مراقبت های بعد از عمل جراحی- توصیه هایی برای کسانی که به تازگی عمل جراحی کرده اند

چکیده                                 تخمین زمان مطالعه: 4 دقیقه

بعد از انجام هر عمل جراحی بیمار باید تحت مراقبت های خاصی قرار گیرد تا جراحی نتیجه بخش شده و بهبودی ایجاد شود. دوران بهبودی پس از عمل جراحی 6-4 هفته بطول می انجامد و در طی این مدت بتدریج شما توانایی قبلی خود را باز خواهید یافت. بعد از عمل بیمار نیاز دارد تا مدتی شیوه زندگی خود را کمی تغییر دهد. ما در این مقاله سعی کردیم تمامی مراقبت های بعد از عمل جراحی نظیر مراقبت از زخم، کنترل درد، راه رفتن و حرکت کردن، وضعیت روحی بیمار ، استحمام، استفاده از توالت فرنگی و تغذیه مناسب را برای شما بیاوریم.پس از آن نیز 10 توصیه برای کسانی که به تازگی عمل جراحی پشت سر گذاشته اند، مطرح می شود.

مراقبت های پس از عمل جراحی

جراحی یک تکنولوژی متشکل از معالجه فیزیکی بر روی بافت‌ها می‌باشد. به عنوان یک اصل کلی، عمل زمانی به عنوان یک جراحی در نظر گرفته می‌شود که شامل برش بافت‌های بیمار یا انسداد زخم قبلاً پایدار می‌باشد. پس از تکمیل جراحی، بیمار به واحد مراقبت پس از بیهوشی انتقال می‌یابد و پس از آن با نظر پزشک ترخیص می ‌شود. در طول دوره‌ی پس از عمل نیاز به یک سری مراقبت تا بهبود کامل و سریع بیمار میسر گردد.مهم ترین مراقبت های بعد از عمل جراحی شامل موارد زیر است:

• مراقبت از زخم

پانسمانی که روی زخم های بیمار گذاشته شده است باید توسط یک پرستار بصورت روزانه تعویض شود. معمولا در هر روزی که پانسمان تعویض میشود لکه هایی در روی پانسمان مشاهده میشود که بر اثر ترشحات طبیعی زخم است. این ترشحات ممکن است تا یکی دو هفته ادامه یابد و بعد از آن، ترشح زخم قطع شده و زخم به اصطلاح خشک میشود. در این زمان دیگر نیازی به تعویض روزانه پانسمان وجود ندارد. اگر ترشح زخم بعد از این مدت همچنان ادامه یافت باید به پزشک معالج اطلاع داد. بخیه ها معمولا بعد از دو تا سه هفته از جراحی خارج میشوند.

• کنترل درد پس از عمل

درد حاد بعد از عمل یکی از نگرانی‌های عمده ی بیمارانی است که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند. یکی از مراقبت های بعد از عمل جراحی، کنترل درد می باشد. پس از پایان یافتن عمل جراحی و از بین رفتن تاثیر داروهای بیهوشی درد محل جراحی به توسط بیمار احساس شده و او را آزار میدهد. شدت این درد بخصوص در چند روز اول بعد از جراحی زیاد است. 10% تا 65% بیماران جراحی شده (بسته به نوع عمل جراحی) ممکن است مبتلا به درد مزمن شوند که 2% تا 10% آنان درد شدید دارند. حتی شاید در برخی موارد ارتباط بین درد مزمن بیمار و جراحی قبلی ناشناخته باقی بماند. درد مزمن پس از جراحی شیوع نسبتا بالایی پس از بعضی جراحی¬¬ها دارد. کنترل درد بعد از عمل جراحی عمدتا به توسط دارو صورت میگیرد. این داروها ممکن است بصورت قرص یا شربت هایی باشند که بصورت خوراکی و بصورت وعده های منظم به بیمار داده میشوند. در مطالعات متعدد نشان داده شده است که داروهایی از قبیل گاباپنتین و پرهگابالین نه تنها می توانند سبب کاهش شدت درد حاد پس از عمل و کاهش دوز مخدرها شوند، بلکه ممکن است در پیشگیری از درد مزمن پس از عمل نیز نقش داشته باشند.

