یادآوری کنیم زندگی پس از حاملگی خارج رحمی محکوم به تباهی نیست و بسیاری از زنان میتوانند بارداری موفقیت آمیزی داشته باشند.

حاملگی خارج از رحم چگونه اتفاق می افتد؟

در حاملگی طبیعی، یک تخمک در یکی از لوله های فالوپ که تخمدان ها را به رحم متصل می کند، توسط اسپرم لقاح می یابد. تخمک لقاح یافته سپس به سمت رحم حرکت می کند و خود را در دیواره داخلی رحم یا اندومتر مستقر می کند و اصلاحا لانه گزینی می کند، و در آنجا باقی می ماند و رشد می یابد. اگر لانه گزینی سلول تخم تشکیل شده در هر جایی غیر از دیواره داخلی رحم ایجاد شود ( مثلا در لوله های فالوپ، گردن رحم و یا دیگر قسمت های اندام تناسلی زن) به آن بارداری خارج رحمی گفته می شود. از آنجا که اکثر بارداریهای خارج رحمی در یکی از لوله های رحم رخ می دهند آنرا بارداری لوله ای نیز می نامند.

چرا بارداری خارج از رحم خطرناک است؟

چون اگر جنین به جای رشد در جای مشخص خودش، در لوله یا نزدیک رحم رشد کند باعث بروز مشكلات جدی می‌شود. جنین در هر کجا به غیر از داخل رحم شکل بگیرد و رشد کند باعث پاره شدن محل و خونریزی شدید می‌شود. خونریزی داخلی که در بیشتر مواقع جان انسان را به خطر می‌اندازد و قبل از اینکه او به بیمارستان برسد ممکن است جانش را از دست بدهد. البته این را هم بگویم كه این روزها علم به شدت پیشرفت كرده و احتمال مرگ خیلی كم است، اما به شرطی كه خانم‌های باردار تست‌های اطمینان بخش را بدهند.

چه کسانی دچار حاملگی خارج از رحم می شوند؟

عوامل خطر مهمی وجود دارد که شانس فرد را برای ابتلا به بارداری خارج رحمی بالا می برد. از قبیل:

• بیماری های مقاربتی
•  بیماری های التهابی لگن
• اندومتریوز در صورتی که درمان نشود و به بارداری منجر شود
• لوله های فالوپ اسیب دیده
•  مصرف داروهای ضدبارداری
•  باردار شدن به روش های آزمایشگاهی (لقاح آزمایشگاهی)
•  بستن ناموفق لوله های رحمی
•  سابقه خانوادگی فرد برای داشتن بارداری خارج رحمی
• عمل جراحی لگن
•  چسبندگی های لگنی
•  استفاده از آی یو دی. تقریبا 50 درصد بارداری زنانی که برای جلوگیری از بارداری از IUD استفاده می کنند، خارج از رحم صورت می پذیرد.

شایع ترین علائم بارداری خارج رحم

در بیشتر موارد، این نوع از بارداری در چند هفته اول بارداری رخ می دهد، شاید حتی شخص نداند که باردار است اما نشانه هایی از بروز یک مشکل را حس می کند.
خونریزی واژینال و درد لگنی معمولا از اولین علائم هستند؛ اما سایر نشانه ها نیز ممکن است رخ دهد:

• تهوع یا استفراغ با درد
• دردهای شکمی
• درد در یک سمت بدن
• ضعف و سرگیجه
• درد در شانه، گردن یا روده

تشخیص بارداری خارج از رحم

علایم اولیه بارداری خارج از رحم به علایم بارداری طبیعی شباهت فراوانی دارند و به همین دلیل ممکن است تشخیص بر اساس علایم برای پزشک دشوار باشد، اما پزشک می تواند توسط انجام چند آزمایش آن را تشخیص دهد.

• سونوگرافی: سونوگرافی مهبلی یکی از قابل اعتماد ترین راه های تشخیص بارداری خارج رحمی می باشد. بارداری شما پس از گذشت شش هفته از آخرین دوره عادت ماهیانه توسط سونوگرافی قابل مشاهده است، پس در صورتی که تست های تشخیصی مانند آزمایش خون، بارداری شما را تایید کرد ولی در آزمایش سونوگرافی هیچ نشانه ای از جنین در رحم مشاهده نگردید، به احتمال زیاد بارداری خارج از رحم صورت گرفته است.
• تست خون: در این آزمایش سطح هورمون بارداری((HCG، چک میشود که بسیار بالا است

درمان بارداری خارج از رحم

درمان این مشکل به عوامل متعددی بستگی دارد. از جمله باید به اندازه جنین و اینکه آیا او باعث ایجاد پارگی شده است یا خیر، توجه کنیم. اگر جنین بسیار کوچک است و زن درد یا خونریزی زیادی را تجربه نمی کند، بارداری خارج از رحم را می توان با استفاده از متوتركسات‌ برطرف کرد. این دارو مانع از رشد جنین و باعث جذب دوباره آن به بدن می شود.متوتركسات‌ به بدن زن تزریق می شود و در این حالت بیمار باید تحت مراقب و کنترل پزشک باشد تا دچار عوارض جانبی یا مشکل خاصی نشود. اگر تزریق با موفقیت انجام نشود، احتمالا اندازه جنین بزرگ است یا زن دچار درد و خونریزی زیاد است که باید فورا مورد جراحی قرار گیرد.

خونریزی بعد از عمل بارداری خارج از رحم

خونریزی پس از بارداری خارج از رحم طبیعی است. این خونریزی ناشی از ریختن پوشش رحم مادر است. این خونریزی نباید بیش از مدت پریودی طول بکشد. با این وجود ممکن است خونریزی شما کمی طولانی تر از حد معمول باشد. اگر به هر دلیلی نگران هستید، لطفا به دکتر خود مراجعه کنید.

بارداری بعد از حاملگی خارج از رحم

زنانی که دچار بارداری خارج از رحم می شوند، 15 درصد شانس بارداری دوم را دارند. این به این مفهوم نیست که آنها از بارداری دوباره خود نا امید شوند، بلکه باید با مراقب های زیاد و توجه دقیق به انواع نشانه ها شانس خود را دوباره آزمایش کنند.
پس از قطع یک حاملگی خارج از رحم، زن توصیه می شود یک مقدار معقول از زمان قبل از بارداری دوباره صبر کنید. حاملگی خارج از رحم نباید بر میزان باروری شما تأثیر بگذارد، گرچه بستگی به آن دارد که آیا باعث ایجاد آسیب به لوله های فالوپی شده است. از سوی دیگر ، زنان مبتلا به حاملگی خارج رحمی دارای ریسک بالاتری نسبت به رنج دیگران هستند، به خصوص اگر علت انسداد لوله های فالوپی یا ناهنجاری یا عفونت قبلی باشد.

جلوگیری از حاملگی خارج از رحم دیگر

هیچ کاری برای جلوگیری از حاملگی خارج از رحم نمی توانید انجام دهید. هیچ دارو شناخته شده ای وجود ندارد. بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که با مصرف قرص ضدبارداری از بارداری جلوگیری کنید. همچنین می توانید با استفاده از کاندوم خطر بارداری را کاهش دهید. اگر فکر می کنید که ممکن است عفونت داشته باشید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید تا درمان شوید. اگر باردار شدید به یاد داشته باشید که در معرض خطر کمی از بارداری خارج از رحم هستید. تشخیص زودرس و درمان سریع مهم است.