آرتروز گردن: علائم، علل و روشهای کامل درمان
آرتروز گردن که در اصطلاح پزشکی به آن اسپوندیلوز گردنی (Cervical Spondylosis) گفته میشود، یکی از شایعترین بیماریهای مربوط به ستون فقرات است که معمولاً در اثر افزایش سن، فشارهای مکرر روی گردن و آسیبهای ناشی از سبک زندگی مدرن ایجاد میشود. این بیماری به تدریج باعث ساییدگی و فرسایش غضروفها، مهرهها و دیسکهای گردنی میشود و میتواند با درد، خشکی و کاهش حرکت گردن همراه باشد.
در این مقاله، به بررسی کامل علائم، علل و روشهای درمان آرتروز گردن از جمله داروهای پزشکی، روشهای درمان خانگی، فیزیوتراپی و جراحی خواهیم پرداخت.
علائم آرتروز گردن
شدت علائم آرتروز گردن میتواند در افراد مختلف متفاوت باشد. برخی از رایجترین علائم این بیماری شامل موارد زیر است:
- درد مزمن گردن
- یکی از اولین نشانههای آرتروز گردن، درد تدریجی و مزمن در ناحیه گردن است که ممکن است در طول روز تشدید شود.
- خشکی و کاهش انعطافپذیری گردن
- افراد مبتلا معمولاً هنگام بیدار شدن از خواب یا پس از نشستنهای طولانی، احساس سفتی در گردن دارند.
- سردردهای مرتبط با گردن
- التهاب و گرفتگی عضلات گردنی میتواند باعث سردردهای تنشی شود که معمولاً از ناحیه پشت سر شروع شده و به سمت پیشانی گسترش مییابد.
- انتشار درد به شانهها و بازوها
- در موارد شدیدتر، درد ممکن است به شانهها و بازوها نیز انتشار پیدا کند و باعث ضعف یا بیحسی در این نواحی شود.
- احساس گزگز و بیحسی در دستها و انگشتان
- فشار بر روی اعصاب گردنی میتواند باعث بیحسی یا گزگز در انگشتان دست شود.
- کاهش تعادل و سرگیجه
- در مواردی که آرتروز به عروق خونی و اعصاب نخاعی فشار وارد کند، ممکن است فرد دچار سرگیجه یا عدم تعادل شود.
علل ایجاد آرتروز گردن
۱. افزایش سن
- آرتروز گردن بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال دیده میشود و به دلیل تحلیل رفتن دیسکهای بین مهرهای و کاهش انعطافپذیری ستون فقرات ایجاد میشود.
۲. فرسایش و ساییدگی مفاصل
- در طول سالها، استفاده مکرر از گردن باعث سایش مفاصل، دیسکها و رباطهای گردنی میشود که منجر به آرتروز میگردد.
۳. وضعیت بدنی نامناسب
- استفاده طولانیمدت از موبایل، نشستنهای طولانی پشت میز و کار با کامپیوتر باعث ایجاد فشار اضافی بر گردن شده و احتمال بروز آرتروز را افزایش میدهد.
۴. آسیبهای قدیمی یا ضربه به گردن
- تصادفات رانندگی، سقوط و یا هر گونه آسیب شدید به گردن میتواند باعث تسریع روند آرتروز شود.
۵. سابقه خانوادگی و ژنتیک
- در برخی از افراد، استعداد ژنتیکی میتواند باعث بروز آرتروز زودرس در گردن شود.
۶. چاقی و کمتحرکی
- اضافهوزن فشار بیشتری بر روی مفاصل گردنی وارد میکند و احتمال فرسایش آنها را افزایش میدهد.
-
تفاوت دیسک گردن و آرتروز گردن
دیسک گردن و آرتروز گردن هر دو از مشکلات شایع ستون فقرات هستند، اما تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند. دیسک گردن زمانی رخ میدهد که دیسک بین مهرهای دچار بیرونزدگی یا تخریب شود و به اعصاب نخاعی فشار وارد کند، که میتواند منجر به درد تیرکشنده، بیحسی و ضعف عضلانی در شانهها و بازوها شود. این بیماری معمولاً در سنین ۳۰ تا ۵۰ سالگی بروز پیدا میکند و اغلب ناشی از فشار ناگهانی، حرکات نامناسب گردن یا آسیبهای فیزیکی است.
در مقابل، آرتروز گردن ناشی از ساییدگی و فرسایش مفاصل گردن است که به تدریج و در طول زمان رخ میدهد و بیشتر باعث درد مزمن، سفتی گردن و کاهش انعطافپذیری میشود. این بیماری معمولاً در افراد بالای ۴۵ سال مشاهده میشود و یکی از دلایل اصلی آن افزایش سن و فرسایش تدریجی مهرهها و مفاصل گردن است. دیسک گردن معمولاً علائم ناگهانی و شدید دارد، در حالی که آرتروز گردن به تدریج پیشرفت کرده و باعث محدودیت حرکتی در گردن میشود.
