برای درمان اسهال چه بخوریم؟ | غذاهایی که در زمان اسهال نباید خورد!

چکیده

همه ما میدونیم که اسهال مکانیزم دفاعی بدن در مقابل انواع محرک هایی است که باعث تحریک معده میشه و در نتیجه به دنبال راه های درمان اسهال میگردیم.

رژیم غذایی نقش خیلی مهمی در بهبود و درمان اسهال دارد، چرا که بعضی از موادغذایی به درمان اسهال کمک می‌کند، درحالی‌ که خوردن بعضی از غذاهای دیگر موجب بدتر شدن اسهال می‌شود.

برای پی بردنبه این سوال که، برای درمان اسهال چه بخوریم؟ تا آخر این مقاله همراه ما باشید.

نشانه های اسهال چیست؟

اسهال بیماری شایعی است که ممکن است چند بار در سال به آن مبتلا شویم. البته معمولا اسهال بیشتر از ۳ روز طول نمی‌کشد.

افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی مزمن مانند سندروم روده‌ تحریک پذیر (IBS) یا بیماری کرون، بیش از این تعداد دچار اسهال می‌شوند.

بیماری اسهال علاوه‌ بر شل شدن مدفوع، نشانه‌های گوارشی دیگری نیز دارد، از جمله :

• دل پیچه
• درد و نفخ شکم
• احساس وجود حباب در روده‌ها
• نیاز فوری به اجابت مزاج
• حالت تهوع
• استفراغ
• تب

علت اسهال چیست؟ 

• عفونت‌های ویروسی و باکتریایی
• بی احتیاطی در رژیم غذایی و خوردن غذاهایی که سیستم گوارش را بر هم بزند.
• مسمومیت غذایی
• مصرف آب آلوده
• برخی آنتی بیوتیک‌ ها
• انجام برخی عمل های جراحی
• فشارهای عصبی نظیر اضطراب و استرس
• مسافرت
• تغییرات آب و هوا

معجزه درمان اسهال

درمان اسهال با توجه به شرایط و سنین افراد مختلف متفاوت است ولی با این وجود چند راه درمان برای افراد وجود دارد.

• درمان اسهال بزرگسالان

برای درمان سریع اسهال بزرگسالان می‌توانند علاوه بر غذا، گیاهان دارویی را هم مصرف کنند. البته درمان خانگی اسهال بزرگسالان شاید روش‌های دیگری را بطلبد:

• نوشیدن مایعات فراوان برای جلوگیری از کم‌آبی بدن
• مصرف ماست همراه با برنج کته یکی از روش‌های عالی برای درمان اسهال است
• خودداری از خوردن غذاهای پرچرب و فست فود
• استفاده ار قرص و دمنوش های گیاهی

• درمان اسهال کودکان

بیماری اسهال در کودکان نسبت به بزرگسالان سخت‌تر و آزاردهنده‌تر است؛ چراکه کودکان نسبت به بزرگترها طاقت و تحمل کم‌تری دارند.

استفاده از داروها و بعضی دمنوش های گیاهی برای کودکان منع دارد مگر با تجویز پزشک پس بهتر است اسهال در کودکان جدی گرفته شود.

 اما چندین راه ساده برای درمان خانگی اسهال کودک و درمان خانگی اسهال خونی کودکان وجود دارد که عبارتند از:

• تهیه غذاهای مقوی و سالم
• تهیه غذاهای آبکی مانند سوپ، آبگوشت و…
• مصرف مایعات فراوان

برای درمان خانگی اسهال و استفراغ کودکان و نوزادان هم بهترین راه درمان، تغذیه با شیر مادر است

توجه: برای درمان خانگی مسمومیت غذایی و اسهال در کودکان باید به مدت یک هفته به آن‌ها لبنیات ندهید.

• برای درمان اسهال، رژیم غذایی BRAT را شروع کنید.

نام رژیم غذایی BRAT از مخفف چهار کلمه موز، برنج، پوره سیب زمینی و نان تست برگرفته شده است.

