نشانه های ذات الریه چیست

چکیده                             تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه

سینه پهلو یا ذات الریه عفونتی است که منجر به ملتهب شدن کیسه های هوایی موجود در ریه ها می شود. ذات‌الريه نشانه‌هاي زيادي دارد و نبايد آن را با آنفلوانزا و سرماخوردگي اشتباه گرفت. تب طولانی و با مدت بیش از یک هفته، سرفه همراه با خلط‌خونی، درد قفسه‌سینه، ضعف، بیحالی، خستگی، بی‌اشتهایی و سردرد از علایم این بیماری است.شدت ذات الریه می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد؛ به طوری که علائم ناشی از این بیماری در نوزادان، کودکان، افراد بالای 65 سال و بیمارانی که دستگاه ایمنی ضعیفی دارند؛ جدی و خطرناک تر است.

ذات‌الریه چیست؟

ذات‌الریه عفونتی است که منجر به التهاب و پرشدن فضاهای داخل ریه و مجاری هوایی از مایع می‌گردد. به دنبال ایجاد عفونت، گلبول‌های سفید به طرف ریه‌ها حرکت می‌کنند تا با عفونت مبارزه نمایند. اما این جریان منجر به بروز اختلال در عملکرد اصلی ریه یعنی دریافت اکسیژن از هوا و انتقال آن به سیستم گردش خون می‌گردد.

نشانه های ذات الریه چیست

معمولا نشانه‌های ذات الریه پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت بروز می‌کند. اما ممکن است سرعت بروز آنها آهسته‌تر باشد و چند روز طول بکشد.نشانه‌های رایج سینه پهلو عبارتند از:

• سرفه : ممکن است این سرفه‌ها خشک و محتوی خلط غلیظ زرد، سبز، قهوه‌ای یا همراه با لکه‌های خون باشند؛
• سختی در تنفس. ممکن است تنفس‌تان سریع و بریده شود. حتی ممکن است در زمان استراحت نفس‌نفس بزنید؛
•  بالا رفتن ضربان قلب؛
•  تب؛
•  احساس ناخوشی عمومی؛
•  عرق‌ کردن و لرزیدن؛
•  کاهش اشتها؛
•  درد در قفسه‌ی سینه که با تنفس یا سرفه بدتر می‌شود.

نشانه‌های کمتر شایع در سینه پهلو عبارتند از:

•  سرفه‌ی خونی یا خلط خونی؛
•  سردرد؛
•  استفراغ و حالت تهوع؛
•  خس‌خس سینه؛
• درد عضلات و مفاصل؛
• احساس گیجی و ناآگاهی از زمان و مکان‌، مخصوصا در سالمندان.

عوامل ایجاد ذات الریه

عوامل گوناگونی موجب بروز ذات الریه می شوند. عواملی چون باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و مایکوپلاسما در ایجاد ذات الریه نقش به سزایی دارند.
شایع ترین دلیل ذات الریه در افراد باکتری ها هستند و در راس آن باکتری پنوموکوک قرار دارد. ویروس آنفولانزا در راس ویروس ها قرار دارد که آنتی بیوتیک ها برای درمان این نوع از مبتلا شدن موثر نیست، زیرا آنتی بیوتیک ها بر باکتری ها موثر هستند و بر ویروس ها تاثیر ندارند. پس توصیه می شود مبتلایان به ذات الریه از آنتی بیوتیک استفاده نکنند تا بدن نسبت به آن مقاوم نشود.
قارچ ها بیشتر در افرادی که دچار نقص ایمنی هستند تاثیر گذار است. افرادی مثل مبتلایان به ایدز و سرطان بهترین گزینه برای حمله قارچ ها هستند. در آخر مایکوپلاسما نومونیه ارگانیسمی است که به عنوان یک باکتری دیواره سلولی اطراف غشا خود ندارد و در نتیجه داروهای آنتی بیوتیک موثر بر باکتری ها مثل پنی سیلین که به دیواره سلولی حمله می کنند، روی درمان آن اثر ندارد.

