چکیده :
بسیاری از ما با شنیدن کلمه واریس به یاد رگ های متورم و بنفش رنگ روی پاها میافتیم در حالیکه خوب است بدانید خطوط ظریف قرمز یا بنفش روی پوست صورت که به شکل تار عنکبوت هستند نیز نوعی واریس است. واریس صورت یا همان رگ های تار عنکبوتی در نتیجه گشاد شدن یا بزرگ شدن رگ های ظریف زیر پوست صورت و یا بعضاً پارگی خفیف در مویرگ های خونی صورت ایجاد می شود که به شکل تارهای عنکبوتی برجسته یا قرمز رنگ در سطح پوست صورت خود را نشان می دهد. هرچند این رگ های خونی شکسته شده بی ضرر بوده و مشکلی ایجاد نمی کنند اما می توانند از لحاظ ظاهری ایجاد ناراحتی در افراد کند. از آنجاییکه سلامت پوست و صورت نقش بسزایی در زیبایی افراد ایفا می کند و بسیاری از افراد به زیبایی و سلامت پوست صورت خود اهمیت بسیار می دهند در این بخش از مجله سلامت دکتر مهندس به بررسی کامل دلایل ایجاد کننده واریس صورت و راه های درمان آن پرداخته می شود.
|
برای دسترسی سریع و راحت به محتوای متن از لینک های زیر استفاده کنید: |
واریسی شدن صورت چیست؟
یکی از مشکلات یا بیماری های پوستی که می تواند بر زیبایی و سلامت پوست اثرگذار باشد، قرمزی و تورم رگ‌های سطحی پوست صورت است که بر اثر تلانژکتازی ایجاد می‌شود و واریس صورت نام دارد. تلانژکتازی نوعی بیماری عروقی است که بر اثر آسیب به رگ‌های سطحی، ظاهری شبکه‌ای و قرمز به آنها داده و باعث ایجاد تورم و منبسط شدن رگ ها نیز می‌شود، به همین دلیل این مشکل به «رگ‌های عنکبوتی» نیز معروف شده است.
در نتیجه واریس صورت همان رگ های کوچک یا (بهتر است بگوییم مویرگ های) گشاد شده ای هستند که زیر سطحی ترین لایه های پوست صورت قرار دارند و به دلیل نزدیک بودن به سطح پوست به خوبی دیده می شوند. معمولاً رگ‌های عنکبوتی، به غیر از ظاهر ناخوشایند، هیچ خطر جدی دیگری برای سلامتی ندارند.
چه دلایلی ایجاد واریس صورت می کند؟
این مشکل در هر سنی حتی در کودکان و در هر جنسی اتفاق می افتد اما معمولاً در افراد مسن که پوست آنها رطوبت و قابلیت ارتجاعی خود را از دست داده بیشتر مشاهده می شود. هرچند برخی افراد بیشتر مستعد ایجاد این عارضه هستند. شایع ترین دلایل ایجاد و نمایان شدن رگ های عنکبوتی عبارت است از:
• سن: واریس بطور میانگین در افراد 38 سال به بالا بروز می کند.
• جنسیت: زنان بیشتر از مردان مستعد این بیماری هستند.
• ژنتیک: اگر اعضای خانواده فردی مبتلا به واریس باشند احتمال بروز در آن فرد نیز بیشتر است.
• قرارگیری در معرض آفتاب: آسیب ناشی از آفتاب می تواند باعث تورم (بزرگ شدن) رگ ها و نزدیک شدن آن به سطح پوست شود.
• تغییر فشار: تغییر ناگهانی و شدید فشار، مانند عصبانی شدن، استفراغ، عطسه یا حتی خم شدن برای بستن بند کفش می تواند باعث پاره شدن موقتی رگ های صورت شود.
• تغییرات آب و هوا: تغییرات شدید آب و هوا بر گردش خون بدن اثر می‌گذارد و می تواند موجب قرمز شدن پوست صورت شود. در نتیجه ممکن است رگ‌ها پاره شوند و مشکل رگ‌های عنکبوتی پیش می‌آید. برخی در هوای گرم و برخی در هوای سرد دچار قرمزی صورت می شوند.
• تغییرات هورمونی طی بارداری: افزایش سطح هورمون استروژن در بارداری می تواند ایجاد واریسی شدن صورت کند که البته پس از زایمان خودبه خود برطرف می شود.
• هورمون ها: مصرف قرص های ضد بارداری و تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری و یائسگی احتمال شکسته شدن مویرگ ها را افزایش خواهند داد.
• محرک های محیطی یا شیمیایی: در برخی موارد ممکن است قرار گرفتن زیاد در معرض مواد شیمیایی یا بودن در محیط آلوده به این مواد، باعث واریس صورت شود.
• مصرف الکل: الکل باعث گشاد شدن رگ‌های خونی به طور موقت می گردد. البته مصرف مکرر الکل ممکن است منجر به آسیب طولانی مدت به رگ‌ها و قرمزی صورت شود.
