چکیده: تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
طحال یکی از مهمترین اعضای بدن برای سلامتی دستگاه گردش خون و پاکسازی مواد سمی از بدن است اما گاهی بدون علائم مشهود این عضو بزرگ شده و باعث مشکلات سلامتی در بدن می‌شود. در ادامه شما را با علائم، علل و درمان بزرگی طحال آشنا می کنیم.
|
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینک های زیر استفاده کنید: |
محل قرار گیری طحال و نقش آن
طحال در زیر قفسه سینه شما در قسمت فوقانی چپ شکم به سمت پشت قرار می‌گیرد. این اندام که بخشی از سیستم لنفاوی است، به عنوان یک شبکه زهکشی عمل و بدن شما را در برابر عفونت محافظت می‌کند.
گلبول‌های سفید خون در بافت طحال تولید می‌شوند. طحال همچنین سطح گلبول‌های قرمز و سفید و پلاکت‌های خون را حفظ می‌کند. پلاکت‌ها به لخته شدن خون کمک می‌کنند. طحال خون را تصفیه و سلول‌های غیر طبیعی را از جریان خون حذف می‌کند.
بزرگ شدن طحال
بزرگ شدن طحال به نام بیماری اسپلنومگالی شناخته می‌شود و نشان دهنده فعالیت شدید سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عوامل تهدید کننده حیات است، اما این کار را به اشتباه انجام می‌دهد و سبب بزرگ شدن طحال شده است.
کارشناسان طب سنتی اعتقاد دارند مصرف برخی مواد غذایی بویژه خوراکی‌های با طبع سرد، شور و ترش می‌تواند سبب بزرگ شدن طحال و در نهایت آسیب دیدن کبد شود.
بیماری‌های طحال و بزرگ شدن آن می‌تواند سبب ابتلای افراد به انواع عفونت‌ها شود، همچنین انرژی پایین برای فعالیت ها، کمک خونی، بی اشتهایی، افزایش وزن بدن، مشکل در هضم مواد غذایی و نیز جریان خون نامنظم، به همین دلیل افراد باید مراقبت خاصی ازسیستم لنفاوی خود بویژه طحال داشته باشند.
علل بزرگ شدن طحال
- عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز
- عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس و یا عفونت لایه داخلی قلب (اندوکاردیت)
- عفونت های انگلی مانند مالاریا
- سیروز و سایر بیماری های کبدی
- کم خونی همولیتیک (نوعی کم خونی است که طی آن گلبول های قرمز خون دچار تخریب زودرس می شوند)
- سرطان های خون مانند لوسمی و لنفوم و بیماری هوچکین
- اختلالات متابولیکی
- فشار خون در رگ طحال و یا کبد که در اثر این فشار، لخته خون در رگ ایجاد می شود
علائم بزرگ شدن طحال
- سوء هاضمه یا احساس ناراحتی گوارشی پس از خوردن مواد غذایی
- احساس درد و حساسیت در اطراف ناحیه طحال، در سمت چپ بالای شکم
- احساس درد در شکم که تا شانه سمت چپ امتداد پیدا می‌کند.
- درد هنگام تنفس عمیق
- پایین بودن سطح انرژی
- خستگی مزمن
- زردی پوست بدن بویژه صورت
- کاهش وزن بدون علت
- عفونت‌های مکرر بویژه در ناحیه گوش، مجاری ادراری، تنفسی و یا عفونت‌های سینوسی
- خونریزی و بروز کبودی به میزان زیاد در بد
- کم خونی
|
|
پیشنهاد مطالعه:
عوارض
طحال بزرگ شده می تواند تعداد گلبول های قرمز خون سالم ، پلاکت ها و گلبول های سفید موجود در جریان خون شما را کاهش دهد و منجر به عفونت های مکرر شود. کم خونی و افزایش خونریزی نیز ممکن است.
