چکیده تخمین زمان مطالعه: 4 دقیقه
يكي از مشکلات شایع دردندان پزشكي كودكان، پوسيدگي های زودرس دندان هاي شيري است. در بسیاری از مواقع کودکان به دلایل مختلفی دچار پوسیدگی زودرس این دندانها می‌گردند و این امر چالش‌های بسیاری را برای خانواده و کودک رقم می‌زند. اگر پوسیدگی دندان درمان نشود، سبب دندان درد شدید، عفونت دندان و حتی از بین رفتن دندان می‌شود. پوسیدگی دندانی تا حد زیادی قابل پیشگیری است و با رعایت بهداشت فردی و مسواک زدن، نخ دندان و همچنین فلوراید تراپی، همه افراد می توانند دندان های سالمی داشته باشند.
|
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینک های زیر استفاده کنید: |
پوسیدگی دندان کودکان
دندان ها از بافت‌هایی با درجه سختی‌های گوناگون ساخته شده‌اند، پوسیدگی دندان به علت عفونت باکتریایی رخ می‌دهد و موجب تخریب بافت‌های سخت در دندان می‌شودوسیدگی دندان کودکان تحت عنوان تجزیه و تخریب مینای دندان آنها تعریف می‌شود. مینا به عنوان سخت‌ترین قسمت بیرونی دندان شناخته می‌شود که در اثر فعالیت باکتری‌ها و تولید مواد اسیدی به مرور زمان سوراخ می‌شوند. این حفره‌ها عامل شروع پوسیدگی هستند و به عنوان یک منفذ ورودی برای باکتری‌ها و کانال نفوذ آنها به بخش داخلی دندان شناخته می‌شوند.چهار دندان پيشين شيري فك بالا، آسياهاي اول شيري هر دو فك و دندانهاي نيش شيري فك پايين، معمولا دندانهايي هستند كه به اين پوسيدگيها دچار ميشوند. دندانهاي درگير، معمولا به صورت قرينه در دو سمت دهان كودك قرار دارند. دندان پيشين شيري فك پايين، معمولا پوسيده نمي شود كه دليل اين امر، نقش محافظت كننده زبان از اين دندانها حين مكيدن شير و نيز شستشوي طبيعي اين دندانها توسط جريان بزاق به علت قرار گيري دهانه مجراي غدد بزاقي ساب مند يبولار و ساب لينگوال در پشت اين دندانها مي باشد. دندانهاي آسياي دوم شيري هم به دليل اينكه در سن بالاتری رويش مي يابند، معمولا مبتلا نمي شوند.
علائم پوسیدگی دندان کودکان
- احساس درد و ناراحتی هنگام خوردن غذاهای سرد یا گرم
- لکه های سفید روی دندان
- لکه های قهوه ای یا سیاه روی دندان
- احساس درد هنگام جویدن غذا
- وجود سوراخ در دندان
- احساس بوی بد در دهان
علت پوسیدگی دندان کودکان چیست
-
شیر خوردن کودک هنگام خواب
یکی از رایج ترین دلایل جمع شدن مواد غذایی در دهان و پوسیدگی دندان این است که والدین هنگام خواب به کودکانشان شیشه شیر می دهند که حاوی شیر، آبمیوه یا مواد دیگر است (حتی اگر آن ها را با آب مخلوط کرده باشند). نوشابه، آب شکر یا نوشیدنی های شیرین دیگر هم از موادی هستند که هرگز نباید موقع خواب به بچه ها بدهید. حتی در طول روز هم اگر به کودک اجازه دهید مرتب شیشه شیر (یا شیشه های نی‌دار حاوی نوشیدنی های دیگر) به دهان داشته باشد و نوشیدنی هایی به جز آب مصرف کند، دندانش در معرض پوسیدگی قرار می گیرد.
-
تميز نكردن دهان كودك توسط والدين از زمان رويش اولين دندان هاي شيري
تقريبا همه مادران مي‌دانند كه بعد از رشد دندانهاي شيري در نوزادشان بايد مسواك‌زدن را شروع كنند اما اكنون دانشمندان توصيه مي‌كنند مادران نبايد منتظر رشد دندانهاي شيري شوند و از همان ماه‌هاي اول تميز كردن لثه‌ها را آغاز كنند.آكادمي دندان‌پزشكي كودكان توصيه مي‌كند، لثه‌هاي كودكان حتي در صورتي كه فاقد دندان هستند تميز شود تا از رشد باكتري‌هاي مخرب دندان در آنها جلوگيري به عمل بيايد.اگر مرتب دندان هایتان را مسواک نزنید، دندان ها جرم می گیرند و باکتری های موجود به مینا آسیب می رسانند.
|
|
قطعا مفید خواهد بود:
-
انتقال بزاق دهان والدین به دهان کودک
گاهی پدر و مادر یا پرستاران بچه بزاق دهان خودشان را وارد دهان کودک می کنند و این‌گونه باکتری های دهانشان به دهان کودک منتقل می شود. غذا دادن به کودک با قاشق خودتان، آب دادن به او با لیوان لب‌زده خودتان، تست کردن غذای کودک قبل از غذا دادن به او و تمیزکردن پستانک بچه با دهان، همگی از جمله مواردی هستند که باعث جابجایی بزاق و انتقال آن به دهان کودک می شود.