اگرچه در زمان اسهال نباید از غذاهای جامد اجتناب کرد اما گاهی اوقات تحمل غذاهای معمولی جامد برای افراد مبتلا غیر قابل تحمل است.

رژیم غذایی BRAT تضمین می کند که شما تغذیه مناسب داشته و بتوانید به تدریج به مصرف غذاهای جامد روی بیاورید.

در این رژیم چهار ماده اصلی موز، برنج، پوره سیب زمینی و نان تست نقش اصلی را ایفا می کنند.

• پروبیوتیک‌ها

پروبیوتیک‌ها (باکتری‌های خوب) هستند که در روده‌ها فعالیت می‌کنند تا شرایط سالمی را برای روده‌ها و دستگاه گوارش ایجاد کنند.

آنها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که در برخی از غذاها وجود دارند، مانند:

• پنیر نرم سالم
• آب چغندر
• شکلات تلخ
• زیتون سبز
• کفیر
• خیارشور
• نان خمیر ترش
• ماست

پروبیوتیک ها می‌توانند با ایجاد تعادل در باکتری های روده به درمان خانگی اسهال کمک کنند.

• آب و الکترولیت ها

مایعات بسیار زیاد برای درمان اسهال ضروری هستند.

نوشیدن آب فراوان به جلوگیری از کم‌آبی بدن کمک می‌کند و موجب دفع سموم موجود در بدن می‌شود.

البته در زمان ابتلا به اسهال بدن به جز آب، مواد معدنی و الکترولیت‌ها را نیز ازدست می‌دهد.

بنابراین باید سعی کنیم مایعاتی بنوشیم که حاوی موادمعدنی و الکترولیت‌ها هستند تا مواد ازدست رفته را جبران کنیم.

منابع تأمین الکترولیت‌ها و موادمعدنی عبارت است از:

• سوپ رقیق
• آب نارگیل
• آب الکترولیت‌ دار

برای درمان اسهال چی بخوریم؟

داروهای گیاهی و خوراکی ها می‌توانند باعث شگفتی‌هایی برای دستگاه گوارش، به‌خصوص درمان اسهال شوند. در ادامه با این داروهای گیاهی آشنا می شوید و میبینیم که برای درمان اسهال چی بخوریم:

قوی ترین داروی گیاهی برای اسهال

داروهای گیاهی قوی که باعث درمان سریع اسهال میشوند شامل موارد زیر اند:

خاکشیر برای درمان اسهال

خاکشیر یکی از قویترین داروهای گیاهی برای درمان اسهال است.

جالب است بدانید که خاکشیر هم اسهال و هم یبوست را درمان می‌کند اما طریقه مصرف در هرکدام متفاوت است.

زمانی که می‌خواهید از خاکشیر برای درمان خانگی اسهال استفاده کنید، باید خاکشیر را با آب سرد و کمی عسل مخلوط کرده و میل کنید. اما هنگامی که میخواهید از خاکشیر برای درمان یبوست استفاده کنید باید خاکشیر را با آب ولرم مخلوط کرده و مصرف نمایید.

بومادران

بومادران یکی از گیاهان دارویی بسیار باارزش است که دارای خواص نسبتاً زیادی است.

ازجمله خواص اصلی آن، اثرات ضداسپاسم، ضدنفخ، ضد ورم (ضدالتهاب)، مقوی معده، صفرا آور و برطرف کردن بی‌اشتهایی است.

طریقه و مقدار مصرف:

مقدار 2 تا 4 گرم از سرشاخه‌های گل‌دار را با حدود یک لیوان آب به مدت 10 دقیقه می‌جوشانیم و پس از صاف کردن مینوشیم.

این مقدار مصرف را می‌توان بین یک تا سه بار در روز تکرار کرد.

جوشانده حاصل بسیار تلخ است و می‌توان آن را با نبات یا عسل تا حدی تغییر مزه داد.

توجه:در هنگام بارداری یا شیردهی از این دمنوش استفاده نشود.

• سرکه سیب درمان اسهال

یکی از موثرترین درمان خانگی اسهال، مصرف سرکه سیب است.

برای درمان اسهال، ۱ قاشق غذاخوری سرکه سیب را با ۱ لیوان آب ترکیب کرده و میل کنید.

