علائم آسم در کودکان

 چکیده:   تخمین زمان مطالعه: 4 دقیقه

آسم یکی از بیماری‌های شایع در دوران کودکی است و آمارها نشان می‌دهند که به‌طور پیوسته نیز در حال افزایش است. این بیماری علائمی ایجاد می‌کند که درصورت عدم توجه والدین و کنترل نکردن به‌موقع آن، می‌توانند موجب کاهش کیفیت زندگی کودک شوند. در این مقاله در مورد علائم آسم در کودکان، علل ابتلا، شیوه‌های کنترل و درمان بیماری آسم صحبت خواهیم کرد.

آسم در کودکان به چه میزان شیوع دارد؟

آسم شایع‌ترین بیماری مزمن در دوران کودکی است. شیوع آسم کودکان روبه افزایش است و حدود یک‌چهارم کودکان در دوران کودکی، خس‌خس سینه را تجربه می‌کنند. حدود 70 درصد از کودکان در سنین قبل از 3 سالگی به آسم کودکان مبتلا می‌شوند.

علت بروز بیماری آسم کودکان

علت اصلی بروز بیماری آسم در کودکان به طور کامل شناخته شده نیست. با وجود این، حساسیت بیش از اندازه‌ی دستگاه ایمنی بدن نقش مهمی در این میان ایفا می‌کند.

برخی دیگر از عواملی که می‌توانند به بروز این وضعیت منجر شوند، عبارت هستند از برخی انواع عفونت‌های مجاری تنفسی در سنین بسیار پایین و قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی نظیر دود سیگار یا سایر آلاینده‌های هوا. هم‌چنین، سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به بیماری آسم یا چاقی مفرط نیز می‌تواند خطر ابتلا به بیماری آسم را در سنین پایین افزایش دهد.

علائم آسم کودکان چیست؟

علائم آسم در همه‌ی کودکان یکسان نیستند؛ حتی ممکن است که کودک در هر مرحله‌ از بیماری علائم متفاوتی داشته باشد. برخی از علائم احتمالی عبارتند از:

• حملات مکرر سرفه در شب یا حین بازی، خندیدن و گریه کردن.
• سرفه مزمن (این علامت شاید در برخی کودکان تنها علامت بیماری باشد)
• کم‌انرژی‌بودن در زمان بازی
• تنفس سریع (به‌طور متناوب)
• شکایت از احساس ناراحتی و گرفتگی در قفسه‌‌ سینه.
• صدای سوت هنگام دم یا بازدم (یا همان خس خس سینه)
• حرکات الاکلنگی در قفسه‌ی سینه ناشی از تنفس سخت (این حرکات را درون‌کشیدگی می‌گویند)
• تنگی نفس
• احساس ضعف یا خستگی

پزشک معالج علاوه‌ بر بررسی این علائم، باید احتمال وجود سایر بیماری‌هایی را که تنفس بیمار را دچار مشکل می‌کنند، بررسی نماید. متخصصان اطفال در توضیح علت علائمی مانند خس خس سینه همراه با تنگی نفس یا سرفه در نوزادان و کودکان نوپا اغلب از اصطلاحاتی مانند «بیماری واکنشی مجاری هوایی» یا «برونشیولیت» استفاده می‌کنند (هرچند این بیماری‌ها نیز معمولا به درمان‌های آسم جواب می‌دهند). همچنین این احتمال وجود دارد که آزمایش‌های تشخیصی آسم تا پیش از ۵ سالگی خیلی دقیق از آب درنیایند.