• تغذیه مناسب

یکی از مهم ترین مراقبت های بعد از عمل جراحی داشتن تغذیه ی مناسب می باشد. تغذیه بعد از عمل جراحی موضوع مهمی است که پس از پشت سر گذاشتن مراحل سخت عمل جراحی برای سلامت بدن واجب است و داشتن یک سیستم غذایی خوب که ویتامین و مواد مغذی را به میزان کافی به بدن‌تان می‌رساند، دارای اهمیت زیادی است زیرا بدن برای بهبودی نیازهای غذایی بیش‌تری دارد. کارشناسان می‌گویند اکثر آدم‌ها بعد از جراحی نیاز به مکمل ندارند البته در صورتی که بتوانند غذاهای معمولی مصرف کنند و رژیم غذایی متعادلی داشته باشند. پروتئین اولین ماده‌ی مغذی مبتنی بر تحقیق در رژیم غذایی پس از جراحی است .
در مورد بهترین خوراکی‌ها و مواد مغذی برای بیماران پس از عمل جراحی، غذاهای غنی ازپروتئین در بالای فهرست قرار دارند. اسید آمینه‌ی پروتئین در بازسازی بافت و بهبود زخم نقش بسیار موثری دارد. خوردن غذاهای غنی از پروتئین بلافاصله پس از جراحی، می‌تواند به بهبودی شما کمک کند. بهترین انواع پروتئین را می‌توانید از غذاهایی مانند ماهی، تخم‌مرغ، مرغ، غذاهای دریایی، محصولات لبنی کم چرب، محصولات سویا، گوشت بدون چربی، لوبیا، آجیل و عدس دریافت کنید.

• راه رفتن و حرکت کردن پس از عمل

کمک به راه رفتن بیمار از دیگر مراقبت های بعد از عمل جراحی می باشد، به گونه ای که روز بعد از جراحی به بیمار آموزش داده میشود تا چطور بتواند در تخت یا روی صندلی بنشیند و چطور توسط عصای زیر بغل یا واکر راه برود یا چطور اندامها و مفاصلش را حرکت دهد تا از خشکی آنها جلوگیری شود. در اولین فرصت حرکات کلیه مفاصل همه اندام های بیمار بخصوص اندام عمل شده و بخصوص مفصل نزدیک به محل عمل را شروع کند. گاهی اوقات این حرکات چند ساعت بعد از جراحی شروع میشود. این حرکات در ابتدا بصورت پاسیوPassive انجام میشوند یعنی یک نفر مفصل بیمار را خم و راست میکند. بعد از مدتی به بیمار آموزش داده میشود که خودش مفاصل مورد نظر را حرکت دهد.مشکل دیگر ضعیف شدن تدریجی عضلات اندام عمل شده است. بنابراین طبق یک برنامه منظم بیمار حرکات نرمشی خاصی را انجام میدهد تا قدرت عضلات اندام را در حد متعادلی حفظ کند.

• دستگاه تنفسی

 بدن برای ترمیم زخم جراحی نیاز به مقادیر بالایی از اکسیژن دارد پس بیمار باید به وضعیت دستگاه تنفس خود دقت زیادی داشته باشد. خوابیدن بعد از جراحی بدترین کاری است که بیمار میتواند انجام دهد.دبیمار باید بیشتر اوقات شبانه روز را در حالت نشسته انجام دهد. این کار موجب میشود ترشحات و خلط در دستگاه تنفسی جمع نشده و در نتیجه کارکرد آن بهتر شود. بخصوص در افراد مسن چند روز بیحرکتی میتواند موجب اختلال در کارکرد ریه باشد. افراد مسن بعد از جراحی باید تا چند هفته زیر نظر فیزیوتراپ تمرینات خاصی را برای ریه و دستگاه تنفس انجام دهد تا در کارکرد آن خللی ایجاد نشود و بدن به اکسیژن کافی دسترسی داشته باشد.