سرکه سیب میتواند بسیاری از عفونت های روده ی شما را از بین ببرد و به درمان اسهال کمک کند.

زنجبیل داروی درمان اسهال

زنجبیل برای درمان اسهال و استفراغ به دلیل ضد باکتری، ضد ویروسی، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی آن بسیار موثراست.

زنجبیل را میتوانید به دمنوش یا در داخل چایی 10 دقیقه دم کنید و بنوشید.

برای تاثیر بهتر میتوانید کمی عسل در آن بریزید.

توجه: افراد دارای فشارخون بالا نباید از زنجبیل استفاده کنند.

درمان اسهال با دمنوش ریحان

ریحان دارای خواص ضد اسپاسم است همچنین داروی خوبی برای اسهال و استفراغ می باشد.

این گیاه می تواند معده را قوی تر کند و  از بسیاری از بیماری های اسهال و استفراغ جلوگیری کند.

طریقه مصرف :

می توانید ۱۰ تا ۱۵ برگ ریحان را در یک فنجان آب جوش بریزید و پس از سرد شدن میل کنید.

همچنین می توانید چای ریحان را روزانه با عسل مخلوط کنید و بنوشید.

خوراکی های مقوی برای درمان اسهال

در این بخش مواد غذایی و خوراکی هایی معرفی میشوند که موجب بهبود اسهال و درمان آن میشوند.

• ماست

خیلی‌ها می‌دانند ماست بعضا ترش است اما بسیاری تعجب می‌کنند اگر بدانند ماست باکتری‌های مفیدی دارد که به سرعت به درمان اسهال کمک می‌کند.

مصرف ماست دو بار در روز به بهبود موثر اسهال کمک می‌کند.

•  نمک و شکر

نمک حاوی سدیم است که یک الکترولیت است که می تواند برای جلوگیری از کم آبی ناشی از اسهال و استفراغ استفاده شود.

به علاوه، نمک در مبارزه با عفونتها به حفظ سطح pH دستگاه گوارش کمک میکند.

طریق و مقدار مصرف:

اضافه کردن ۱ قاشق چای خوری نمک به ۱ لیتر و یا ۴ فنجان آب فیلتر شده.

سپس ۲ قاشق غذاخوری شکر اضافه کنید در فواصل زمانی کوتاه در طول روز بنوشید.

• عسل برای اسهال

یکی دیگر از خواص بی نظیر عسل، درمان اسهال است.

عسل خاصیت ضد باکتری دارد که در بستر روده کوچک، به کنترل و درمان اسهال کمک می کند.

• کره بادام زمینی برای درمان اسهال

اگر به کره ی بادام زمینی حساسیت ندارید، مصرف آن همراه با کمی نان تست می تواند برای درمان اسهال بسیار موثر باشد.

شما می توانید در مواقعی که به این بیماری مبتلا هستید از این روش به عنوان صبحانه یا میان وعده استفاده کنید.

• درمان اسهال با کشک و زردچوبه

۲ قاشق غذاخوری کشک، یک چهارم قاشق چایخوری پودر زردچوبه، و کمی آبغوره، برگ کاری و نمک را در آب مخلوط کنید و بجوشانید تا یک جوشانده به دست بیاید.

از این جوشانده‌ گرم ۲-۳ بار در روز بنوشید.

زردچوبه به خاطر خواص ضد میکروبی، ضد عفونی کننده و آنتی بیوتیکی‌اش معروف است.

نکات مهم در استفاده از داروهای گیاهی و دمنوش ها برای درمان اسهال

توجه داشته باشید که همان‌طور که مصرف داروهای شیمیایی می‌تواند شما را دچار مشکل کند، داروهای گیاهی نیز می‌تواند مشکلات خاصی با خود به همراه داشته باشد، پس باید به نکات زیر توجه کنید:

- اگر باردار هستید، نه‌ تنها نباید بدون تجویز پزشک از این گیاهان استفاده کنید، بلکه بدون مشورت با پزشک از هیچ روش درمانی برای درمان اسهال استفاده نکنید.

