چکیده
خشکی چشم در هر سنی ممکن است بروز پیدا کند، اما در افراد مسن به دلیل کاهش میزان ترشح لایه آبکی اشک بیشتر دیده می شود که میتواند سوزش و یا خارش را به همراه داشته باشد.
درمان خشکی چشم در صورتی که به وضعیت حاد و خطرناک نرسد و برای رفع آن به موقع اقدام شود، ساده و امکان پذیر هست.
ما در این مقاله از مجله سلامت دکتر مهندس علاوه بر پاسخ به پرسش" آیا خشکی چشم خطرناک است؟ " و همچنین علت خشکی چشم تا درمان خشکی چشم را بررسی کردیم، پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.
خشکی چشم
خشکی چشم یک بیماری شایعی است و زمانی رخ میدهد که اشک چشم شما قادر به فراهم کردن رطوبت کافی برای چشم شما نباشد.
خشکی چشم زمانی اتفاق میافتد که چشمان شما به اندازه کافی اشک برای مرطوب نگهداشتن سطح قرنیه، تولید نمیکنند. گاهی این عارضه در اثر اختلال در عملکرد اشک اتفاق میافتد.
خشکی چشم میتواند باعث احساس ناراحتی در چشمان و در برخی موارد نیز باعث مشکلات بینایی شود.
خشکی چشم اختلالی شایع است و سالانه میلیونها نفر را تحت تاثیر قرار میدهد. خبر خوب این است که اگر دچار خشکی چشم هستید، کارهای زیادی وجود دارد که میتوانید برای حفظ سلامت چشم و داشتن احساس بهتر انجام دهید.
علت خشکی چشم
-
بالا رفتن سن موجب خشکی چشم
همزمان با افزایش سن، در چشم نیز لایه های چربی کمتر میشود که نتیجه آن تبخیر بیشتر لایه آبکی است.
همین موضوع باعث میشود لایه آبکی کمتری در چشم باشد که موجب خشکی چشم و سوزش آن میشود.
-
استفاده از لنزهای تماسی موجب خشکی چشم
یکی از شایع ترین علل خشکی چشم استفاده از لنزهای تماسی است. این لنزها مانند اسفنج، آب و اشک موجود در چشم را جذب میکند و نهایتا خشکی چشم اتفاق میافتد.
-
عوامل محیطی علت خشکی چشم
در محیط های گرم و خشک میزان تبخیر لایه آبکی چشم افزایش پیدا میکند و همچنین در محیط هایی که باد شدید می وزد مانند بالای کوه یا حتی جلوی کولر، باعث خشک شدن لایه آبکی میشود.
-
تغییرات هورمونی و اثراتش دلیلی برای خشکی چشم
تغییرات هورمونی به علت اثرگذاری بر روی چربیهای لایه اشکی، میتوانند باعث خشکی چشم شوند.
یائسگی، باراری و قرص های جلوگیری از بارداری به علت تغییرات هورمونی، باعث خشکی چشم میشوند و آن را تشدید میکنند.
علائم خشکی چشم
علائم و نشانه هایی که معمولاً بر هر دو چشم تاثیر میگذارند، شامل موارد زیر میشوند:
- احساس خارش، سوزش، یا خراشیدن در چشمان
- مخاط خارش آور در یا اطراف چشمان
- حساسیت به نور
- قرمزی چشم
- احساس اینکه چیزی در چشم است
- دشواری در قرار دادن لنز در چشم
- دشواری در هنگام رانندگی در شب
- تاری دید یا خستگی چشم
روش های تشخیص خشکی چشم
تستها و عملیات پزشکی که ممکن است برای تعیین علت خشکی چشم بکار رود، شامل موارد زیر است:
معاینه کلی چشم
معاینه چشمی که شامل تاریخچه کامل پزشکی شما و چشم شما باشد و میتواند به چشم پزشک در تشخیص علت خشکی چشم شما کمک کند.
سنجش حجم اشک
پزشک شما ممکن است تولید اشک شما را با استفاده از تست شریمر بسنجد. در این تست، نوار کاغذی با قدرت جذب بالا در زیر پلک پایینی شما قرار داده میشود و بعد از پنج دقیقه، پزشک شما مقدار نوار خیس شده توسط اشک شما را اندازه میگیرد.
تعیین کیفیت اشک
سایر تستها از رنگهای خاصی استفاده میکنند تا شرایط سطحی چشم شما را بسنجند. پزشک شما به دنبال الگوهایی از لکههای رنگی بر روی قرنیه میگردد و مدت زمانی را که طول میکشد تا اشک تبخیر شود، میسنجد.
آیا خشکی چشم خطرناک است؟
افرادی که دچار خشکی چشم هستند، ممکن است این عوارض را تجربه کنند:
-
عفونت های چشمی
اشک های شما از سطح چشم های شما در برابر عفونت محافظت میکنند. بدون اشک کافی، شما ممکن است دچار یک ریسک افزایش یافته از عفونت چشمی شوید.
