چکیده: تخمین زمان مطالعه: 4 دقیقه
قلیان وسیلهای آبی است که از آن برای استعمال تنباکو با ترکیبی از طعمهای دلچسب مثل سیب، شکلات، نارگیل، شیرینبیان یا هندوانه استفاده میشود. مردم از قرنها پیش در ایران و هند باستان از قلیان استفاده میکنند. این روزها مردم بیشتر بهصورت دورهمی در خانه، قهوهخانه و کافه سنتی یا در استراحتگاهها سراغ قلیان میروند. قلیان در برخی کشورها به اسمهای «نارگیله» و «شیشه» (shisha) هم معروف است. شیشه به قلیانهایی با تنباکوی طعمدار گفته میشود. بعضی از مردم براساس تصورات غلط خود فکر میکنند که قلیان کشیدن ضرری برای سلامتی ندارد یا خطر آن از انواع دیگر دخانیات کمتر است. از این رو ما در این مقاله مضرات قلیان برای سلامتی را بررسی کردهایم.
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینک های زیر استفاده کنید: |
عوارض قلیان
-
خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد.
قلیان حاوی مقداری زیادی مونوکسید کربن است. مونوکسید کربن با کاهش مقدار اکسیژنی که خون میتواند حمل کند، روی قلب تأثیر میگذارد. این بدان معناست که به قلب، ریهها، مغز و دیگر ارگانهای حیاتی بدن اکسیژن کافی برای انجام وظایفشان نمیرسد. به علاوه نیکوتین باعث افزایش فشار خون و افزایش نرخ ضربان قلب هم میشود. با گذشت زمان این عوامل باعث افزایش فوق العاده ساییدگی و پارگی در سیستم قلبی عروقی میشود. افرادی که قلیان مصرف میکنند، بیشتر در معرض بیماریهایی نظیر حمله قلبی، فشار خون بالا، لختگی خون، سکته قلبی، خونریزی، آنوریسم و اختلالات دیگر در سیستم قلبی عروقی قرار میگیرند.
در واقع مصرف دخانیات احتمال مرگ را سه برابر میکند. کشیدن سیگار با افزایش لختگی خون، کاهش کلسترول خوب خون (HDL)، افزایشتری گلسیرید و آسیب رساندن به عروق خونی بزرگترین عامل سکته قلبی است. با افزایش مصرف سیگار احتمال سکته قلبی هم افزایش مییابد.
قلیان، برای گرمکردن تنباکو از زغال استفادهمیکند و باعث ایجاد دود حاوی میزان بالای مونوکسید کربن، هدروکربنهای چندحلقهای آروماتیک سرطانزا (PAH) و دیگر مواد سرطانزا میشود. مطالعات دریافتند افرادی که قلیان میکشند سطح بالاتری از آنتی ژن کارسینوامبریونیک (CEA) در خون خود دارند که با ایجاد تومور در ارتباط است. کشیدن قلیان میتواند خطر سرطان دهان، ریه، معده و مری، و در درجه اول، کارسینوما در پانکراس و ریه را افزایشدهد.
-
تاثیر قلیان کشیدن بر باروری مردان
از عوارض قلیان اینست که میزان اسپرم مردها را کم می کند . قلیان باعث می شود تحرک و عمر اسپرم مردان کاهش پیدا کرده و این عمل سبب تغییرات ژنتیکی خاصی می شود که بر روی بچه دار شدن مرد تاثیر خواهد گذاشت . دلیل این امر وجود فلزاتی مانند سرب ، کبالت ، کروم و .. در قلیان می باشد .
قلیان کشیدن بر روی باروری زنان نیز تاثیرات منفی خواهد گذاشت و میتواند موجب سقط و ناباروری و یا ایجاد مشکلاتی برای سلامت رحم شود. ضمن اینکه یائسگی و پوکی استخوان نیز با مصرف قلیان و سیگار ارتباط مستقیم دارد. تخمک زنان قلیانی باروری کمتری دارد و میتواند بر قدرت باروری آنها تاثیر منفی بگذارد. زنانی که قلیانی هستند و یا سیگار میکشند احتمالا دیرتر بارور میشوند و به همین دلیل توصیه میشود که یکسال قبل از اقدام به بارداری استعمال دخانیات هم توسط مادر و هم پدر قطع شود.
