چه غذاهایی باعث یبوست نوزاد می شود؟

چکیده

یبوست نوزاد مشکل شایعی است که بیش از ۱۵ درصد از نوزادان از آن رنج می‌برند و در بیشتر موارد خود به خود یا با انجام یک یا دو درمان طبیعی برطرف می‌شود. اما اگر این راهکارها موثر نباشد، باید برای درمان کار نکردن شکم نوزاد با پزشک مشورت کرد.

یبوست نوزادان و کودکان به عوامل متعددی وابسته است. همچنین درمان یبوست کودکان بسته به علت آن می تواند متفاوت باشد.

ما در این مقاله از مجله سلامت دکتر مهندس یبوست در نوزادان، از علائم یبوست در نوزادان تا  درمان فوری یبوست نوزاد رو بررسی کردیم پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید. 

علائم یبوست در کودکان و نوزادان

از آنجایی که نوزادان ممکن است دوره‌ ای طولانی از شبانه‌ روز را بدون اجابت مزاج بگذرانند، تشخیص اینکه آیا یبوست دارند یا خیر، دشوار است.

علائمی که نشان‌ دهنده یبوست در نوزاد است عبارتند از:

• مدفوع کم و سفت
• مدفوع شبیه خاک رس
• گلوله‌های سخت مدفوع
• زور زدن یا گریه طولانی هنگام تلاش برای اجابت مزاج
• رگه‌های خون در مدفوع
• کمبود اشتها
• شکم سفت و نفخ مکرر
• مدفوع سفت قبل از شروع به تغذیه با غذای جامد
  

چه عواملی باعث یبوست در نوزادان می شود؟

به دلایل مختلف یبوست ممکن است در کودکان رخ می دهد. رژیم غذایی، تغییر در رژیم غذایی یا کافی نبودن فیبر یا مایعات در رژیم غذایی کودک باعث یبوست می شود. براساس سایت healthline دلایل عبارتند از:

بیماری

اگر کودک شما بیمار است و اشتهای خود را از داده است، تغییر در رژیم غذایی او می تواند سیستم گوارش کودک را تحت تاثیر قرار دهد و باعث یبوست شود.

یبوست ممکن است از عوارض جانبی برخی داروها باشد. یبوست ممکن است در اثر برخی بیماری ها مانند کم کاری تیروئید (غده تیروئید کم کار) ایجاد شود.

تغییر در مصرف مایعات

کاهش مایعات مدفوع کودک شما را سخت‌تر می‌کند و دفع آن را دشوارتر می‌کند. اگر آنها مواد جامد را شروع کرده باشند، ممکن است نیاز به افزایش مایعات دریافتی خود داشته باشند تا غذای جامد را جبران کنند.

اگر کودک شما در حال دندان درآوردن است یا احساس ناخوشی می کند، می تواند منجر به مصرف مایعات کمتر از حد معمول شود.

کمبود فیبر

شکم نوزادان مانند شکم ما کار می کند. در حالی که در ابتدا حرکت به سمت مواد جامد دارای فیبر (از شیر مادر یا شیر خشک که فاقد فیبر هستند) می تواند باعث یبوست موقت شود، شکم آنها تنظیم می شود.

اطمینان حاصل کنید که مصرف فیبر کودکتان را کنترل کنید و آن را با مقدار زیادی هیدراتاسیون همراه کنید تا سواری نرمی داشته باشید، همانطور که شما نظارت می کنید.

چه غذاهایی سبب یبوست در نوزادان می شود؟

در ادامه  فهرستی از مواد غذایی که می توانند منجر به بروز یبوست در نوزادان شوند آمده است:

• شیر خشک

هنگامی که شیر خشک برای نوزاد تهیه می کنید، سعی کنید مقدار مناسب آب به شیر خشک بیفزایید.

شیر خشک غلیظ تهیه نکنید. شیر خشک غلیظ باعث سخت شدن هضم و باعث یبوست می شود.

• پروتئین شیر 

پروتئین شیر یکی از عوامل ایجاد یبوست در شیرخواران به شمار می رود. این امر بیشتر در مورد پروتئین شیر گاو صدق می کند.

