چکیده
چنانچه نوزاد شما بد اخلاق شده است و مرتب گریه می کند، احتمال دارد ناشی از دل درد باشد.
در این مرحله مادر نمیداند چگونه دردی را که نوزاد احساس میکند تسکین دهد و یا اینکه چرا در وهله اول کودک گریه میکند.
روش های مختلفی برای درمان دل درد نوزاد وجود دارد، اما صبر بسیار مهم است. معمولا دل درد نوزاد با گذر زمان بهبود می یابد.
ما در این مقاله از مجله سلامت دکتر مهندس علت دل درد نوزاد، از علائم دل درد نوزاد تا درمان دل درد نوزاد را بررسی کردیم پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.
علت های رایج دل درد نوزاد
شرایط زیر رایج ترین دلایل دل درد نوزاد می باشد:
- قولنج یا کولیک نوزاد
- درد گاز معده
- یبوست نوزاد
- ریفلاکس نوزادان
- آنفولانزای معده
- حساسیت غذایی نوزاد
- انسداد روده
- اسهال نوزاد
- استفراغ نوزاد
- مسمومیت غذایی
- عدم تحمل لاکتوز
چگونه متوجه دل درد نوزاد شویم؟
نوزاد شما با نشان دادن برخی علائم که در زیر به آنها اشاره شده است به شما میگوید که دچار دل درد شده است:
- بدخلقی، بهانهگیری و گریه
- بیخوابی و غذا نخوردن
- گریه کردن بیش از حد طبیعی
- اسهال
- استفراغ
- بیقراری (به خود پیچیدن و کشش عضلات)
- نشان دادن دل درد نوزاد توسط حالات چهره (فشار دادن چشمها درحالی که آنها را بسته است و شکلک درآوردن)
علت دل درد هنگام مدفوع در نوزادان
یبوست شایع ترین علت درد شکم در کودکان است و درد معمولا در قسمت پایینی شکم احساس می شود. اگر شما متوجه کمتر شدن دفعات اجابت مزاج در کودک خود شدید، خصوصا اگر این حالت 3 روز یا بیشتر به طول انجامید و کودک حین مدفوع کردن احساس ناراحتی می کند، او دچار یبوست شده است. نشانه دیگر یبوست در کودکان مدفوع خشک و سفت است که دفع آن برای کودک مشکل است.
برای پیشگیری از این نوع درد شکم در کودک، مقدار کافی مایعات در طول روز به کودک بدهید. در روزهایی که کودک دچار یبوست شده بهتر است از غذاهایی که مدفوع شل تری تولید می کنند (آلو، زردآلو، نخود فرنگی و...) استفاده کنید و از دادن غذاهایی که موجب سفت شدن مدفوع می شوند (هویج، برنج و...) خودداری کنید.
اگر درد شکم در کودک ادامه دارد و در دفع گاز دچار مشکل شده است یا همزمان استفراغ می کند، برای درمان با متخصص اطفال مشورت کنید.
درمان دل درد کودکان
اگرچه درمان دارویی دل درد نوزادان به مراتب راحتتر از بکارگیری راهکارهای خانگی برای درمان است، اما اکثر داروها با عوارض جانبی همراه هستند.
با بهرهگیری از روشهای خانگی موثری که در ادامه ذکر میکنیم، بدون نگرانی و در اسرع وقت دل درد کودک خود را درمان کنید:
-
استفاده از کمپرس گرم
یکی از روش ها برای تسکین دل درد این است که وقتی نوزاد به خاطر دل درد گریه می کند، کمپرس گرم را روی شکم کودک فشار دهید. این روش می تواند در طول روز و شب 2 تا 3 بار تکرار شود.
-
ماساژ دادن نوزاد
برای ماساژ فرزند خود، او را روی میز به پشت بخوابانید، دستتان را به روغن زیتون، روغن بچه یا لوسیون آغشته کنید و با انگشتان دست با حالت چرخشی و به آرامی شکم نوزاد را مالش دهید. این کار باعث گرم شدن ناحیه دردناک می شود و نفخ شکم نوزاد را از بین می برد.