• بیماری های پوستی: ابتلا به بیماری های پوستی مانند روزاسه یا اگزما که ایجاد التهاب می کنند می توانند سبب ایجاد رگ های عنکبوتی در پوست صورت شوند.
تشخیص رگ های عنکبوتی
شما ممکن است بتوانید آسیب به رگ‌های خونی را در خانه تشخیص دهید، اما شاید بهتر باشد برای تعیین میزان آسیب، نوع مشکل عروقی و انتخاب درمان مناسب، به پزشک مراجعه کنید. درمان رگ‌های عنکبوتی معمولاً به علت ظاهر ناخوشایند آنها انجام می‌شود.
هرچند این مشکل معمولا با درمان‌های خانگی بهبود پیدا می‌کند، اما اگر تعداد آنها زیاد باشد، پزشک ممکن است دارو درمانی یا روش‌های کلینیکی را تجویز کند. در ضمن اگر علت ایجاد رگ‌های عنکبوتی، یک بیماری مانند روزاسه باشد، حتماً به پزشک مراجعه نمائید. در چنین مواردی موفقیت درمان به رفع بیماری زمینه‌ای بستگی دارد.
آیا می توان از ایجاد واریس صورت پیشگیری کرد؟
• کمتر در معرض آفتاب قرار بگیرید: استفاده از ضدآفتاب، کلاه و پوشیدن چند لایه لباس خطر ایجاد رگ‌های عنکبوتی در اثر آسیب ناشی از نور خورشید را کاهش می‌دهد.
• اجتناب از گرمای شدید: درجه حرارت بسیار بالا هنگام استفاده از چشمه‌های آب گرم، سونا یا به طور کلی هوای گرم، باعث منبسط شدن رگ‌های خونی شده و احتمال ظهور رگ‌های عنکبوتی را افزایش می‌دهد. پس سعی کنید در حمام حتی المقدور از آب ولرم بجای آب داغ برای آبکشی خود استفاده کنید.
• از وسایل محافظ استفاده کنید: در محیط های باز و در حین انجام فعالیت هایی مانند دوچرخه سواری یا موتورسواری از کلاه یا نقاب محافظ استفاده نمایید.
• داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل: غذاهای پر ادویه و کافئین منجر به گشاد شدن عروق شده و در نتیجه رگ ها پرخون شده و بیرون می زنند.
درمان رگ های عنکبوتی چگونه است؟
درمان پزشکی:
رتینوئیدها: کرم‌های موضعی حاوی رتینوئید، با تحریک کلاژن سازی کمک می‌کنند تا رگ‌های عنکبوتی صورت کمتر نمایان باشد. از ترکیبات رتینوئید در درجه اول برای آکنه و روزاسه استفاده می‌کنند. وظیفه رتینوئیدها ازبین‌بردن خارجی‌ترین لایه پوست است.
• کانسیلر: استفاده از یک کانسیلر خوب و با کیفیت برای به حداقل رساندن ظاهر رگ های عنکبوتی کافی می باشد. بدین منظور استفاده از کانسیلر اصلاحی متعادل به رنگ پوست صورت پیشنهاد می شود. برای قرمزی صورت از کانسیلری با ته رنگ سبز استفاده کنید.
• اسکلروتراپی: اسکلروتراپی شامل تزریق گلیسیرین و لیدوکائین به وریدهای برآمده است. این محلول باعث تحریک دیواره مویرگ ها و در نتیجه تخلیه خون در داخل رگ ها خواهد شد. پس از تخلیه خون، رگ ها مسدود شده و خون رسانی به آن ناحیه متوقف می شود. اسکلروتراپی یک راه حل عالی برای رگ های عنکبوتی بزرگ صورت می باشد. البته پس از درمان باید از ضد آفتاب استفاده کرد تا از رشد بیشتر مویرگ های شکسته شده جلوگیری شود.
• لیزر درمانی: با استفاده از پرتوهای لیزر می‌توان رگ‌های عنکبوتی را کاملاً محو کرد. به کمک لیزر، واریس صورت به کمک حرارت پرتوهای نوری لیزر تخریب و مسدود شده و از ورود خون به داخل آن ها در آینده پیشگیری می شود.
• نور پالسی شدید: نور پالسی شدید یا آی‌پی‌ال (IPL) روش درمانی مشابه لیزر درمانی است، اما نور آن تا لایه دوم پوست نفوذ می‌کند، بدون اینکه به لایه سطحی پوست آسیب برساند.
• عمل جراحی: در موارد شدید برجستگی وریدها، جراح یک برش کوچک ایجاد کرده، یا ورید را می بندد یا کلاً آن را برمی دارد. معمولاً بعد از شکست تمام گزینه های درمانی، جراحی آخرین راه چاره است.
درمان های خانگی:
• استفاده نکردن از آب گرم: گرمای بیش از حد می تواند به بافت پوست و رگ های آن آسیب وارد نماید. در نتیجه هنگام شستن صورت هرگز از آب داغ استفاده نکنید. استفاده از آب سرد و یا ولرم برای شستن بدن و صورت می‌تواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند.
