چکیده
کاهش کیفیت اسپرم یکی از دلایلی است که باعث بروز ناباروری میشود و یکی از عواملی که در کاهش کیفیت اسپرم نقش بسیار مهمی دارد، تغذیه است.
از شایع ترین مشکلات در مردان تولید کم اسپرمها و البته ضعیف بودن اسپرمها هست که از میان هر ۲۵ مرد یک نفر اختلال کم بودن تعداد اسپرمها را دارد.
فاکتورهای سبک زندگی نظیر استرس، چاقی، و رژیم غذایی نامناسب میتواند بر تعداد و فعالیت اسپرمها تأثیرگذار باشد.
در واقع تغییرات رژیم غذایی به تولید اسپرم قوی و سلامت کمک خواهد کرد.
موادغذایی برای تقویت اسپرم
اسپرم چیست؟
به نیمه سلولی باروری که با ترکیب تخمک بارور میشود، و جنین را در رحم تشکیل میدهد، اسپرم گفته میشود.
ساختمان اسپرم به شکلی است که بیشترین حالت قابلیت باروری را دارد.
یعنی در واقع اسپرم مسئولیت حمل و نقل اطلاعات ژنتیکی ما را که به صورت مولکولهای DNA هستند به عهده دارد.
داروی گیاهی برای تقویت اسپرم مرد
-
گردو
گردو حاوی آرژنین است. این ماده حجم و تعداد اسپرم ها را بالا می برد، همچنین حاوی امگا 3 است که جریان خون را در بیضه ها تسریع می کند.
این آجیل قدرت آنتی اکسیدانی بالایی دارد و از اسپرم ها محافظت می کند.
خوردن 7 عدد گردو در روز سطح کلسترول خون را پایین آورده و ریسک بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد.
-
اسفناج برای تقویت اسپرم
برگهای سبز پرخاصیت برای مردان هم فایده دارند. از آنجایی که سبزیجات برگ سبز دارای مقدار زیادی اسید فولیک هستند ساختار و شکل کلی اسپرم را تقویت می کنند.
کمبود سطح فولات در بدن باعث تغییر شکل اسپرم شده و آن را دارای دوسر و دو دم می کند که این عاملی برای ناموفق بودن عمل لقاح و باروری است که حتی اگر اسپرم قادر به تکمیل پروسه ی لقاح شود بارداری جنین ناقص شکل می گیرد پس اهمیت مصرف اسفناج برای تامین اسید فولیک بدن هم برای زنان و هم برای مردان ثابت شده است.
-
سیر
سیر یکی از بهترین انتخابهای غذایی برای افزایش تولید اسپرمها و تقویت اسپرمهای تولیدی است. سیر که امروزه به عنوان یک ماده غذایی موثر در روابط جنسی شناخته شده، حاوی سلنیوم است؛ آنتیاکسیدانی که برای جنبندگی و تحرک اسپرمها ضروری است و آلیسین، ترکیبی که از اسپرمها محافظت کرده و چرخهی هورمونهای جنسی در اندامهای جنسی مردان را تقویت میکند. برای رسیدن به تأثیرات کمکی سیر در این زمینه شروع مصرف با 1 تا 2 حبه سیر در روز میتواند مناسب باشد.
-
انار یکی از میوه های تقویت کننده اسپرم میباشد
این میوه بهترین بهترینها در مواد غذایی تامین کننده سلامت اسپرم است. طب سنتی اعتقاد دارد انار میتواند تمام بیماریها، از یک سرماخوردگی ساده گرفته تا اختلالات شمار اسپرمها را درمان کند. به دلیل محتوای بالای آنتیاکسیدانها در انار، مصرف انار و آب انار قادر خواهد بود سطح ماده شیمیایی به نام مالون دی آلدهید را در خون کاهش دهد. این ماده شیمیایی اسپرمها را تخریب میکند. همین ویژگیهای انار است که آن را به یک ماده غذایی موثر در حفظ سلامت تولیدمثلی مردان تبدیل کرده است.