-
آروغ زدن
گرفتن باد گلو یکی از موثرترین راههای درمان دل درد نوزادان است. نوزاد را پس از هر بار شیر خوردن آرام بر پشت بخوابانید و در حالی که سرش بر روی شانه قرار دارد، روی کمر او بزنید.
اگر نوزادتان به راحتی آروغ نمی زند، او را روی ساعد خود قرار دهید و پاهایش را بین آرنج خود قرار دهید. چانه اش را در دست نگاه دارید و در حین ضربه بر کمر فشار آرامی اعمال کنید. باید هوای اضافی را که ممکن است هنگام غذا خوردن داخل شود آزاد کند.
-
آنغوزه
مقداری از آنغوزه بردارید و آن را در آب گرم حل کنید. خمیر را به آرامی دور ناف نوزاد بمالید. این کار گاز معده را کاهش می دهد و دل درد نوزادتان را تسکین می دهد.
-
ترنجبین
ترنجبین یک داروی آزموده شده است. روزی یکی دو بار و هر بار نصف قاشق چایخوری ترنجبین را در نصف استکان آب جوش حل کرده صاف کنید و به تدریج به نوزاد بخورانید.
ترنجبین نیاز به شیرین کردن ندارد و خودش به اندازه کافی شیرین هست. این داروی خوشایند علاوه بر کاهش نفخ نوزاد، یک آرامبخش و خواب آور موثر نیز هست.
برای افزایش اثر این نسخه میتوانید ترنجبین را به جای آب، در عرق شیرین بیان یا بابونه حل کنید. اگر مشکل بی خوابی کودک شدید است، افزودن چند قاشق غذاخوری گلاب به این ترکیب هم خیلی خوب است.
-
چای بابونه
به کودک چای بابونه گرم بدهید. پزشکان می گویند خاصیت ضد التهابی بابونه به تسکین دل درد کمک می کند، چون ماهیچه های بالای سیستم گوارشی را شل می کند و انقباض ماهیچه شکم را کاهش می دهد.
به خاطر داشته باشید که به چای نوزاد عسل اضافه نکنید، زیرا عسل خطر ابتلا به بوتولیسم را در نوزادان افزایش میدهد.
-
زیره سبز
یک قاشق چایخوری زیره سبز را در یک استکان آب جوش ده دقیقه دم کنید و بعد با کمی نبات شیرین کرده و قاشق قاشق به نوزاد بدهید.
حرکت پاهای نوزاد به صورت دوچرخه
برای تسکین دل دردی که ناشی از جمع شدن گاز در معده یا روده نوزاد است پاهای او را به آرامی به جلو و عقب همانند رکاب زدن دوچرخه حرکت دهید . این تمرین سبک عضلات شکم او را درگیر نموده و باعث می شود گاز ها دفع شوند.
بهترین داروی دل درد کودکان
گاهی اوقات شد دل درد کودکان بسیار زیاد است و روشهای خانگی برای بهبود این درد موثر نیستند، به همین علت والدین به پزشک اطفال مراجعه میکنند و پزشک با معاینه و تشخیص دقیق شربت برای دل درد کودک تجویز میکند. برخی از این شربتها عبارتند از:
گریپ میکسچر
به طور کلی به داروهای برطرف کننده دل درد نوزادان، گریپ میکسچر گفته می شود و علی الخصوص شربت های خارجی دل درد کودکان و نوزادان با این نام شناخته می شود.
کولیکز
این دارو یک قطره خوراکی است که حاوی سایمتیکون، عصاره رازیانه و شوید است. این دارو معمولا بهترین قطره برای نفخ نوزادان، کم کردن بی قراری و دل درد شیرخوار است.