• کمپرس سرد: نه فقط زمان هایی که در معرض آفتاب بوده اید، شما همیشه می توانید از کمپرس آب سرد یا یخ برای کاهش التهابات پوستی، بستن منافذ باز صورت، بهبود آکنه و جای جوش و کاهش رگ های خونی صورت استفاده نمایید.
• روغن آرنیکا: این روغن معطر از خانواده آفتابگردان می باشد که جهت درمان رگ های عنکبوتی صورت، نیش حشرات، تاول، جای جوش و ... استفاده می شود. این روغن برای برخی حساسیت زا می باشد بنابراین قبل از استفاده بهتر است در نقطه کوچکی از بدن تست شود.
• سرکه سیب: از آنجایی که سرکه سیب قابض است، می تواند پوست را کشیده و به بهبود ظاهر رگ های عنکبوتی کمک نماید. به این منظور تکه ای پنبه آغشته به سرکه سیب را روی نواحی دارای رگ های خونی ماساژ دهید.
• فندق و شاه بلوط هندی: این مواد قابض طبیعی می باشند که با دارا بودن مقادیر زیادی تانن که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند به کاهش آثار رگ های خونی صورت کمک می نمایند. می توانید از روغن آنها استفاده نمایید.
• آلوئه ورا: ژل گیاه آلوئه ورا خاصیت ضد التهابی و ضد میکروبی دارد که می تواند برای درمان گشادشدگی مویرگ ها و در نتیجه بهبود رگ های خونی صورت استفاده شود. برای استفاده از آلوئه ورا، ژل آن را به مدت یک الی دو دقیقه بر روی محل مورد نظر صورت قرار دهید تا جذب پوست شود و سپس بشویید. اینکار را دو بار در روز انجام دهید.
• هسته انگور: روغن هسته انگور سرشار از آنتی اکسیدان و ویتامین E است که خاصیت ضد التهابی دارند. روغن هسته انگور را بر روی ناحیه ای که مویرگ های متورم دارد ماساژ دهید.
• ویتامین C: نقش ویتامین C در سلامت پوست بر کسی پوشیده نیست. ویتامین C می تواند به منعطف ماندن رگ‌های خونی و حفظ کلاژن سلول‌ها کمک کند. برای تأمین این ویتامین مصرف کافی مرکبات یا مکمل ویتامینی آن را فراموش نکنید.
• ماساژ: گفته می شود ماساژ می تواند به کاهش رگ های عنکبوتی کمک نماید زیرا روشی برای تحریک گردش خون سالم می باشد. بعلاوه این روش می تواند درد و تورم را که گاه با رگ های عنکبوتی همراه است، تسکین دهد. البته بهتر است ماساژ توسط یک پزشک متخصص مجاز و ترجیحاً توسط شخصی که تجربه درمان واریس را دارد انجام شود.
• رژیم غذایی: خوردن غذاهایی که التهاب را کاهش می دهند و جریان خون سالم را تشدید می کنند، واریس را کاهش می دهد. غذاهایی که سرشار از فیبر و آنتی اکسیدان ها هستند باعث سلامت کلی بدن از جمله سیستم گردش خون می شوند (مصرف جو دو سر و سبزیجات و میوه های تازه). سایر مواد مغذی که توصیه می شود روزانه مصرف شود باید شامل: منیزیم، پتاسیم (موز، سیب زمینی شیرین، سبزیجات برگ دار)، ویتامین E و اسیدهای چرب امگا 3 (مصرف غذاهای دریایی) باشند. در عین حال، از مصرف چربی های اشباع، قند فرآوری شده، غذاهای تند و سدیم دار اجتناب شود.
• البته گیاهان دیگری که خاصیت ضد التهابی دارند و می توانند در درمان واریس صورت استفاده شوند نیز وجود دارند از جمله:
مریم گلی
گل همیشه بهار
بومادران
بابونه
ریشه گل ختمی
برگ گردو
گل جعفری
بارهنگ نیزه ای
پوست درخت بلوط
کلام آخر
همانطور که قبلاً هم گفته شد رگ‌های عنکبوتی به ما آسیب نمی‌رسانند و باعث بروز بیماری‌های دیگر هم نمی‌شوند. تنها مشکل نازیبایی ظاهری آنهاست که می‌تواند برای ما آزاردهنده باشد. در برخی موارد، رگ‌های واریسی صورت ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای مانند روزاسه باشد. توصیه تیم دکتر مهندس به شما این است که اگر درباره علت ایجاد آنها مطمئن نیستید، برای معاینه و تشخیص دلیل آن به پزشک مراجعه کنید. قدم اول برای پیشگیری تحرک داشتن است. حتی با ورزش ملایم، خون به سمت قلب حرکت می کند که باعث کاهش فشار در ورید ها می شود. می توانید با پیاده روی شروع کنید. جوراب واریس را نیز فراموش نکنید.
