چکیده
زمانی که قسمت وسط کف پا به سمت بالا متمایل میشه تا قوس پا را تشکیل بده، اگه این مقدار خیلی زیاد باشه در اون صورت فرد دچار گودی بیش از حد کف پا میشه. قوس طبیعی کف پا از پنجه تا پاشنه پا امتداد داره و مقدار این قوس کف پا از فرد به فرد متفاوت هست.
کف پای گود در زمان راه رفتن یا ایستادن، وزن زیادی رو روی قسمت توپ و پاشنه پا ایجاد میکنه که باعث درد و ناراحتی میشه. شیوع این عارضه از صافی کف پا کمتر است.
ما در این مقاله از مجله سلامت دکتر مهندس قوس کف پا، علل قوس زیاد کف پا و راه های درمان گودی کف پا رو بررسی کردیم پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.
قوس کف پا چیست؟
قوس زیاد کف پا شرایطی است که در آن کف پای فرد بیش از حد عادی انحنا دارد.
به خاطر این انحنای زیاد، فشار وارد شده به برآمدگی کف پا در ناحیه نزدیک به انگشت شست و پاشنه پا در هنگام راه رفتن و ایستادن افزایش پیدا می کند.
همانند گودی کمر، قوس و گودی زیاد کف پا می تواند علائم و نشانه های مختلف همچون درد کف پا و عدم پایداری برای بیمار به همراه داشته باشد. این مشکل می تواند در هر سنی ایجاد شود و یک یا هر دو پا را تحت تاثیر خود قرار دهد.
دلایل گودی کف پا
قوس و گودی زیاد کف پا معمولاً در نتیجه مشکلات عصبی یا سایر مشکلات همچون فلج مغزی، بیماری شارکو ماری توث، بیماری اسپینا بیفیدا یا مهره ترک، فلج اطفال، دیستروفی عضلانی، یا سکته مغزی ایجاد می شود. در سایر موارد، قوس زیاد کف پا، می تواند یک ریشه ساختاری مادرزادی و ارثی داشته باشد.
در مورد قوس زیاد در ناحیه کف پا تشخیص دقیق مشکل از اهمیت خاص برخوردار است، زیرا علت ایجاد این مشکل می تواند عواقب زیادی برای فرد به همراه داشته باشد.
در صورتی که گودی زیاد کف پا به خاطر مشکلات سیستم عصبی یا سایر بیماری های مربوط به آن باشد، این مشکل می تواند به تدریج تشدید گردد.
از طرف دیگر، قوس زیاد کف پا که در نتیجه ناهنجاری های عصبی ایجاد نشده باشد، معمولاً از نظر ظاهری در آینده تغییر نکرده و عواقب بعدی برای فرد به همراه ندارند.
علت درد گودی کف پا چیست؟
معمولا ارتفاع زیاد قوس پا نمی تواند به تنهایی عامل درد در این ناحیه از بدن فرد باشد. اما مشکل پروناسیون فشار زیادی را بر روی مفاصل و عضلات پا، مچ پا و ساق وارد می کند.
درد زیاد در ناحیه کف پا می تواند از علائم مربوط به مشکل پروناسیون باشد. از جمله مشکلات همراه با پروناسیون می توان موارد زیر را در نظر گرفت:
- درد نوار ایلیوتیبیال (IT) در قسمت خارج ران و زانو
- زانو درد
- تاندونیت آشیل
- فاشئیت پلانتار
کسانی که مشکل پروناسیون در آن ها شدید است معمولا مستعد بروز مواردی همچون درد مچ پا، پاشنه پا و همچنین شکستگی های ناشی از فشار (stress fractures) هستند.
با این که پروناسیون با مشکل گودی و قوس زیاد پا تفاوت دارد، اما به عنوان یکی از مشکلات رایج مرتبط با گودی زیاد پا شناخته می شود.
علائم و عوارض قوس شدید کف پا
علائم و نشانههای زیاد بودن قوس کف پا بسته به شدت ارتفاع قوس، میزان حرکت مفاصل در پا برای کمک به کاهش قوس و سطح فعالیت فرد مبتلا به گودی کف پا (بسته به شغل او) متفاوت خواهد بود.
- مشکل در پیدا کردن کفش مناسب و اندازه، زیرا کفشها با توجه به قوس زیاد و انگشتان چنگالی این افراد، به اندازه کافی عمیق نیستند.
- طول پا کوتاه میشود.
- درد گرفتن پا در هنگام راه رفتن، ایستادن و دویدن.
- درد و التهاب در قسمت گوشتی کف پا همراه با درد در جلوی پا (معمولاً اولین و پنجمین سر انگشتان در کف پا)، با یا بدون پینه و میخچه.
- درد و سفتی وسط قوس یا هرجایی در امتداد بخش میانی پا.
- تومور عصب مورتون همراه با درد در قسمت گوشتی کف پا و کمتر در انگشتان.
- درد در پاشنه پا و کف پا ناشی از التهاب غلاف کف پایی.