- اگر اسهال شما به دلیل انواع خاصی از عفونت‌ها ایجاد شود، درمان‌های گیاهی در برخی از موارد می‌توانند آن را بدتر کند.

- در مورد نوزادان باید بدانید که مجاز به استفاده گیاهان دارویی نیستید و حتما باید دارو توسط پزشک تجویز شود.

- قبل از مصرف هرگونه گیاه دارویی اگر حساسیت خاصی دارید حتما با احتیاط مصرف کنید.

مؤثرترین قرص اسهال کدام داروها هستند؟

اگر دچار اسهال شدید شده‌اید، بهترین کار این است که فورا به پزشک مراجعه کنید. پزشک معمولا قرص‌هایی مانند دیفنوکسیلات، لوپرامید، دی سیکلومین و… را تجویز می‌کند که در درمان اسهال بسیار مؤثر هستند.

این قرص‌ها بسته به تجویز پزشک هر ۶ یا ۱۲ ساعت تا زمان توقف اسهال باید مصرف شوند. از تجویز و مصرف سرخود دارو بدون نظر پزشک، جدا خودداری کنید.

مراقبت های لازم در زمان ابتلا به اسهال چیست؟

• آبرسانی به بدن
• استراحت کافی
• عدم مصرف غذاهای سفت و دیر هضم
• مصرف غذاهای رقیق و نرم که هضم آسان تری دارند

غذاهای مضر در زمان اسهال

آگاهی از موادغذایی مضر برای اسهال نیز به اندازه‌ی مصرف غذاهای مفید برای درمان اسهال اهمیت دارد.

بعضی از موادغذایی به‌ سرعت از درون روده‌ها و دستگاه گوارش عبور می‌کنند و اسهال شما را بدتر می‌کنند.

بنابراین برای درمان اسهال بهتر است که از خوردن غذاهای زیر پرهیز کنید:

• غذاهای سرخ شده و چرب 
• شیرین کننده های مصنوعی 
• لوبیا
• آلو
• کلم بروکلی 
• کلم و گل کلم 
• نخود
• ذرت 
• بستنی 
• شیر
• غذاهای فرآوری شده و بسته‌بندی شده 
• سبزیجات خام 
• مرکبات 
• فلفل های تند
• نوشیدنی های کافئین دار
• میوه های خشک ( زردآلو، آلو، کشمش)
• و...

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

• اگر بعد از گذشت 2 روز از زمان اسهال، هیچ تغییر رو به بهبودی نداشتید.
• اگر مدفوع شما خونی شد.
• اگر فرد مبتلا به اسهال بالاتر از 45 سال بود چرا که بعد از 40 سالگی مقاوت سیستم ایمنی بدن تا حدی پایین می آید.
• اگر در کنار اسهال بسیار تشنه می شوید و دهانتان خشک می شود.
• اگر در کنار اسهال تب هم دارید.

والدین باید به‌ دقت مراقب کودکان مبتلا به اسهال باشند. اگر علائم بیماری کودک پس از ۲۴ ساعت از بین نرود، باید با پزشک تماس بگیرید و از او راهنمایی بخواهید.

در صورت مشاهده‌ نشانه‌های کم‌آبی بدن در کودک باید فورا به پزشک مراجعه کنید. این نشانه‌ها شامل موارد زیر است:

• خشکی دهان
• خشکی پوشک به‌مدت بیش از ۳ ساعت
• کاهش وزن
• گریه کردن بدون اشک

برای تشخیص و درمان بیماری، باید هرچه زودتر تمام علائم و نشانه‌ی دیگر به پزشک گزارش داده شود.

سخن پایانی

دفع مدفوع برای سلامت بدن اهمیت زیادی دارد. اگر در طی روز بیش از ۳ بار دفع بسیار آبکی با حجم زیاد دارید، به اسهال مبتلا شده‌اید.

برای کنترل اسهال در وهله اول باید بدانید که نباید به‌ سرعت در فکر بند آوردن مدفوع باشید. در صورت ادامه‌ دار بودن و علائم دیگر حتما به پزشک مراجعه کنید.