پدی لاکت داروی دل پیچه کودکان
این قطره یا شربت برای دل درد نوزاد در ترکیب خود مقدار قابل توجهی از انواع پروبیوتیک را داراست.
برای جلوگیری از اسهال و درمان آن مانند یبوست، نفخ، یبوست، کولیک و رفلاکس معده در کودکان و نوزادان تجویز می شود.
کولیک اید شربت دل درد کودکان
این قطره خوراکی از محصولات کمپانی انگلیسی ویتابیوتیکس است که باعث کم شدن دل درد نوزادان، کولیک و نفخ در کودکان و نوزادان می شود. مواد تشکیل دهنده آن عصاره شوید و همچنین رازیانه است.
دلیل دل درد کودکان همراه با تب
گاستروانتریت (التهاب ﻣﻌﺪه و روده) از علل درد شکم همراه با تب است.
گاستروانتریت شایع ترین علت درد شکم همراه با تب در کودکان است. گاستروانتریت معمولا ویروس معده یا آنفلوآنزای معده نامیده می شود و التهاب معده و روده را توصیف می کند.
این بیماری معمولا توسط یک ویروس مانند روتا ویروس یا نورو ویروس ایجاد می شود. باکتری ها، انگل ها و سموم نیز می توانند سبب ایجاد این بیماری شوند.
کودکان مبتلا به گاستروانتریت معمولا درد و گرفتگی شکمی را به طور عمومی تجربه می کنند. وجود تب معمول است و نشان دهنده تلاش بدن برای مبارزه با عفونت است.
اسهال آبکی یکی دیگر از علائم مشخص گاستروانتریت است که ممکن است همراه تهوع و استفراغ باشد. همچنین خون، مخاط و یا هر دو ممکن است در مدفوع، به ویژه در گاستروانتریت باکتریایی وجود داشته باشد.
پیشگیری از دل درد نوزادان
نکات ساده ولی در عین حال مهمی در هنگام شیردهی هستند که رعایت آنها مشکل را خیلی کم میکند. این نکات را با هم مرور میکنیم:
- هنگام شیردهی توجه کنید که گوشه دهان کودک باز نباشد که به همراه شیر هوا نمکد. با دست خودتان سینه تان را کنترل کنید و اجازه ندهید روی صورتش بیفتد.
- سعی کنید بنشینید و شیر بدهید.
- از بالش مخصوص شیردهی برای زیر بدن کودک استفاده کنید تا زود خسته نشوید.
- بعد از تمام شدن شیردهی، کودک را با شکم روی کف دستتان گذاشته به سینه تان بچسبانید و با دست دیگر به ملایمت به پشتش بزنید تا چند آروغ خوب بزند.
البته میتوانید حوله مناسبی روی شانه خود پهن کرده، او را روی شانه تان بگذارید و این کار را با نهایت صبر و آرامش و همراه خواندن آوازی ملایم که به او آرامش و حس حمایت شدن بیشتری بدهد انجام دهید. - کودک را به پهلو بخوابانید و در این حال با گذاشتن بالش او را حمایت کنید.
در این دوره مادر باید از مصرف غذاهای نفاخ به شدت پرهیز کند (حبوبات، سیر، پیاز و …)،. همچنین بهتر است در سبد غذایی خود از غذاها یا داروهایی که نفخ را کم میکنند هم استفاده کند.
کلام آخر
اگر شیرخوار بیش از حد گریه میکند حتما با متخصص اطفال مشورت کنید. پزشک با معاینه شیرخوار علل احتمالی دیگر را رد میکند و در صورتی که تشخیص کولیک بدهد چند استراتژی تسکین دهنده اضافی به شما معرفی خواهد کرد.
توصیف مدل گریه (مدت زمان، شدت آن) به پزشک کمک میکند تا احتمال هر نوع مشکل دیگر مانند ریفلاکس، عفونت یا حساسیت به شیر که میتواند باعث تحریک گریه شود را رد کند.