- شکستگیهای کف پا و دیگر استخوانهای پا.
- فشار غیرطبیعی ممکن است منجر به زخم کرومیوم پاشنه و قسمت گوشتی کف پا شود؛ به خصوص در بیماران دیابتی و کسانی که مشکلات گردش خون دارند.
- فشار و بیماریهای از بین برنده مفاصل اندامهای تحتانی (آرتروز).
- ضربههایی مانند تپش (تغییر شکل در Haglund) در پشت پاشنه پا.
- ناراحتی مرتبط به داخل و نزدیک مفصل مچ پا.
- بیثباتی مچ پا همراه پیچ خوردن مکرر آن.
- سفت شدن تاندونهای آشیل.
درد مزمن در اندامهای تحتانی ممکن است منجر به عدم فعالیت و کاهش رفاه شخص شود.
درمان گودی کف پا
روش های درمان غیر جراحی برای درمان قوس زیاد کف پا می تواند شامل یک یا چند مورد از روش های زیر باشد:
-
کفی طبی
استفاده از کفی کفش طبی مناسب علاوه بر راحتی، موجب حمایت از پاها میگردد. در چنین شرایطی، پزشکان کفیهای طبی مخصوص قوس زیاد پا را به بیماران تجویز میکنند. این کفیها کاملا اندازه و مناسب کفشها میباشند. استفاده از کفیهای طبی موجب ثبات و راحتی پاها میشود.
خرید ساپورت قوس پا جورابی دکترفوت
حرکات اصلاحی گودی کف پا
خوشبختانه ورزش کمک شایانی به کنترل ناهنجاریهای قوس پا و تسکین درد ناشی از آن میکند. انجام حرکات اصلاحی گودی کف پا موجب تقویت و انعطاف عضلات کوچک تثبیت کننده و رابط میشود. این کار باعث میشود عضلات، کمتر آسیب دیده و مشکل کمتری ایجاد شود.
فشردن انگشتان پا
برای انجام این تمرین، مراحل زیر را ادامه دهید:
گام اول: انگشتان دست را بین انگشتان پاهای خود قرار دهید.
گام دوم: انگشتان پاها را به هم فشار دهید و حداقل 10 ثانیه در این حالت خود را حفظ کنید.
گام سوم: بعد از استراحت کوتاه ادامه دهید.
کشیدن حوله
پاها را صاف کرده و روی زمین بنشینید.
حوله را روی پاشنه پا بچسبانید تا مانند یک حلقه بسته شود.
پا را خم کنید.
حوله را به عقب بکشید و مطمئن شوید که انگشتان پا را کشیدهاید.
-
کفش مناسب برای گودی کف پا
استفاده از کفش ساق دارد می تواند از قوزک حمایت کرده و کفش های دارای پاشنه های پهن تر می توانند ثبات و پایداری فرد را در هنگام راه رفتن و ایستادن افزایش دهند.
-
ماساژ
افراد مبتلا به قوس کف پای زیاد بهتر است قبل از حاد شدن عارضه با ماساژ دادن پا و انگشتان پاها و همچنین انجام حرکات کششی مخصوص ساق پا و نواحی متاتارسال، درد و حساسیت به لمس در پاهای خود را تسکین و کاهش دهند.
این کار موجب شل شدن عضلات شده و از سفت شدن بیشتر عضلات پاها پیشگیری میکند.
چه زمانی لازم است از عمل جراحی برای عارضه کف پای گود استفاده شود؟
در صورتی که روش های درمانی غیر جراحی نتوانند به کاهش درد پاشنه پا و بهبود پایداری بیمار مبتلا به گودی و قوس بیش از حد کمک نمایند، پزشک ممکن است برای کاهش درد، افزایش ثبات و از بین بردن ضعف احتمالی ایجاد شده در ناحیه پا از عمل جراحی استفاده نماید.
در این حالت جراح از بهترین روش جراحی یا ترکیبی از روش ها بر اساس شرایط خاص بیمار استفاده خواهد کرد. در بعضی موارد که بیمار با مشکلات عصبی مواجه شده، ممکن است نیاز به انجام مجدد عمل جراحی به خاطر پیشرفت مشکل وجود داشته باشد.
کلام آخر
در کل باید بدانید که درد گودی پشت پا، علامت بسیار شایعی است و دلایل مشخص و متعددی نیز دارد. خوشبختانه اغلب مردم با رعایت موارد ذکر شده بسیار سریع از این عارضه رهایی پیدا میکنند.
در مواردیکه نوع دردها به شکل مزمن تبدیل شده و یا به درمانهای معمول و ساده پاسخ لازم را نمیدهند، باید همیشه دلایل مهمتری را بررسی کرد و مشاوره مجدد با پزشک ضروری است.
همچنین، کنترل میزان فشار و تغییرات لازم در کفی کفشها و میزان فعالیت فیزیکی برای مراقبت از گودی زیر پا و عدم بازگشت علت درد گودی کف پا را همیشه تحت نظر داشته باشید.