-
آسیب به سطح چشمان شما
اگر بدون درمان رها شود، خشکی چشم شدید ممکن است منجر به التهاب چشم، سایش سطح قرنیه، زخم قرنیه و مشکلات دید شود.
-
کاهش کیفیت زندگی
خشکی چشم میتواند انجام فعالیت های روزانه، مانند خواندن را مختل کند.
درمان قطعی خشکی چشم
-
کمپرس گرم برای خشکی چشم
یک پارچه پاک و بدون آهار را در آب گرم بشویید و آب اضافی آن را بگیرید.
این پارچه گرم و مرطوب را بر روی پلک های بسته خود نگه داشته تا ۱۰ دقیقه (نه بیشتر از آن). اطمینان حاصل کنید که پارچه را با آب گرم دوباره مرطوب و استفاده کنید.
در نهایت چشم های خود را با آب معمولی تمیز خوب شستشو دهید. از این درمان حداقل دو بار در روز استفاده کنید تا علائم خشکی چشم شما فروکش کند.
نکته: هنگام استفاده از یک کمپرس برای چشم خود، ماکزیمم دما را تا ۱۰۸ درجه فارنهایت حفظ کنید و از آن بالاتر نروید.
-
استفاده از اشک مصنوعی
اشک مصنوعی معمولا اولین گام در درمان خشکی چشم است. برای موارد خفیف خشکی چشم ناشی از استفاده از کامپیوتر، خواندن و سایر موارد به این شکل، ممکن است بهترین درمان، استفاده از اشک مصنوعی یا سایر قطرههای مرتبط باشد.
انواع مختلفی از اشک های مصنوعی وجود دارد که بدون نسخه پزشک در دسترس هستند و مشکلی در دسترسی به اشک مصنوعی وجود ندارد. بعضی افراد باید روزانه چندین بار قطره اشک مصرف کنند و برخی نیز فقط یک بار در روز برایشان کافیست.
-
از یک عینک آفتابی خوب استفاده نمایید.
از عینک آفتابی با کیفیت استفاده نمایید. در طول روز و در فضای باز همیشه از عینکهای آفتابی که اشعه های خورشیدی UV را 100 درصد مسدود می کنند استفاده نمایید.
بهتر است از عینکهایی استفاده نمایید که تمام فضای چشمانتان را بپوشانند. با این کار چشمان شما در برابر باد، گرد و غبار و موارد دیگری که باعث تشدید علائم خشکی چشم می شود، محافظت می گردد.
-
درمان خشکی چشم با گلاب
استفاده از گلاب برای درمان خستگی چشم مفید میباشد. علاوه بر این گلاب حاوی ویتامین A بوده که کمبود آن باعث خشکی چشم میشود.
یک تکه پنبه را در گلاب خیسانده و آن را بر روی پلکهای بسته خود قرار دهید، بگذارید برای ۱۰ دقیقه باقی بماند و این کار را ۲ یا ۳ بار در روز انجام دهید.
همچنین میتوانید چشمان خود را با گلاب خالص شستشو داده و یا از قطره چشمی آن استفاده کنید.
-
ماساژ برای درمان خشکی چشم
چند قطره روغن زیتون یا روغن نارگیل را روی انگشتان خود قرار دهید. به آرامی روغن را بر روی پلک های بسته قرار دهید و برای چند دقیقه ماساژ دهید.
کف دست خود را بر روی پلک خود بگذارید و آنها را به طور کامل برای چند دقیقه دیگر بپوشانید، سپس روغن را از پلک ها شستشو دهید و پاک کنید و این عمل را ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید.
-
روغن نارگیل برای خلاصی از خشکی چشم
پنبه ای را در روغن نارگیل خیس کنید و به مدت 15 دقیقه بطور مستقیم بر روی پلک های بسته قرار دهید. از این روش در فواصل منظم در طول روز استفاده کنید.
همچنین روغن نارگیل را بعنوان روغن، صبح ها در معده خالی برای حذف سموم از بدن خود استفاده کنید که می تواند باعث برطرف شدن خشکی چشم شود.
-
بخور برای خشکی چشم
استفاده از بخور به ویژه در فصل زمستان میتواند مانع از ایجاد خشکی چشم شود.
میتوانید از دستگاه بخور استفاده کرده یا یک قابلمه آب را بر روی گاز یا بخاری خود قرار دهید، همچنین میتوانید با استفاده از گیاهان، رطوبت اتاق خود را افزایش دهید.
برخی از بهترین گیاهان برای این منظور عبارتند از: نخل آرکا، گیاه اسپاتی فیلوم یا سوسن صلح، و سرخس بوستون یا برگ شمشیری.