-
جینسینگ
جینسینگ به عنوان داروی طبیعی افزایش غرایز جنسی شناخته شده است. این ماده غذایی سطوح تستسترون را افزایش می دهد، جریان خون به عروق اندامهای تناسلی را افزایش داده و میل جنسی را افزایش می دهد. مصرف ۲ تا ۶ گرم ریشه جینسینگ خشک در روز توصیه میشود.
-
موز و تقویت اسپرم در مردان
موز سرشار از آنزیمی به نام “بروملین” است. آنزیمی که نقش مهمی در تنظیم هورمونهای مردانه دارد. موز همچنین میوهای سرشار از ویتامین B1، ویتامین A، و ویتامین C است که با افزایش استقامت و پایداری اسپرمها قدرت باروری را در مردان افزایش میدهد.
-
دانه کدو تنبل برای زیاد شدن اسپرم
این دانه ی مغذی حاوی فیتواسترول است، ماده ای که به عنوان بهبود دهنده تولید تستسترون شناخته می شود. ماده ی معرفی شده یکی از عوامل مهم در افزایش تعداد اسپرم و همچنین حجم مایع منی است. این دانه ی خوشمزه حاوی اسیدهای چرب ضروری است که برای بهبود جریان خون در اندام تناسلی مردان نیاز است.
-
زنجبیل مناسب برای تقویت اسپرم و تخمک
زنجبیل یکی از مواد غذایی مفید در تقویت جنسی است به طوریکه در طب سنتی چینی زنجبیل را به عنوان یکی از نسخه های اصلی تقویت اسپرم و تخمک توصیه می کنند ، چینی ها زنجبیل را " یانگ" یعنی ماده ی غذایی که باعث گرمی می شود می نامند و از ان برای درمان ناباروری بسیار کمک می گیرند.
زنجبیل در صدر خوراکی های گیاهی تقویت اسپرم و تخمک قرار گرفته است چرا که میل و قوای جنسی را بالا برده و در شرایط مطلوب نگه می دارد و این جای تعجب ندارد.
-
شنبلیله
این یک گیاه دارویی برای درمان میل جنسی پایین و تعداد کم اسپرم است. یک مطالعه نشان داد که مصرف عصاره شنبلیله به مدت 12 هفته، میزان اسپرم و کیفیت آن را بهبود می بخشد.
-
انواع توت
انواع توتها مانند تمشک، توت فرنگی و البته زغال اخته حاوی مقدار زیادی از آنتی اکسیدان قوی و مواد مغذی ضد التهابی مانند کورستین (quercetin) و رزوراترول (resveratrol) هستند که به افزایش کیفیت اسپرم و تولید کمک می کند.
-
تخم مرغ بخورید
تخم مرغ حاوی طیف کاملی از اسیدهای آمینه است که به تولید اسپرم کمک میکند. تخم مرغ آب پز بهتر از تخم مرغ سرخ شده در روغن، که مواد مغذی خود را زمان پخت از دست میدهد، است.
تقویت اسپرم
-
ترک سیگار
سیگار علاوه بر تمام زیان هایی که برای بدن دارد، مقدار اسپرم را نیز در بدن مردان به شدت کاهش می دهد.
-
استفاده از لباس های زیر راحت و گشاد
علت قرار گرفتن بیضه ها در کیسه هایی خارج از بدن این است که باید آن ها در دمایی خنک تر از دمای بدن قرار داشته باشند. پوشیدن لباس زیر تنگ سبب چسباندن بیضه ها به بدن و افزایش دمای آن ها می شود.
محدود کردن استفاده از لپ تاپ و موبایل
مطالعات نشان می دهد که ارتباط مستقیمی میان استفاده از لپ تاپ متصل به وای فای و کاهش تعداد اسپرم مردان وجود دارد. از طرفی گذاشتن موبایل در جیب شلوار، سبب قرار گرفتن بیضه در معرض امواج الکترومغناطیسی می شود و ضعیف شدن اسپرم ها را به همراه می آورد. بنابراین، بهتر است که افراد از قرار گرفتن دائمی در کنار هر نوع وسیله الکترومغناطیسی پرهیز نمایند.
