درمان آسم و تنگی نفس | استفاده از داروهای استنشاقی کم خطر و پرفایده

چکیده:  تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

 آسم یک بیماری التهابی مزمن است که بر روی ریه ها اثر می گذارد و ریه ها را دچار التهاب می کند.این وضعیت باعث می‌شود ریه‌ها نتوانند به اندازه‌ی کافی اکسیژن جذب کنند. حملات آسم اغلب وقتی مجرای تنفسی در معرض آلرژی زاها، دود سیگار، هوای آلوده، عطرها، رطوبت و یا هوای گرم، اضطراب و یا تمرینات ورزشی، قرار می گیرد، رخ می دهد. درمان آسم و تنگی نفس به صورت قطعی امکان پذیر نیست ولی علایم این بیماری قابل کنترل است. در این مقاله به بررسی روش های درمان آسم و تنگی نفس می پردازیم.

 نشانه‌های بیماری آسم

علائم بیماری در آن‌ها شدید نیست. به همین دلیل شناخت نشانه‌های بیماری آسم ضروری است. شایع‌ترین علائم آسم عبارتند از:

• سرفه، به خصوص هنگام شب، حین ورزش کردن یا هنگام خندیدن
• تنگی قفسه سینه
• تنگی نفس
• صدای خس‌خس هنگام تنفس

هر گونه علامت شبیه به علائم آسم بسیار جدی است و اگر درمان نشود حتی می‌تواند منجر به مرگ فرد نیز شود. اگر حداقل یکی از علائم آسم را دارید حتماً باید به پزشک متخصص آلرژی و آسم مراجعه نمایید تا در صورت تشخیص پزشک و ابتلای شما به بیماری آسم، هر چه سریع‌تر برنامه درمان آسم و تنگی نفس شروع شود.

 درمان آسم و تنگی نفس

درمان دارویی

 پیشگیری و کنترل طولانی مدت بیماری مهم ترین راه برای جلوگیری از شروع حملات آسم می باشد. درمان بیماری معمولاً شامل شناسایی محرک های بروز علایم بیمار، اقدامات لازم برای جلوگیری از بروز این علایم و بررسی نحوه نفس کشیدن بیمار برای اطمینان از اثر مثبت داروهای مصرفی در کنترل علایم می باشد. تعیین نوع داروهای مناسب برای شما به برخی عوامل مانند سن، علایم بیماری، محرک های ایجاد علایم و اثر داروها برای کاهش علایم بستگی دارد.

داروهایی که برای درمان آسم و تنگی نفس به کار می روند، به دو دسته تقسیم می شوند:

• داروهای سریع الاثر
• داروهای کنترل طولانی مدت آسم

این داروها که معمولاً به صورت روزانه مصرف می شوند، مهم ترین داروها در کنترل بیماری آسم هستند. این داروها بیماری آسم را به صورت روزانه تحت کنترل قرار می دهند و احتمال بروز حملات آسم را کاهش می دهند.

 داروهای کنترل طولانی مدت آسم

این داروها که معمولاً به صورت روزانه مصرف می شوند، مهم ترین داروها در کنترل بیماری آسم هستند. این داروها بیماری آسم را به صورت روزانه تحت کنترل قرار می دهند و احتمال بروز حملات آسم را کاهش می دهند.

انواع داروهای کنترل طولانی مدت آسم عبارتند از:

• کوتیکواستروئیدهای استنشاقی: این داروهای ضدالتهاب شامل فلوتیکازون (Flovent HFA)، بودزونید (Pulmicort Flexhaler)، فلونیزولید (Aerobid)، سیکلزونید (Alvesco)، بکلومتازون (Qvar) و مومتازون (Asmanex) هستند. ممکن است نیاز باشد که شما این داروها را به مدت چند روز تا چند هفته مصرف کنید تا حداکثر اثرات مفید خود را نشان دهند. برخلاف کورتیکواستروئیدهای خوراکی، این داروهای کورتیکواستروئید نسبتاً اثرات جانبی کمتری دارند و معمولاً مصرف طولانی مدت آنها بدون خطر می باشد.