• وضعیت روحی بیمار

یکی از مراقبت های بعد از عمل جراحی که نیازمند صبر و بردباری اطرافیان بیمار می باشد، کمک به بیمار برای برگشتن به یک وضعیت روحی ایده آل می باشد. غالبا افرادی که به تازگی عمل جراحی را پشت سر گذاشته اند احساسات گوناگونی را تجربه می کنند و مهم است که این افراد احساسات خود مثل خشم و ناراحتی را از راه مناسبی/سلامتی ابراز کنند. این احساسات تا حدودی طبیعی بوده و اطرافیان نزدیک بیمارباید برای رهایی از این وضعیت به بیمار کمک کنند. خارج شدن از مسیر طبیعی زندگی می تواند آزار دهنده باشد اما بیمار نباید نگران مسئولیت های خود باشد و تا زمانی که بهبود کامل نیافته صبور و شکیبا باشد.

• استحمام

بعد از جراحی، استحمام بسته به نظر پزشک شما بلامانع است، معمولاً اجازه ی استحمام را در زمان ترخیص به بیمار داده می شود (روز چهارم پس از عمل جراحی). شستن محل عمل با کف صابون و فشار ملایم آب خوب است. سپس با استفاده از باد ملایم سشوار محل را خشک کرده، با بتادین یا الکل ضد عفونی و پانسمان کنید.

• استفاده از توالت فرنگی

اگر فرد پس از عمل جراحی در هنگام دستشویی رفتن دچار دل درد، کمر درد و فشار در قسمت آلت تناسلی و لگن خود احساس می کنند پس بهتر از که توالت خود را به فرنگی تغییر دهند.
استفاده از توالت فرنگی به جای توالت های سنتی نه تنها برای این مدت، بلکه برای تمام طول عمر برای این بیماران توصیه میشود. البته این توصیه برای تمام افراد با هر شرایطی صورت می گیرد، نه فقط به افرادی که تحت عمل قرار گرفته اند. چرا که میزان فشار وارده بر عضلات، مهره ها و دیسک های کمر در حالت چمباتمه بسیار زیاد است. توجه داشته باشید که گاه هنگام تغییر وضعیت بدن، دردهای سوزشی ناگهانی یا احساس سوزن سوزن شدن و کرختی پدید می آید و گاه این دردها در زمان خواب باعث آزار بیمار می شوند، اما این دردها اغلب طبیعی بوده و نگران کننده نیستند. معمولاً این دردها بر خلاف دردهای قبل از عمل با راه رفتن بهبود یافته و در صورت نیاز می توان از مسکن های معمولی برای برطرف کردن آنها استفاده کرد.بنابراین جایگزین کردت توالت های فرنگی به جای ایرانی از ضروریات در مراقبت های بعد از عمل جراحی می باشد.

10 توصیه برای کسانی که به تازگی عمل جراحی پشت سر گذاشته اند

• در صورت بروز هر گونه علائم مربوطه به عفونت نظیر، تب، قرمزی، محل زخم، ترشح از محل بخیه ها و تورم و سفت شدن محل زخم ، و زیاد شدن درد به پزشک خود اطلاع دهید.
• از رانندگی، ایستادن و نشستن بمدت طولانی، پس از عمل جراحی خودداری نمائید .
• مراقبت های بعد از عمل جراحی توجه داشته باشید، در صورت بروز سردرد شدید و ترشح مایع شفاف یا کمی زرد رنگ از پانسمان فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
• فعالیت را به تدریج و در حد تحمل افزایش دهید
• از هوای الوده و سنگین اجتناب نمایید
• اجسام سنگین تر از پنج کیلو گرم در هر دو دست را بلند نکنید.
• هنگام بلند شدن یا راه افتادن ابتدا چند دقیقه بنشینید و سپس چند دقیقه روی صندلی بنشینید و بعد راه بروید .
• خارج شدن از منزل و تنفس هوای تازه می تواند به تقویت وضعت روحی فرد کمک کند.
• بیشتر بیماران 6 الی 12 هفته بعد از جراحی میتوانند به کار سبک برگردند. قبل از برگشت به کار خود، با پزشک خود مشورت کنید.
• از استعمال دخانیات جداً خودداری کنید.