-
انجام تمرینات کجل؛ راهی برای تقویت جهش اسپرم
تمرینات کجل شامل منقبض و رها کردن پی در پی عضلات قسمت تحتانی لگن خاصره می شود. این تمرینات اثری بر تعداد و کیفیت اسپرم ندارد اما می تواند قدرت پرتاب مایع منی را افزایش دهد که این موضوع سبب افزایش شانس باروری می شود.
-
استفاده از غذاهای مفید برای تقویت اسپرم
قطعاً رژیم غذایی بر روی تولید و کیفیت اسپرم اثرگذار می باشد. مصرف غذاهایی با چربی کم، غذاهای حاوی کربوهیدرات و پروتئین فراوان، سبزیجات و همچنین غلات به همراه ورزش سبب تقویت اسپرم ضعیف می شود.
-
عدم مصرف مشروبات الکلی
الکل با اثر روی کبد سبب افزایش سطح هورمون استروژن (هورمون زنانه) در بدن می شود. این موضوع سبب کاهش میل جنسی و در نتیجه کاهش تعداد و ضعیف شدن اسپرم می شود
چرا اسپرم ضعیف می شود؟
در برخی از موارد، کم بودن تعداد اسپرم دلیل مشخصی ندارد؛ اما گاهی علت ضعیف شدن اسپرم می تواند یکی از موارد زیر باشد:
- عدم تعادل هورمونی
- مشکلات ژنتیکیوجود مشکل ساختاری در دستگاه تناسلی
عفونت دستگاه ت - ناسلی و پروستات
- واریکوسل
- انجام عمل های جراحی بر روی بیضه ها
- گرم شدن بیش از حد بیضه ها
- مصرف دخانیات و مشروبات الکلی
- مصرف برخی از داروها از جمله تستوسترون یا داروی درمان پسوریازیس
- وارد آمدن ضربه به بیضه ها و یا چرخش آن ها
- بیماری هایی نظیر دیابت، ایدز، حملات قلبی، نقص کلیه و کبد، سندرم کوشین، سیستیک فیبروزیس و آنمی در باروری
- قرار گرفتن در معرض مواد سمی همچون مس، اکسید اتیلن، کادمیوم و جیوه، کلرید وینیل، رادیواکتیو
- بیضه نزول نکرده
- تنش جسمی، ذهنی و استرس های عاطفی
- اضافه وزن
- بلوغ زودرس یا دیررس
- عمل ترمیم فتق
- آلودگی هوا و وجود مواد سمی نظیر سرب در آن
علائم ضعیف بودن اسپرم چیست؟
ضعیف بودن اسپرم می تواند با علائمی نظیر مشکلات جنسی، کاهش میل جنسی، اختلال نعوظ، درد، ورم یا وجود غده در بیضه، کاهش موی صورت یا بدن و عدم تعادل هورمونی همراه باشد. معمولاً عدم موفقیت در باروری طبیعی، بهعنوان مهمترین نشانه کمبود اسپرم شناخته میشود و در برخی موارد میتوان علائمی مانند تورم، درد و برآمدگی بیضهها را مشاهده کرد.
بعضی از مردان که سابقه اختلال عملکرد جنسی، مشکلات پروستات و بیضه داشته و عمل جراحی خاصی در بیضهها، آلت تناسلی یا کشاله ران انجام دادهاند.
کلام آخر
باوجود تلاش یکساله موفق به فرزندآوری نمیشوند؛ به چنین افرادی توصیه میشود با مراجعه به پزشک، تحت آزمایشهایی همچون تست ژنتیک، آزمایش هورمونی، نمونهگیری از بیضه، سونوگرافی بیضه و… قرار گیرند و متناسب با علت ناباروری خود، از دارو یا سایر روشهای درمانی استفاده کنند