• مهارکننده های لکوترین ها: این داروهای خوراکی شامل مونتلوکاست (Singulair)، زافیرلوکاست (Accolate) و زیلتون (Zyflo) در عرض 24 ساعت به کاهش علایم آسم کمک می کنند. در برخی بیماران مصرف این داروها باعث ایجاد علایم روانی مانند تحریک پذیری، آشفتگی، توهم، افسردگی و افکار خودکشی می شود. در صورت بروز هر واکنش غیرمعمول با مصرف این داروها به توصیه های پزشکی عمل کنید.

• آگونیست های گیرنده های بتای طولانی اثر: این داروهای استنشاقی که شامل سالمترول (Serevent) و فورموترول (Foradil و Perforomist) هستند مسیرهای تنفسی را باز می کنند. نتایج برخی مطالعات نشان داده است که این داروها ممکن است خطر بروز حملات آسم را افزایش دهند بنابراین باید این داروها را تنها همراه با داروهای کورتیکواستروئید استنشاقی استفاده کرد. همچنین چون این داروها مانع تشخیص بدتر شدن وضعیت بیمار مبتلا به آسم می شوند، در زمان حمله آسم شدید نباید از آنها استفاده کرد.

• داروهای استنشاثی ترکیبی: این داروها مانند فلوتیکازون-سالمترول (Advair Diskus)، بودزونید-فورموترول (Symbicort) و مومتازون-فورمترول (Dulera) شامل یک داروی آگونسیت گیرنده بتای طولانی اثر همراه با یک کورتیکواستروئید هستند. به دلیل اینکه این داروهای استنشاقی ترکیبی حاوی آگونسیت های گیرنده بتای طولانی اثر هستند، می توانند خطر بروز حملات شدید آسم را افزایش دهند.

• تئوفیلین: داروی تئوفیلین (Theo-24، Elixophyllin و غیره) یک قرص با مصرف روزانه است که از طریق شل کردن عضلات اطراف مجاری تنفسی به باز نگه داشتن مسیرهای تنفسی کمک می کند (گشاد کننده برونش است). برخلاف گذشته، جدیداً این دارو کاربرد زیادی در درمان بیماران مبتلا به آسم ندارد.

 داروهای سریع اثر

 این داروها در زمان نیاز به کاهش سریع و کوتاه مدت علایم بیماران در حملات آسم یا با توصیه پزشک قبل از انجام ورزش مورد استفاده قرار می گیرند.

 انواع داروهای استشاقی سریع اثر عبارتند از:

• آگونیست های گیرنده های بتای کوتاه اثر: این گشادکننده های برونش سریع اثر استنشاقی در عرض چند دقیقه عمل کرده و در زمان حملات آسم به سرعت علایم بیمار را کاهش می دهند. این داروها شامل آلبوترول (ProAir HFA، Ventolin HFA و غیره)، لوالبوترول (Xopenex) و پریبوترول (Maxair) است. آگونیست های گیرنده های بتای کوتاه اثر می توانند به صورت استنشاقی یا با یک نبولایزر (ماشینی که داروهای آسم را به ذرات ریز مه مانند تبدیل می کند) به صورت اسپری مصرف شوند.

• ایپراتروپیوم (Atrovent): ایپراتروپیوم مانند سایر گشاد کننده های برونش ها سریعاً اثر کرده و به طور فوری عضلات مسیرهای هوایی را شل می کند و باعث راحت تر شدن تنفس می شود. ایپراتروپیوم بیشتر در درمان آمفیزم و برونشیت های مزمن استفاده می شود اما در برخی موارد برای درمان حملات آسم نیز استفاده می شود.

• کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا داخل وریدی: این داروها که شامل پردنیزون و متیل پردنیزون است، التهاب مسیرهای تنفسی که در آسم شدید رخ می دهد را کاهش می دهند. این داروها در صورت مصرف طولانی مدت دارای برخی عوارض جانبی هستند بنابراین تنها برای درمان علایم آسم شدید در کوتاه مدت استفاده می شوند.

