علائم، علل و درمان آرتروز گردن

چکیده:             تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه و 30 ثانیه

آرتروز گردن (که به آن آرتریت گردن، و اسپوندیلوز گردن نیز می‌گویند) عبارت است از تباه شدن مفاصل، مهره‌ها، و دیسک‌ها در قسمت گردنی ستون فقرات که می‌تواند به درد، تورم، و حتی عملکرد ناقص منجر شود. این شرایط عموما افراد بالای ۴۰ سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با بالا رفتن سن تشدید می‌شود. تشخیص آرتروز گردن کار چندان سختی نیست و اگر می‌خواهید بدانید که چطور آن را تشخیص دهید. در ادامه با مهم ترین علائم آرتروز گردن آشنا می‌شوید.

علل ابتلا به آرتروز گردن

از شابع ترین علل ابتلا به آرتروز گردن می توان به موارد زیر اشاره نمود.

افزایش سن

یکی از اصلی ترین علل ابتلا به آرتروز گردن بالا رفتن سن می باشد. با بالا رفتن سن، در افراد گردن درد ایجاد می شود که در نهایت این گردن درد ها به آرتروز گردن تبدیل می شوند.

دیسک‌های ستون مهره‌ها در حدود ۴۰ سالگی خشک می‌شوند و به تدریج تحلیل می‌روند؛ و به این ترتیب نمی‌توانند نقش حفاظتی بین استخوان‌های گردن را به خوبی ایفا کنند. همچنین همگام با گذر عمر دیسک‌ها ترک برمی‌دارند و در نتیجه برجستگی یا فتق دیسک رخ می‌دهد. به علاوه خارهای استخوانی یا زائده‌های استخوانی نیز به وجود می‌آیند. فتق دیسک و خارهای استخوانی با وارد کردن فشار مضاعف بر نخاع و ریشه‌های عصبی به بروز درد مفصل دامن می‌زنند. رباط‌ها (لیگامان‌های) ستون مهره‌ها، یعنی رشته‌های بافتی اتصال دهنده‌ی استخوان‌ها، نیز با پا به سن گذاشتن سفت‌تر می‌شوند و در نتیجه حرکت دادن گردن دشوارتر یا دردناک می‌گردد.

عوامل دیگر

آرتروز گردن به جز عامل سن به علت وجود عامل‌های دیگری نیز بروز می‌یابد که در زیر به شماری از آنها اشاره می‌کنیم:

• آسیب‌های گردن.
• فعالیت‌هایی شغلی مانند بلند کردن اشیاء سنگین که فشار زیادی به گردن وارد می‌کند و منجر به کشیدگی بیش از حد آن می‌شود و می تواند علت آرتروز گردن باشد.
• نگه داشتن گردن در حالتی نامناسب به مدت طولانی یا تکرار حرکت‌های یکسان گردن در طول روز (فشار مکرر)
• عامل‌های ژنتیکی (سابقه ابتلا به اسپوندیلوز گردنی در خانواده) از علت ارتروز گردن می باشد .
• استعمال دخانیات
• داشتن اضافه وزن و عدم فعالیت

علائم آرتروز گردن

علائم زیر را می توان نشانه هایی از آرتروز گردن دانست:

• درد، سوزش و صدای مهره‌های گردن

در ابتدای بروز مشکل آرتروز گردن، درد‌هایی در این ناحیه احساس می‌شود. این درد زیاد نیست و با ماساژ پشت گردن از بین می‌رود. به خاطر اینکه عضلات این قسمت با ماساژ دادن گرم شده و درد تسکین پیدا می‌کند. اما با این حال گردن درد اولین نشانه‌ی احتمال ساییدگی پیش از موعد غضروف مفاصل است. در موارد دیگر، درد سریعا زیاد و شدید می‌شود. افرادی که دچار این مشکل می‌شوند، درد در ناحیه‌ی گردن را مانند ضربه کارد، سوزش و گاهی احساس سر و صدایی مانند خرد ریزه‌ی شن در گردن توصیف می‌کنند. بالش طبی در چنین مواردی می تواند در روند پیشگیری و کنترل موثر باشد.

• بی حسی بین شانه و انگشت‌ها

زمانی که غضروف مفاصل در اثر آرتروز دچار ساییدگی می‌شود، بدن با تولید استخوان از خود مراقبت می‌کند. این وضعیت یعنی پیدایش خار‌های استخوانی در لبه‌ی مهره‌ها را «استئوفیت» می‌گویند که امکان دارد روی هر کدام از مهره‌های پشت بروز کند.

اگر استئوفیت به طور جانبی روی یکی از مهره‌های گردن رشد کند امکان اینکه یکی از عصب‌ها را تحت الشعاع قرار داده و باعث بروز علائم بیماری‌های نوروپاتی (اختلال درعملکرد اعصاب محیطی بدن) شود، بالا می‌رود. در این صورت علائمی مانند درد، سوزش یا بی حسی در منطقه‌ی بین شانه تا نوک انگشت‌ها بروز می‌کند.