از این رو در صورتی که نوزاد خود را با شیرخشک تغذیه می کنید باید به وجود علائم یبوست در نوزاد خود دقت کافی داشته باشید.

با این حال برخی از نوزدان ممکن است حتی به پروتئین شیر مادر نیز حساسیت نشان داده و در نتیجه دچار مشکل یبوست شوند.

• هویج

مصرف هویج به صورت خام یا آب میوه برای نوزادان مناسب است. ولی مصرف هویج پخته شده می تواند باعث ایجاد یبوست در نوزادان شود.

زیرا هویج پخته شده با ایجاد یک ژل چسبناک در روده معمولا باعث سفت شدن مدفوع و به دنبال آن دشوار شدن عمل دفع در نوزادان می شود.

• پنیر

پنیر منبعی عالی از ویتامین ها و مواد ضروری مورد نیاز بدن است و یک غذای فوق العاده برای نوزادان به شمار می رود.

از پنیر معمولا به عنوان میان وعده در برنامه غذایی نوزادان استفاده می شود.

ولی با این حال مصرف پنیر به دلیل نداشتن فیبر کافی می تواند منجر به بروز مشکل یبوست در نوزادان شود.

• ماست

ماست حاوی باکتری های مفیدی است که باعث تسهیل هضم غذا در دستگاه گوارش می شوند.

ولی در مواردی نیز مصرف ماست با تاثیر درمواد غذایی می تواند باعث ایجاد یبوست در نوزادان شود.

• موز نارس

پوره های تهیه شده از موزهای سفت و یا پودرهای موز خشک همراه با سبزیجات پخته شده معمولا در برنامه غذایی نوزادان مورد استفاده قرار می گیرند.

اگرچه تغذیه نوزاد با موزهای کاملا رسیده خوب است ولی این امر در مورد موزهای سفت و نارس صدق نمی کند.

در واقع مصرف موزهای نارس می تواند باعث ایجاد مشکلات گوارشی و یبوست در نوزادان شود. زیرا هضم موزهای نارس به دلیل دارا بودن نشاسته برای نوزادان دشوار است.

• نان سفید

انواع نان های سفید تهیه شده از آرد همه منظوره فاقد سبوس و دارای مقادیر اندکی از فیبر می باشند. مصرف مواد غذایی حاوی فیبر در روند گوارش نقش بسیار موثری دارد.

نان سفید به دلیل نداشتن مقادیر کافی فیبر می تواند باعث ایجاد یبوست در نوزادان شود.

• غذاهای جدید

احتمال دارد با تجربه غذاهای جدید، نوزاد دچار یبوست شود. معده نوزاد نمی تواند غذاهای دیگر غیر از شیر مادر را هضم کند.

سعی کنید غذاهای جدید را کم کم به نوزاد معرفی کنید تا با آن ها کنار بیاید.

درمان فوری یبوست نوزاد

برای یبوست نوزادان درمان هایی خانگی هست که مادر یا پدر به راحتی میتوانند آن را انجام دهند. در ادامه به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم.

ماساژ شکم

با نوک انگشتان‌تان شکم نوزاد را به آرامی و در جهت عقربه‌های ساعت ماساژ دهید.

اطراف ناف را نیز با حرکات دورانی و رو به بیرون ماساژ دهید.

این کار تنش شکم نوزاد را برطرف کرده و علائم یبوست او را کاهش می‌دهد.

حمام آب گرم

از آب گرم برای حمام کردن نوزادتان استفاده کنید. هنگام خشک کردن نوزادتان به آرامی او را ماساژ دهید.

آب گرم عضلات شکم را شل کرده و یبوست را بهبود می دهد.

 تغییرات رژیم غذایی

برخی از تغییرات غذایی ممکن است به رفع یبوست کمک کنند، اما بسته به سن کودک این رژیم غذایی متفاوت خواهد بود.

هنگام شیردهی به کودک، مادر می تواند برخی از غذاها مانند لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کند.

شناسایی مواد غذایی که می تواند به رفع یبوست نوزاد  کمک کند ممکن است به آزمون و خطا نیاز داشته باشد و البته گاهی ممکن است که تغییرات در رژیم غذایی تاثیری در رفع یبوست کودک نداشته باشد.