اگر شما دچار حملات آسم می شوید داروهای استنشاقی سریع اثر می توانند به سرعت علایم شما را کاهش دهند. اما اگر داروهای کنترل طولانی مدت آسمی که مصرف می کنید عملکرد مناسبی داشته باشند شما نیازی به استفاده زیاد از داروهای استنشاقی سریع اثر نخواهید داشت.

مقدار تنفس خود را در طول هفته ثبت نمایید. اگر مقدار استفاده شما از داروهای استنشاقی سریع اثر بیشتر از مقداری باشد که پزشکتان توصیه کرده است، به پزشک مراجعه کنید. احتمالاً در این شرایط لازم است دوز داروهای کنترل طولانی مدت مصرفیتان تغییر کند.

 درمان آسم و تنگی نفس بر اساس شدت برای کنترل بهتر: یک رویکرد گام به گام

درمان شما باید قابل تغییر و بر اساس تغییرات علایم شما باشد که باید در زمان های مشخص با مراجعه شما به پزشک مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس پزشک شما می تواند تغییراتی در درمان شما ایجاد کند. به عنوان مثال اگر اسم شما به خوبی کنترل شده باشد، پزشکتان می تواند داروی کمتری را برای شما تجویز کند. اگر آسم شما به خوبی کنترل نشود یا شدیدتر شود، پزشکتان ممکن است دوز داروهای مصرفی شما را افزایش دهد و به شما توصیه کند که تعداد مراجعات خود را به پزشکتان افزایش دهید.

 درمان آسم و تنگی نفس به روش خانگی

درمان آسم و تنگی نفس با بخور

این درمان خانگی تنگی نفس بسیار عالی است. اگر تنگی نفس‌تان به دلیل سرماخوردگی، گرفتگی بینی، یا حتی انسداد مزمن ریوی باشد، بخور دادن برای‌تان بسیار موثر خواهد بود. استنشاق بخار باعث رقیق شدن مخاط مي‌شود و می‌توانید با فین کردن یا عطسه به راحتی آن‌ها را از مجاری تنفسی خارج کنید. دستگاه‌های مخصوص بخور را می‌توانید از فروشگاه دکتر مهندس تهیه کنید. استفاده از این دستگاه برای بخور دادن بسیار بی‌خطر است زیرا با استفاده از آن نیاز به تماس مستقیم با آب جوش وجود ندارد.

روغن خردل موثر برای درمان آسم و تنگی نفس

هنگامی که به شما تحت حمله آسم هستید برای درمان آسم ماساژ قفسه سینه با روغن خردل به شما کمک می کند تا به صورت طبیعی بتوانید نفس بکشید. حرارات دادن مقداری روغن خردل با کافور و ریختن آن درون یک کاسه و هنگامی که کمی گرم است روی قفسه سینه و قسمت فوقانی پشت ماساژ بدهید.

انجیر در درمان آسم و تنگی نفس مفید است

خواص غذایی انجیر، سلامتی تنفسی را افزایش می‌دهد و سبب رفع بلغم شده و مشکلات تنفسی را بهبود می‌بخشد. به این منظور سه عدد انجیر خشک را بشویید و به مدت یک شب آن را در یک فنجان آب بخیسانید. صبح هنگام، با معده‌ی خالی، انجیرها را بخورید و آب آن را بنوشید. این درمان را به مدت دو ماه ادامه دهید. این روش سبب می‌شود که مواد مغذی سریعتر وارد جریان خون شود و نشانه‌های آسم را کاهش دهد.

نکات اساسی درمان آسم و تنگی نفس

درمان های جایگزین خاص می توانند به کاهش علایم آسم کمک کنند. اما به خاطر داشته باشید که این درمان ها نمی توانند جایگزین درمان های پزشکی و دارویی شوند به ویژه اگر شما مبتلا به آسم شدید باشید.

قبل از مصرف هر نوع گیاه دارویی یا مکملی با پزشک خود مشورت کنید زیرا برخی از این مواد می توانند با داروهای مصرفی شما تداخل داشته باشند. با وجود اینکه برخی از درمان های جایگزین در بیماران مبتلا به آسم به کار گرفته می شوند، در برخی موارد نیاز به انجام تحقیقات بیشتر در زمینه اثرات این درمان ها و اثرات جانبی احتمالی آنها وجود دارد.