مقایسه دیسک گردن و آرتروز گردن در جدول
ویژگی دیسک گردن آرتروز گردن علت اصلی بیرونزدگی یا تخریب دیسک بین مهرهای ساییدگی و فرسایش مفاصل گردن علائم درد شدید و ناگهانی که به بازو و دستها کشیده میشود، بیحسی، ضعف عضلانی درد مزمن، سفتی گردن، کاهش انعطافپذیری سنین رایج بروز بیماری معمولاً بین ۳۰ تا ۵۰ سال معمولاً بالای ۴۵ سال تاثیر بر اعصاب بله، ممکن است باعث فشار روی اعصاب و ایجاد بیحسی در دستها شود معمولاً بیشتر بر مفاصل تأثیر دارد، نه اعصاب نوع درد تیرکشنده، ناگهانی و شدید تدریجی و مزمن عامل خطرزا حرکات ناگهانی، فشار زیاد بر گردن، نشستن طولانی افزایش سن، فرسایش تدریجی مفاصل روشهای درمانی اولیه استراحت، کمپرس گرم و سرد، تمرینات کششی، داروهای ضدالتهاب ورزش، داروهای ضدالتهابی، اصلاح وضعیت بدن، فیزیوتراپی روشهای درمانی پیشرفته تزریق استروئید، جراحی در موارد شدید فیزیوتراپی مداوم، در موارد نادر جراحی پیشگیری اجتناب از حرکات ناگهانی، حفظ وضعیت صحیح بدن، ورزش منظم حفظ وزن متعادل، ورزش منظم، اصلاح سبک زندگی این مقایسه نشان میدهد که اگرچه دیسک گردن و آرتروز گردن هر دو مشکلاتی در ناحیه گردن ایجاد میکنند، اما علت، علائم و روشهای درمان آنها با یکدیگر تفاوت دارد. اگر شما یا اطرافیانتان دچار یکی از این مشکلات هستید، مراجعه به پزشک و رعایت نکات پیشگیری و درمانی میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند و کیفیت زندگی شما را بهبود ببخشد.
روشهای درمان آرتروز گردن
درمان آرتروز گردن به شدت بیماری و علائم بیمار بستگی دارد. این درمانها به سه دسته کلی تقسیم میشوند:
- درمانهای دارویی و پزشکی
- درمانهای غیرتهاجمی و فیزیوتراپی
- درمانهای جراحی (در موارد حاد)
۱. درمان دارویی آرتروز گردن
✅ داروهای مسکن و ضدالتهاب:
- ایبوپروفن (Ibuprofen) و ناپروکسن (Naproxen): برای کاهش التهاب و درد گردن.
- استامینوفن (Acetaminophen): برای کنترل درد خفیف تا متوسط.
✅ شلکنندههای عضلانی:
- متوکاربامول (Methocarbamol) و سیکلوبنزاپرین (Cyclobenzaprine): برای کاهش گرفتگی عضلات گردنی.
✅ تزریق استروئیدها:
- در موارد شدید، پزشک ممکن است تزریق کورتیکواستروئیدها را برای کاهش التهاب مفاصل تجویز کند.
✅ داروهای تجویزی برای آسیب عصبی:
- در صورت درگیری اعصاب، داروهایی مانند گاباپنتین (Gabapentin) و پرگابالین (Pregabalin) تجویز میشوند.
۲. درمانهای غیرتهاجمی و فیزیوتراپی
✅ فیزیوتراپی:
- تمرینات مخصوص برای بهبود انعطافپذیری و تقویت عضلات گردن انجام میشود.
✅ ماساژ درمانی:
- ماساژ گردن با روغنهای طبیعی مانند روغن زیتون و روغن نارگیل به کاهش گرفتگی عضلات و افزایش گردش خون کمک میکند.
✅ تمرینات ورزشی و کششی:
- کشش گردن به طرفین
- حرکت چرخشی گردن
- پلانک برای تقویت عضلات گردن و پشت
✅ گرما و سرما درمانی:
- کمپرس گرم: برای کاهش گرفتگی عضلات.
- کمپرس سرد: برای کاهش التهاب و تسکین درد.
✅ اصلاح وضعیت بدن و نشستن صحیح:
- استفاده از بالشت طبی هنگام خواب و مانیتور در سطح چشم هنگام کار با کامپیوتر.
۳. درمان جراحی آرتروز گردن (در موارد شدید)
اگر درمانهای دارویی و غیرتهاجمی مؤثر نباشند و بیمار دچار فشار عصبی شدید یا کاهش عملکرد حرکتی شود، پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند.
✅ جراحی دیسک گردن (Cervical Discectomy):
- در صورت بیرونزدگی دیسک، بخشی از دیسک برداشته میشود تا فشار روی عصب کاهش یابد.
✅ جراحی فیوژن گردنی (Cervical Fusion):
- در این روش، دو یا چند مهره گردنی به هم جوش داده میشوند تا از حرکت اضافی و درد جلوگیری شود.
✅ لامینکتومی:
- در این روش، بخش کوچکی از استخوانهای مهرهای برداشته میشود تا فضای بیشتری برای نخاع ایجاد شود.
پیشگیری از آرتروز گردن
✅ حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و کار با کامپیوتر.
✅ استفاده از موبایل در سطح چشم برای جلوگیری از فشار روی گردن.
✅ ورزش منظم و حرکات کششی گردن.
✅ مصرف مواد غذایی ضدالتهاب مانند ماهیهای چرب، گردو، سبزیجات و زردچوبه.
✅ مدیریت استرس که میتواند باعث گرفتگی عضلات گردن شود.
نتیجهگیری
آرتروز گردن یک بیماری پیشرونده است که اگر زود تشخیص داده شود، میتوان با درمانهای خانگی، دارویی و فیزیوتراپی از پیشرفت آن جلوگیری کرد. با رعایت سبک زندگی سالم، ورزش، استفاده از وضعیت بدنی صحیح و درمانهای مناسب میتوان علائم را کاهش داد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. اگر درد گردن شما مداوم است و به درمانهای خانگی پاسخ نمیدهد، حتماً با پزشک مشورت کنید.