-
مصرف خوراکی های پوسیدگی زا
يكي از مهم‌ترين عوامل شيوع بيش از حد پوسيدگي دندان در بين كودكان رواج استفاده از نوشابه‌هاي مختلف، آبميوه‌هاي صنعتي و نوشيدني‌هاي شيرين است.متاسفانه بعضي از كارخانه‌ها موادي را به محصولات خود اضافه مي‌كنند كه خطر پوسيدگي را بيش از پيش افزايش مي‌دهد. بيش‌از دو‌سوم افراد بين 4 تا 18سال دچار پوسيدگي دندان هستند كه اين موضوع مي‌تواند در آينده هزينه‌هاي سنگيني را براي درمان به خانواده آنها وارد كند.آمارها نشان مي‌دهد، يك‌پنجم كودكان در هفته بيش از 10بطري از انواع مختلف نوشابه‌ها و نوشيدني‌هاي صنعتي مصرف مي‌كنند. اسيد موجود در اين محصولات به سطح دندان حمله كرده و ميناي دندان را در خود حل مي‌كند.
درمان پوسیدگی دندان
امروزه با پیشرفت علم دندانپزشکی کودکان پوسیدگی‌های دندانهای شیری در صورت مراجعه به موقع کاملاً قابل درمان است.
وسیدگی این دندانها با مواد ترمیمی مختلف و یا روکش‌های مخصوص دندانهای شیری برطرف گردیده و کارایی دندان به طور کامل بازگردانده خواهد شد حتی در صورتی که پوسیدگی دندان شیری عمیق باشد.در بسیاری از مواقع مشکلات این دندانها با درمان‌های عصب کشی برطرف گردیده و با یک درمان مناسب می‌توانند تا موقع مقرر در داخل دهان باقی بمانند.لازم به ذکر است برخلاف تصور بسیاری از والدین دندانهای شیری نیز دارای عصب بوده و در صورت پیشرفت پوسیدگی و انتقال التهاب و عفونت به عصب دندان، باید درمان عصب کشی انجام گیرد و این درمان هیچ گونه عارضه‌ای برای دندانهای دایمی جانشین نخواهد داشت.
جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان
- از آنجایی که پوسیدگی دندانی یک بیماری مسری است و میکروبهای ایجادکننده آن معمولا از دهان والدین(بویژه مادران) به نوزاد منتقل می شوند، قبل از اقدام به بچه دار شدن به فکر سلامت دندانهای خود باشید و با مراجعه به دندانپزشک، دندانهای پوسیده خود را درمان کنید. با نظر دندانپزشک می توانید با مصرف برخی آدامس های بدون قند یا دهانشویه ها، بهداشت دهانی خود را بهبود بخشید.
- در دوره 1.5 تا 3 سالگي، دندانهاي كودك را به كمك مسواكهاي انگشتي يا دستي، بدون استفاده از خمير دندان يا با استفاده از خمير دندانهاي فاقد فلورايد، شب ها قبل از خواب مسواك بزنید.
|
|
محصول پیشنهادی دکتر مهندس: - در سن 3-6 سالگي، دندانهاي كودك را با مسواكهاي دستي يا برقي و خمير دندانهاي فلورايد دار مخصوص كودكان، روزي دو بار(یک بار بعد از صبحانه و یک بار قبل از خواب شب) مسواك بزنید.
- اجازه ندهید كودك در طول روز، مکرراً ميان وعده‌های پوسیدگی‌زا از قبيل: انواع شيريني، كلوچه، كيك، بيسكويت، پفك، چيپس و غیره مصرف كند.
- كودك را تشويق کنید بجاي خوراکی‌های پوسیدگی‌زا، از ترکیبات غير پوسیدگی‌زا مثل پنير، ماست، ميوه، سالاد و مغزها (مثل پسته، بادام) در ميان وعده‌ها استفاده كند.
- هر شش ماه یک بار حتما کودک خود را برای معاینات دوره ای نزد یک متخصص دندانپزشکی اطفال ببرید.