کنترل و مدیریت حملهٔ آسم در کودک

پزشک احتمالاً یک یا چند دارو برای کودکتان تجویز می‌کند. داروهایی که به عنوان داروهای تسکین سریع یا «اسپری استنشاقی نجات» شناخته می‌شوند برای متوقف کردن حملهٔ آسم مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها خیلی سریع باعث کاهش اسپاسم در مجاری هوایی می‌شود و تنفس کودک را راحت‌تر می‌کند. داروهای تسکین سریع مانند آلبوترول با استفاده از یک دستگاه نبولایزر یا اسپری‌های دارای دز تنظیم‌شده؛ MDI، به شکل زیر به بیمار داده می‌شود:

نبولایزر

یک دستگاه برقی یا باتری‌خور است که داروی مایع را به ذرات کوچک بخار تبدیل می‌کند تا کودکتان می‌تواند از طریق یک ماسک تنفس کند. درمان‌های تنفسی با استفاده از نبولایزر معمولاً بین پنج تا ۱۰ دقیقه زمان می‌برند.

اسپری‌ دارای دز تنظیم‌ شده

اسپری کوچکی است که وارد لولهٔ درازی به نام محفظهٔ نگهدارنده می‌شود که ماسک کوچکی به آن متصل است. داروی آلبوترول به داخل محفظهٔ نگهدارنده اسپری می‌شود و سپس در حینی که کودکتان از طریق ماسک نفس می‌کشد، آن را استنشاق می‌کند. این نوع درمان تنفسی می‌تواند در کمتر از یک دقیقه انجام شود.

انتخاب نبولایزر یا اسپری‌ دارای دز تنظیم‌شده بیشتر به این بستگی دارد که استفاده از کدام دستگاه برای شما و کودکتان آسا‌ن‌تر است. به‌طورکلی، هر دوی آنها به یک اندازه در رساندن دارو به ریه‌های کودک به منظور متوقف کردن حمله‌ی آسم مؤثر هستند.

درمان آسم کودک

اگر کودک شما آسم دارد، باید با پزشک خود همکاری کنید تا استراتژی‌هایی برای پیشگیری و مقابله با حملات آسم ایجاد کنید. ابتدا باید بفهمید که چه چیزی حملات را ایجاد می‌کند و سپس تمام تلاش خود را به کار بگیرید تا کودک از این عوامل ایجاد کنندهٔ آسم پرهیز کند. برای مثال، برخی کودکان فقط وقتی سرما می‌خورند دچار حملهٔ آسم می‌شوند، درحالی‌که برخی دیگر حمله‌ٔ آسم را پس از تماس با یک مادهٔ آلرژی‌ زا‌ یا یک مادهٔ تحریک‌ کننده مانند دود سیگار تجربه می‌کنند.

همچنین داروهایی که به عنوان کنترل‌ کننده‌ها شناخته می‌شوند برای جلوگیری از حملات آسم استفاده می‌شوند. این گروه شامل استروئیدهای استنشاقی است که می‌توانند به کاهش التهاب و ورم کمک و از خس‌خس سینه‌ٔ کودک جلوگیری کند. لازم است با توجه به استروئید تجویزی توسط پزشک، داروهای استروئید استنشاقی روزانه را با استفاده از یک اسپری‌ دارای دز تنظیم‌شده یا نبولایزر به کودکتان بدهید. اگر هم مشخص شود که کنترل آسم کودکتان دشوار است، پزشک او می‌تواند شما را به یک متخصص آسم و آلرژی ارجاع دهد.

اما هیچ درمان قطعی و کاملی برای آسم وجود ندارد، اگرچه برخی از کودکان مبتلا به آسم که فقط هنگام سرماخوردگی یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی خس‌خس سینه دارند، به مرور زمان این مشکل را پشت سر می‌گذارند. همچنین شدت علائم آسم ممکن است با رشد کودک تغییر کند. پیگیری و ‌نظارت پزشکی و درمان مناسب، کودک شما را قادر می‌سازد که وقتی بزرگ‌تر می‌شود، آسم خود را کنترل و مدیریت کند و بتواند مانند سایر کودکان به دویدن، شنا و بازی بپردازد. بیشتر کودکان مبتلا به آسم بزرگسالان سالمی می‌شوند.

آسم می‌تواند برای شما و فرزندتان ترسناک باشد، اما به یاد داشته باشید که شما تنها نیستید. ممکن است تعجب کنید وقتی بفهمید که چه تعداد از افراد با آسم مواجه هستند.