ذات الریه خطرناک است

در صورتیکه بیمار مبتلا به ذات الریه تحت درمان آنتی‌ بیوتیکی قرار نگیرد آبثه ریه، تجمع مایع چرکی در فضای جنب و عفونت خون از جمله عوارضی است که در نهایت با ایجاد نارسایی ریوی فرد را دچار مرگ می‌کند.
روند پیرفت بیماری ذات‌ الریه در بیمارانی با ضعف سیستم ایمنی بدن، افراد دیابتی، بیماران مبتلا به تومور‌های بدخیم و کسانیکه دارو‌های تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن مانند کورتون مصرف می کنند سریع و خطرناک است

‏ درمان قطعی ذات الریه

درمان پنومونی بستگی به نوع میکروبی که وارد شش ها شده وحساسیت بیمار به نوع آنتی بیوتیک (اگر داشته باشد) دارد. دو بیشتر موارد در مطب ها و بیمارستان ها، معمولا پزشکان براساس شناخت شایع ترین میکروب مولد سینه پهلوکه همان استرپتوکوک پنومونیه است به درمان پنومونی اقدام می کنند و از طریق تجربه و معاینه بالینی به تشخیص قطعی دست می یابند. اما گاهی نیاز به اقدامات ازمایشگاهی و رادیولوژی و نمونه برداری است که دراین صورت براساس آنتی بیوگرام می توان درمان جدی و مؤثر به عمل آورد.
‏برای درمان پنومونی باید افزون بر دادن مایعات و تب بر و داروهای گشاد کننده برونش، گاهی باید با ساکشن کردن و خارج کردن ترشحات مجاری هوایی و یا با اکسیژن بیماری را درمان کرد.
برای تجویز آنتی بیوتیک نیز، براساس کشت میکروب و تشخیص نوع میکروب، می توان از داروهایی مانند پنی سیلین، آمپی سیلین، آموکسی سیلین، اریترومایسین، کلوگزاسیلین، سفوتاکسیم، سفتی زوکسیم، سفوروکسیم، جنتامایسین، توبرامایسین، سفتازیدیم، تیکارسیلین مترونیدازول،کلیندامایسین و... استفاده کرد.

تغذیه بیماران ذات الریه

• غذاها باید به گونه‌ ای باشند که به راحتی توسط دستگاه گوارش بیمار قابل هضم باشند.
• در دوره ی حاد بیماری مصرف شیر، عصاره ی گوشت، سوپ و سفیده ی تخم ‌مرغ توصیه می ‌شود و در نقطه ی مقابل، غذاهای نشاسته‌ ای و شیرین باید برای مدتی کنار گذاشته شوند.
• مصرف مایعات نباید فراموش شود و حتی مصرف مایعات خنک هم برای این بیماران بلامانع هستند. مصرف مایعات باعث می‌ شود تا کلیه ‌ها آسان‌ تر بتوانند مواد زائد را از خون خارج کنند.
• برای جایگزینی مایعات از آبمیوه نیز می‌ توانید استفاده کنید، بهتر است از میوه ‌هایی که حاوی ویتامین C بیشتری هستند مانند آناناس، پرتقال و سیب استفاده کنید. میوه و سبزیجات تازه حاوی آنتی ‌اکسیدان‌ هایی هستند که به زدودن سموم بدن کمک زیادی می ‌کنند.

پیشگیری از ذات الریه

 گاهی اوقات عوامل عفونی توسط جریان خون به ریه ها می رسند اما در این میان اغلب افراد از طریق نفس کشیدن و توسط قطرات ریز آب موجود در هوا به ریه ها منتقل می شود. افراد در جامعه به باکتری ذات الریه ممکن است آلوده شده و به این بیماری مبتلا شوند. در این میان راهبرد هایی را می توان اتخاذ کرد که از ابتلا به ذات الریه پیشگیری شود که در ادامه به آنها اشاره کردیم.

•  افراد سیگاری از آنجایی که بیشتر در معرض مبتلا شدن به این بیماری هستند، بهتر است سیگار را ترک کنند
•  خودداری از تماس با افراد مبتلا به عفونت های تنفسی
• در هوای سرد و خیس و مواجهه با اینگونه هوا خودداری کنید
•  تغذیه مناسب و رژیم غذایی درست به خصوص در کودکان عاملی مهم برای پیشگیری است
•  درمان به موقع عفونت های سطحی و ساده تنفسی تا احتمال عفونت ریه کاهش یابد
•  مصرف ویتامین های تازه به خصوص ویتامین C
•  عدم مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها و دارو های کورتون دار
• عدم حضور خردسالان و سالمندان در اماکنی که احتمال آلودگی بیشتر است