حتی در هنگام زایمان عوارض ناشی از قلیان کشیدن میتواند موجب شود که به جنین استرس بیشتری وارد شده و جنین نسبت به انقباضات رحم تحمل کمتری داشته باشد.
با توجه به امکان اثرات منفی قلیان کشیدن بر جنین، معمولا فرزندان زنان قلیانی کم وزنتر هستند و چنین نوزادانی برای ابتلا به بیماریهای تنفسی مستعد تر هستند.
-
سطح اکسیژن خون را کاهش میدهد.
یکی از مواد سمی اصلی در دود قلیان، مونوکسید کربن (CO) است. CO توانایی خون در حمل اکسیژن در بدن را کاهشداده و طیفی از مشکلات سلامتی، از بیخوابی گرفته تا سکته را افزایشمیدهد.
آنهایی که بهطوری سنگین، قلیان میکشند، بهدلیل استنشاق سطح بالای مونوکسید کربن، در معرض خطر ابتلا به مشکلات تنفسی و ریوی قراردارند. از خارش معمول گلو و گرفتگی قفسه سینه گرفته تا سرفه و خسخس. دود قلیان، حاوی سطح بالایی از ماده ریز نرمی است که در ریه مانده و خطر مشکلات قلبی-تنفسی را افزایشمیدهد. مطالعات، همچنین، کشیدن قلیان را به خطر بالای بیماریهایی مانند سل و برونشیت مزمن ارتباط دادهاند.
قطعا برایتان کارآمد خواهد بود: محصولات تنفسی |
-
افزایش بیماریهای عفونی
با توجه به اینکه در تهیه قلیان بهداشت چندانی رعایت نشده و حتی آب ته قلیان برای مشتریان مختلف عوض نمیشود، همین میتواند عامل انتقال و انتشار عفونت در میان افراد مختلف شود.
-
عامل بیماری ام اس
یکی از عوامل ابتلا به ام اس مصرف قلیان تشخیص داده شده است و برای مبارزه با شیوع بالای این بیماری که خصوصا در میان جوانان بسیار در حال افزایش است باید استعمال مواد مخدر و قلیان را کم کرد.
-
اختلال در بهبود زخمها
افرادی که قلیان و سیگار میکشند یا در معرض دود آن قرار دارند در زمینه بهبود زخمهایشان بیشتر دچار مشکل خواهند شد. همچنین زخمهای گوارشی در اثر مصرف دخانیات به تاخیر میافتد.
-
پیری زودرس پوست
دود تنباکو میزان اکسیژنِ دردسترسِ پوست را کاهش میدهد.
-
قلیان موجب پوکی استخوان میشود.
مصرف قلیان موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمونهای جنسی میشود که به تسریع پوکی استخوان میانجامد. مصرف الکل نیز با کم کردن فعالیت سلولهای سازنده استخوان موجب پوکی استخوان میشود.
دود ناشی از قلیان به غشای ظریف دهان و لثه آسیب می رساند و منجر به تورم و التهاب لثه، زرد شدن و پوسیدگی دندانها، لقی دندان، بوی بد و خشکی دهان و در شرایط حاد منجر به سرطان دهان می شود.
-
قلیان اعتیادآور است.
توتون مورد مصرف در قلیان، حاوی نیکوتین است که مادهای اعتیادآور است و چندبار مصرف آن موجب اعتیاد به نیکوتین میشود.
پیشنهاد مطالعه: روش های تشخیص اعتیاد |
کلام آخر
بعضی از مردم معتقدند که قلیان خطر کمی دارد. آنها بهجای مصرف سیگار، قلیان میکشند و بهنظرشان قلیان تفریح اجتماعیتری هم هست. این افراد با این کار فقط خطر ابتلا به بیماریها را در خود افزایش میدهند. دود قلیان برای افرادی که در معرض آن قرار دارند هم مضر است. به همین دلیل، برای کاهش صدمه به ریه و سایر اندامها بهتر است که از مصرف دخانیات ازجمله قلیان خودداری کنید و سعی کنید در معرض دود آن قرار نگیرید.