• سفت و خشک شدن گردن هنگام چرخاندن سر

آرتروز گردن به دلیل از بین رفتن تدریجی غضروف مفاصل بروز می‌کند. هر چه این تخریب بیشتر شود، بیماری بیشتر احساس سفتی در ناحیه‌ی گردن خواهد کرد. امروزه هیچ جایگزینی برای غضروف تخریب شده وجود ندارد.

در نتیجه لازم است که به فکر پیشگیری از این تخریب باشید. در ابتدای سایش و تخریب غضروفی و ابتلا به آرتروز گردن، سفتی گردن در حرکات چرخشی گردن از چپ به راست و بالعکس احساس می‌شود. سپس این حالت در خم و راست کردن گردن نیز ایجاد می‌شود.

• میگرن‌های پشت سر

میگرن و سردرد‌هایی که به طور رایج بروز می‌کنند نیز می‌توانند از علائم آرتروز گردن باشند. در حالت کلی، این سردرد‌ها زمانی که بیماری در ناحیه‌ی مهره‌های بالا یعنی در دومین عصب گردن باشد ایجاد می‌شوند.

در این صورت سردرد‌هایی در پشت گردن ایجاد شده و به سمت پشت جمجمه و بالا انتشار می‌یابند. علاوه بر سردرد، امکان دارد بیمار دچار گوش درد شده و احساس کند در چشم هایش شن وجود دارد.

• سرگیجه در حین حرکت‌های شدید

در حالت کلی سرگیجه جزو علائم اصلی آرتروز گردن محسوب نمی‌شود. این علامت بسیار نادر است، اما می‌تواند در نتیجه تشکیل اوستئوفیت یا همان خار‌های استخوانی لبه‌ی مهره‌ها بروز کند.

این زائده‌های استخوانی در اثر تخریب غضروف ایجاد می‌شوند. اوستئوفیت‌ها در حالت رشد می‌توانند تا عروق مهره‌ها را نیز درگیر کنند. در این صورت زمانی که فرد جنب و جوش افراطی و زیاد دارد احساس سرگیجه می‌کند، به خاطر اینکه این مسئله باعث افزایش فشار خون بیمار می‌شود.

• مشکل در بلع غذا

در آرتروز گردن پیشرفته، بیمار دچار مشکلاتی مانند مشکل در بلع غذا نیز می‌شود. این مسئله در نتیجه‌ی اوستئوفیت (پیدایش خار‌های استخوانی در لبه‌ی مهره ها) بروز می‌کند.

در صورت پیشرفت بیماری، رشد استخوان‌های زاید در ناحیه‌ی بالای گردن باعث بسته شدن راه عبور غذا خواهند شد و مشکل بلع غذا پیش می‌آید.

تشخیص

تعیین منبع گردن درد مانند آرتروز گردن برای توصیه درمان و توانبخشی مناسب ضروری است. از این رو، برای تعیین علت گردن درد معاینه کامل نیاز است. پزشک شما سوابق مشکلات گردن شما را به طور کامل بررسی می کند. او در مورد بیماری ها یا آسیب دیدگی های دیگر گردن شما سوالاتی می پرسد.

معاینه کامل شامل معاینه گردن، شانه ها، بازوها و در اغلب مواقع پا می شود. استحکام بدن، حس لامسه، واکنش ها، جریان خون، انعطاف پذیری گردن و بازو و همچنین راه رفتن شما معاینه می شود. پزشک گردن و شانه ها و نقاط حساس یا غده های ملتهب را لمس می کند. پزشک در کنار معاینه، آزمایشات خون انجام می دهد و در صورت نیاز با متخصصین دیگر مشورت می کند. آزمایشات دیگر به پزشک کمک می کنند تا انواع گردن درد و بیماری آرتروز گردن به خوبی تشخیص داده شود و از قرار زیر می باشند:

• تصویر برداری با اشعه ایکس
• ام آر ای
• سی تی اسکن
• میلوگرافی
• الکترومیوگرافی (EMG)

درمان آرتروز گردن

هدف اولیه‌ی درمان آرتروز گردن این است که درد را کاهش دهد، از فشار روی عصب جلوگیری کند، و عملکرد آن را باز گرداند، ولی هیچ روش همه کاره‌ای وجود ندارد. اگر آرتروز گردن در شما تشخیص داده شده است، برنامه درمانی‌تان از مؤلفه‌هایی تشکیل می‌شود که مشخصا نشانه‌های شما و فاکتورهای فردی‌تان را هدف قرار دهد.

با دانستن این موارد، گزینه‌های درمان عبارتند از:

• استراحت و بی حرکت نگه داشتن گردن با گردنبند طبی
• داروهایی مانند داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIF=D) و تزریق کورتون و غیره.
• طب فیزیکی، از جمله کشش ستون فقرات، درمان سرد یا گرم، و تمرینات کششی و قدرتی برای گردن و شانه‌ها
• ماساژ درمانی
• جراحی: فرآیندهای ممکن عبارتند از برداشتن استخوان، زوائد استخوان، یا بافت دیسک که ممکن است روی نخاع فشار وارد کند. روش‌های دیگری نیز وجود دارند که بسته به شرایط شما و تشخیص پزشک‌تان قابل اجرا خواهند بود.