بیماری اگزما چیست و چه علائمی دارد؟

چکیده                                  تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه

 اگزما یک بیماری شایع، مزمن و غیر عفونی است. علامت اصلی بیماری اگزما خارش، سوزش، متورم شدن پوست و قرمزی می باشد. جهش ژنی که باعث کاهش تولید پروتئین می شود در بروز اگزما نقش عمده ای دارد. اگزما درمان قطعی ندارد اما راه های درمانی وجود دارد که به کاهش علائم آن کمک زیادی می کند و خارش و تورم و قرمزی پوست را کم می کند. در ادامه این بخش از مجله سلامت دکتر مهندس در مورد علل، نشانه ها، عوارض، درمان و روش های پیشگیری از اگزما صحبت خواهیم کرد.

بیماری اگزما چیست؟

اِگزما یا درماتیت به التهاب یا آماس پوست گفته می‌شود که می‌تواند منجر به خارش،قرمزی، تورم، پوسته‌ریزی و دیگر نشانه‌ها شود.

البته علائم بیماری اگزما با توجه به سن افراد متفاوت است. به دلیل اهمیت موضوع و شایع بودن این بیماری پوستی باید علائم اگزما در نوزادان و کودکان باید مرتب چک شود.

• اگزما در نوزادان

برای نوزادان، معمولا ضایعات پوسته دار قرمز (راش) بر روی صورت، گردن و کف سر، و گاهی اوقات جلوی بازوها یا ران ها ظاهر می شود. اگر نوزاد این نواحی را خارش دهد، باعث گسترس اگزما به سایر قسمت های بدن می شود.

• اگزمای کودکان

برای کودکان کمی بزرگتر، بیماری اگزما معمولا پشت زانوها یا داخل آرنج ها اتفاق می افتد. اگر آن ناحیه از پوست برای مدت خیلی طولانی تحت پوشش راش باشد، بعد از مدتی به رنگ قهوه ای با جنس کلفت تر و سخت تر تبدیل می شود.

• اگزما در نوجوانان و جوانان

نوجوانان و جوانان معمولا در قسمت های مچ پا و مچ دست، سر آرنج، پشت زانوها، صورت، گردن، سینه، ساق پا و کف دست دچار اگزما می شوند.
به طور کلی، بیماری اگزما یک مشکل پوستی وابسته به حساسیت است که پوست بدن را داغ، خشک و خارش دارد می کند. بعضی وقت ها این خارش به قدری زیاد می شود که واقعاً اذیت کننده است. بعضی وقت ها خارش می تواند کمتر باشد اما در بعضی مواقع منجر به خونریزی، ترک و پوست ریزی می شود.

علت ها و عوامل بروز اگزما 

• جهش ژنی که باعث کاهش تولید پروتئین می شود در بروز اگزما نقش عمده ای دارد.
• پروتئین حفظ و نگهداری لایه خارجی پوست را برعهده دارد. وقتی پروتئین کم باشد، با ایجاد ترک یا برش در پوست، میکروبها وارد بدن می شوند.
• حساسیت به بعضی از مواد غذایی و مواد شیمیایی، دود سیگار و هوای آلوده نیز در بروز علائم اگزما موثر است.
• مصرف بیش از اندازه آنتی بیوتیک ها نیز می تواند باعث بروز این بیماری شود.
• عواملی مثل هوای سرد اگزما را بدتر می کند.
• در کودکانی که به وسیله شیر مادر تغذیه نشده اند این بیماری بیشتر دیده می شود.

علائم بیماری اگزما چیست؟

• تورم پوست

تورم پوست یکی از متداول ترین نشانه های این بیماری است. پوست ورم می کند و قرمز می شود. دست و بازو که بیشتر در معرض هوا و آلودگی های محیطی قرار می گیرند به همین دلیل تورم هم بیشتر در این دو عضو بروز می کند.

• خارش پوست

از دیگر نشانه های این بیماری خارش پوست است. گاهی ناخودآگاه شخص آن قدر پوست را می خاراند که نتیجه آن بدتر شدن این بیماری و بروز زخم است.

• تاول زدن و خشن شدن پوست

اگزما باعث خشک شدن بیشتر پوست و در ناحیه درگیر پوست خشن و تاول دار و پوسته پوسته می شود. وقتی این بیماری در پوست سر باشد پوسته پوسته شدن به صورت شوره است.

• ترک و شکاف خوردن پوست

وقتی اگزما خیلی شدید باشد پوست ترک می خورد. بروز شکاف باعث ورود میکروب ها و باکتری ها و بروز بیماری های دیگر و مراقبت های پزشکی شدیدتر و حتی مصرف آنتی بیوتیک می شود.

• احساس سوزش

خاریدن مداوم محل این بیماری باعث می شود تا در محل اگزما احساس سوزش به وجود آید.

• تغییر رنگ و بافت پوست

پوست خشن، زبر، تیره تر و کلفت تر می شود.

اگزمای پوستی درمان قطعی دارد؟

درواقع میتوان گفت این بیماری حاصل ایجاد حساسیت شدید بدن به عنصری خاص است بنابراین درمان قطعی ندارد و بهترین راه درمان آن پیشگری از ابتلا به آن است!
در برخی افراد ممکن است این بیماری میهمان دائمی باشد و در برخی دیگر بسته به نوع حساسیت او فصلی و یا موقت باشد.

روش های پیشگیری از اگزما 

برای پیشگیری از اگزما عفونی تنها راه شما این است که از خاراندن ضایعات ایجاد شده در اگزما خودداری کنید. همچنین افرادی که مبتلا به اگزما هستند باید پوست خود را کاملا تمیز نگه دارند. هنگامی که عفونت رخ می دهد، فرد باید از برنامه درمانی توصیه شده برای کمک به مدیریت و کاهش علائم استفاده کند.
برای ظهور علائمی که روی پوست مناطق مرطوب ایجاد می شود نیاز به مراقبت بیشتری می باشد. این مناطق باید همواره تمیز و خشک نگه داشته شوند.
پیشگیری از اگزمای عفونی تقریبا آسان است. یکی از رایج ترین شیوه هایی که می توانید به کمک آن از عفونت جلوگیری کنید، از بین بردن احساس خارش در ضایعات است. اگر نمی توانید خارش را از بین ببرید سعی کنید پوست را نخارانید. زیرا با خاراندن پوست و ایجاد زخم باز راه ورود باکتری یا ویروس را به پوست باز خواهید کرد.

آیا اگزما واگیردار است

تا اینجای کار دیگر میدانید که اگزما چیست و چه علائمی دارد اما سوال مهمی که پیش می آید اینست که آیا اگزما مسری است؟
اگزما مسری و واگیردار نیست.با اینکه تا به حال علت دقیق اگزما مشخص مشده است اما همه بر این امر هم نظر هستند که شما نمیتوانید اگزما را از کسی دریافت کنید. و علت آن به دو عامل اصلی ژن و عوامل محیطی برمی گردد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر فرد مبتلا به عود اگزمای مزمن باشد، و علائم زیر را تجربه کند باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند:

•  تب
•  لرز
•  کاهش انرژی
•  توسعه علائم عفونت، مانند ترشح از تاول و خارش بیش از حد

کلام آخر

در صورتی که با مصرف ماده غذایی خاصی، یا استفاده از شوینده ای دچار اگزما می شوید بهتر است هرچه سریعتر نسبت به عدم مصرف آن ماده غذایی و تغییر شوینده اقدام کنید. حتی الامکان از لباس ها و کلاه های نخی استفاده کنید.