پارگی طحال از عوارض دیگر است. حتی طحال سالم در اثر اتفاقاتی مانند تصادف، به راحتی آسیب می بیند. بزرگ شدن طحال نیز شانس پارگی طحال را افزایش می دهد. پارگی طحال می تواند خونریزی خطرناک را در حفره شکم شما ایجاد کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما تجربه درد شدید در سمت چپ بالای شکم را دارید و این موضوع مدام در حال اتفاق افتادن و یا بدتر شدن است و باعث ایجاد اختلال در نفس کشیدنتان می شود به احتمال زیاد مشکل بزرگ شدن طحال دارید. در این حالت باید با یک متخصص داخلی مشورت کنید.
تشخیص ورم طحال
برای تشخیص طحال متورم شده، دکتر معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. معمولا طحال متورم را می توان با معاینه فیزیکی شکم لمس کرد. دکتر تست های خاصی را برای ارزیابی ورم طحال توصیه می کند که به شرح زیر است:
- آزمایش خون: نمونه ای از خون به منظور ارزیابی شرایط کلی خون انجام نمی شود. آزمایش خون کمک می کند تا تعداد گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها در نمونه مورد نظر شناسایی شود.
|
قطعا برایتان مفید خواهد بود: گارو |
- تصویر برداری سونوگرافی یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن): سونوگرافی یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن)، برای اندازه گیری سایز طحال (طحال متورم شده) انجام می شود.
- تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی): دکتر به منظور مشاهده جریان خون درون طحال تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (ام آر ای) را توصیه می کند.
به غیر از موارد فوق، پزشک همچنین برخی از آزمون های دیگر را برای بدست آوردن تشخیص قطعی تجویز می کند. این تست ها عبارت اند از:
- آزمایش عملکرد کبد
- مطالعات الکتروفورز هموگلوبین
- کشت خون
- برداشت بافت از مغز استخوان
درمان بزرگ شدن طحال
اگر بزرگ شدن طحال تشخیص داده شود، ممکن است پزشک روش جراحی را برای درمان آن پیشنهاد کند .
البته تصمیم گیری برای انجام جراحی و برداشتن طحال باید با دقت انجام گیرد و معمولا پس از بررسی های لازم و آزمایش های گوناگون، پزشک متخصص این تصمیم را می گیرد.
هر فردی می تواند بدون طحال به زندگی خود ادامه دهد، اما این گونه افراد بیشتر از افراد عادی در معرض ابتلا به انواع عفونت ها قرار دارند و باید تمام نکاتی را که پزشک به آنها توصیه می کند، رعایت کنند تا مشکل خاصی پس از عمل نداشته باشند .
کسانی که طحال خود را در می آورند باید :
- یک سری واکسن ها را قبل و بعد از عمل جراحی برداشتن طحال تزریق کنند. این واکسن ها از بروز عفونت خون و استخوان و مفاصل جلوگیری می کند.
- بعد از برداشتن طحال به تشخیص پزشک متخصص، این افراد باید آمپول پنی سیلین تزریق کنند .
- از هر گونه مسافرت به مناطقی که بیماری در آنجا زیاد است، خودداری کنند، مثل مناطق مالاریا خیز.
- بهداشت فردی خود را حفظ کنند و حتی المقدور سعی کنند از افراد بیمار دوری کنند تا دچار بیماری نشوند .
گیاهان مفید در درمان ورم طحال و بزرگی طحال
در بیمارى هاى طحال آب فلوس و تاجریزى یا پوست هلیله زرد و سیاه‌دانه یا شاه‌تره یا تخم کشوث یا ریشه کاسنى یا آلوچه ورقانى یا آلوى معمولى یا تمر هندى یا طباشیره یا انیسون یا گل بنفشه یا گل سرخ، همه مفیدند (یک یا چندتاى آنها را انتخاب کرده روزى ۵ گرم صبح و ۵ گرم شب جوشانده میل نمایند).
اگر بیمار مبتلا به تب باشد یک عدد کدوى کوچک را پخته در سکنجبین حل کرده و میل نمایند.
تخم خرفه ۱۰ گرم نرم کوبیده در عرق کاسنى ریخته روزى سه استکان میل نمایند، یا تمر هندى، سکنجبین و تخم خرفه و مغز فلوس را باهم آمیخته به کار برند.