برای نوزادانی که از شیرخشک تغذیه می شوند ، والدین یا پرستار کودک ممکن است لازم باشد نوع دیگری از شیر خشک را امتحان کنند.

غذاهای سرشار از فیبر برای کودک استفاده شود. پودر غلات کامل، میوه های له شده، ماش مخلوط با برنج و سوپ سبزیجات پیشنهاد می‌شود.

به کودک میوه هایی فراوان داده شود، همچنین آب میوه (از مصرف مرکبات تا سن یک سالگی خودداری کنید) و آب. اگر او دچار یبوست است، آب قند نیز مناسب است.

گزینه های مناسب غذایی برای رفع یبوست نوزاد عبارتند از:

• سیب بدون پوست
• کلم بروکلی
• غلات سبوس دار ، مانند آرد جو دوسر یا نان یا ماکارونی سبوس دار
• هلو
• گلابی ها
• آلو

آبرسانی و یبوست نوزاد

نوزادان کوچکتر معمولاً به مایعات اضافی احتیاج ندارند زیرا آب مورد نیاز خود را از شیر مادر یا شیر خشک دریافت می کنند. بنابراین نوزادان تازه متولد شده از شیرهایی که می نوشند هیدراته می شوند، چه شیر مادر باشد و چه شیر خشک.

به همین دلیل، باید اعتماد داشته باشید که شیر به تنهایی برای آبرسانی به نوزاد کافی است و هرگز بیش از مقدار توصیه شده آب به شیر کودک اضافه نکنید.

با این حال، در نوزادانی که یبوست دارند ممکن است لازم باشد از مقدار کمی مایعات اضافی به غیر از شیر مادر بهره مند شوند.

علائم و نشانه های کم آبی در نوزادان شامل موارد زیر است :

• نقطات نرم فرو رفته در بالای سر.
• خوابیدن بیش از حد
• چشمان فرو رفته.
• گریه کم یا بدون اشک

چه میوه هایی برای یبوست نوزاد خوب است؟

زردآلو

زردآلو از جمله میوه های فصلی است که در درمان یبوست در کودکان مورد استفاده قرار می گیرد.

از این میوه می توان به صورت تازه و یا به شکل آب میوه در تغذیه نوزاد استفاده کرد.

انواع توت ها

توت ها به دلیل دارا بودن خواص آنتی اکسیدان غذایی عالی برای نوزادان به شمار می روند.

از سویی دیگر آنها دارای مقادیر فراوانی از فیبر می باشند و از این رو گنجاندن آنها در رژیم غذایی نوزادان بسیار ضروری است.

می توانید این میوه را به صورت پوره تهیه کرده و به نوزاد خود بدهید. با مصرف توت، نوزاد شما دیگر به مشکل یبوست مبتلا نخواهد شد.

آلو

آلو منبعی سرشار از انواع ویتامین ها به شمار می رود. مصرف این میوه به دلیل دارا بودن فیبر فراوان در سرعت بخشیدن به حرکات روده نیز بسیار موثر است.

برای مصرف انواع آلو می توانید آنها را از شب قبل در آب خیس کرده و در آغاز صبح به عنوان وعده صبحانه به نوزاد خود بدهید.

برای این منظور می توانید از آب آلو نیز استفاده کنید. ضمن آنکه ترکیب آب آلو و آناناس نیز درمانی فوق العاده برای رفع یبوست به شمار می رود.

کلام آخر

اگر درباره‌ یبوست نوزاد دچار آشفتگی و نگرانی شده‌اید، به خودتان تردید راه ندهید و به‌ سرعت نزد متخصص کودک بروید.

در بیشتر موارد، یبوست به‌ خودی‌ خود حل می‌شود یا بهره‌گیری از درمان‌های خانگی، یبوست در نوزادان را از بین می‌برد. شاید هم ترکیبی از روش‌ها موردنیاز باشد.

چنانچه روش‌های خانگی اثربخش نبود، با پزشک مشورت کنید و از او کمک بگیرید.

پزشک می‌تواند براساس نشانه‌ها و علائم، تشخیص دهد که آیا مشکلی جدی در میان است یا خیر؛ پس نگران نباشید.