-
درمان خشکی چشم با عسل
خواص ضد التهابی و آنتی باکتریال عسل، سلامت چشمها را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
همچنین عسل یکی از موثرترین آرام بخشهایی است که از گذشته تا کنون برای تسکین درد چشم و کمک به درمان آن مورد استفاده قرار میگیرد.
برای درمان خشکی و عفونت چشم میتوانید هر صبح و شب یک قطره عسل به داخل چشم بچکانید و این عمل را چند روز تکرار کنید تا بهبودی کامل حاصل شود.
-
مکمل های غذایی
گاهی اوقات پزشکان مکملهای تغذیه ای را به عنوان بخشی از یک برنامه درمان خشکی چشم پیشنهاد می کنند. مطالعات نشان داده اند که مکمل های حاوی اسیدهای چرب امگا 3 می توانند علائم خشکی چشم را کاهش دهند.
منابع مناسب برای امگا 3 عبارتند از : ماهی های آب سرد مانند ماهی آزاد، ساردین و شاه ماهی. برای یک منبع گیاهی سرشار از امگا 3 برخی از پزشکان روغن سرخ کردنی را توصیه می کنند .
مصرف آب زیاد نیز می تواند به درمان کمک کند. کم آبی و کم خونی اغلب باعث می شود که مشکلات خشکی چشم بدتر شود. خصوصا در هوای گرم و خشک و باد، این مورد تشدید میگردد . بنابراین نوشیدن آب بیشتر علائم سندرم خشکی چشم را کاهش خواهد داد.
روش های پیشگیری از خشکی چشم
اگر دچار خشکی چشم شدید، به موقعیتهایی توجه داشته باشید که به احتمال زیاد سبب علائم شما میشود. سپس روشهایی را بیابید تا از این موقعیتها دوری کنید تا از علائم خشکی چشم پیشگیری کنید. برای نمونه:
- از وزیدن هوا به چشمهای خود دوری کنید: سشوار، بخاری ماشین، تهویههای هوا یا فنها را مستقیما به سمت چشم خود نگیرید.
- هوا را مرطوب کنید: مرطوبکننده می تواند در زمستان، رطوبت را به هوای داخل منزل اضافه کند.
- از عینکهای آفتابی محافظ یا سایر محافظتکنندههای چشمی استفاده کنید: محافظهای ایمنی میتواند بر روی عینکها و یا در کنارههای آن استفاده شود تا مسیر باد و هوا را به چشم مسدود کند. در زمان خرید عینک، در مورد محافظها سوال کنید.
- در انجام کارهای طولانی، پلک بزنید: اگر مطالعه میکنید و یا کار دیگری انجام میدهید که نیازمند تمرکز زیاد است، بطور مرتب پلک بزنید. چشمهای خود را به مدت چند دقیقه ببندید، یا برای چند دقیقه پشت سر هم پلک بزنید تا تبخیر اشک چشم خود را در بین پلک زدنها کاهش دهید.
- از محیط آگاه باشید: هوا در ارتفاعات بالا، در مناطق صحرایی و در هواپیماها میتواند به شدت خشک باشد. زمانی که در چنین محیطهایی هستید، ممکن است بستن مرتب چشمها برای چند دقیقه، جهت مینیمم کردن تبخیر اشک چشم کمککننده باشد.
- صفحه کامپیوتر خود را در زیر سطح چشم قرار دهید: اگر صفحه کامپیوتر شما بالای سطح چشم شما باشد، برای دیدن صفحه، چشمهای خود را بیشتر باز میکنید. صفحه کامپیوتر را در زیر سطح چشم تنظیم کنید تا چشمهایتان زیاد باز نشود. این کار میتواند سرعت تبخیر اشک چشم را در بین پلکزدنها کاهش دهد.
- از دخانیات و دود دوری کنید: اگر سیگار میکشید، از پزشک خود درباره استراتژی ترک سیگار کمک بگیرید، چرا که کمک زیادی برای شما خواهد کرد. اگر سیگار نمیکشید، از افراد سیگاری دوری کنید. سیگار میتواند علائم خشکی چشم را کاهش دهد.
کلام آخر
بیماری خشکی چشم در برخی مواقع خفیف و در برخی مواقع نیز شدید می باشد. در مواردی که خشکی چشم خفیف باشد می توان با قطره های اشکی آنرا درمان نمود، اما در برخی مواقع نیز با استفاده از پماد و ژل چشمی در هنگام خواب می توان اقدام به درمان آن نمود.
اما گاهی این بیماری تشدید می یابد و با دارو نمی توان آنرا درمان نمود. در موارد شدید از درمان هایی مانند جراحی برای بستن مجاری خروجی اشک از چشم و یا حتی پیوند غدد دیگر به چشم یا استفاده از پمپ های اشک و انتقال آنها به چشم می توان استفاده نمود.