چکیده
ممکن است شما با وجود خرید دستگاه فشارسنج، طریقه استفاده از فشارسنج را بلد نباشید.
اگر یک فشارسنج مناسب بخرید و طریقه استفاده از فشارسنج را یاد بگیرید، به راحتی و بدون مراجعه به مراکز درمانی میتوانید از میزان فشارخون خود مطلع شوید.
ما در این مقاله همراه شما هستیم تا کار با دستگاه فشارسنج را به شما آموزش دهیم پس تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
آموزش تصویری نحوه کار با دستگاه فشارسنج
دستگاه فشارسنج
دستگاه فشار سنج در واقع دستگاه یا ابزاری از کالاهای پزشکی است که برای اندازه گیری فشارخون افراد استفاده می شود که با عناوین مختلف دیگری نیز شناخته میشود. انواع مختلفی از دستگاه فشار وجود دارد که در شرکت های مختلف و تحت برندهای تجاری گوناگون تولید و به بازار جهانی عرضه می شوند، کارکرد دستگاه فشار سنج با توجه به نوع و مدل آن متفاوت میباشد. در این مطلب به آشنایی با انواع مختلف دستگاه های فشارسنج و نحوه عملکرد آن میپردازیم، با استفاده از این دستگاه افراد به سادگی می توانند فشار خون خود را مدیریت کرده و از بروز هرگونه ناراحتی و مشکل جدی جلوگیری کنند.
انواع فشارسنج
بطور کلی می توان انواع فشار سنج را به سه نوع کلی زیر دسته بندی نمود:
-
جیوه ای
فشارسنج جیوه ای در واقع مرسوم ترین نوع فشارسنج است و شامل کاف های بادی دستی است که به لوله های تجهیز شده با جیوه متصل می شوند.
-
عقربه ای
دستگاه فشارسنج عقربهای فشار خون افراد را توسط شنیدن صدای نبض اندازه گیری میکند، به همین علت استفاده از این دستگاه برای افرادی که مشکلات شنوایی دارند پیشنهاد نمیشود.
این دستگاه در مقایسه با دستگاه های دیجیتالی طول عمر بالاتری دارد، مقرون به صرفه تر است و از دقت بالاتری برخوردار میباشد.
-
دیجیتالی
این دستگاه که به فشارسنج خانگی نیز معروف است توسط همه افراد قابل استفاده میباشد و کاربری بسیار عمومیتری دارد، استفاده از این محصول حتی برای افراد پیر و ناتوان نیز راحت است و فرد را در کوتاه ترین زمان به نتیجه میرساند. علاوه بر این شاخص های بیشتری مانند ضربان قلب، حافظه ذخیره نتایج، میانگین نتایج را نشان میدهد. کارکرد این محصولات عموما به وسیله باطری و آداپتور صورت میگیرد که نحوه ی عملکرد هر محصول در ویژگی های آن نوشته شده است.
چرا باید از فشارسنج استفاده کنیم؟
فشار خون بالا یکی از بزرگترین مشکلات پزشکی جهان است چرا که سنجش دقیق فشارخون برای پزشکان و تشخیص بیماری بسیار حیاتی و ضروری است.
فشار خون بالا عامل اصلی بیماریهایی چون بیماری قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه است.
اندازه گیری فشار خون به طور معمول در کلینیک انجام میشود ولی بخاطر مشغلههای کاری و زندگی روزانه، اکثر مردم برای مراجعه به کلینیک و انجام برخی از آزمایشات و کنترل سلامتی خود مانند اندازه گرفتن فشار خون وقت کافی ندارند.
امروزه استفاده از دستگاه فشار خون خانگی و نظارت ۲۴ ساعته در حالیکه بیمار روال روزانه خود را می گذراند، افزایش یافته است. پس برای اندازه گیری دقیق فشارخون در خانه، این مقاله را مطالعه کنید و طریقه استفاده از فشارسنج را یاد بگیرید.
شرایط کلی قبل از اندازه گیری فشارخون
- حداقل نیم ساعت قبل از اندازه گیری فشار خون، فرد معاینه شونده باید فعالیت شدید نداشته باشد؛ غذای سنگین، قهوه، الکل، دارو و نوشیدنی های محرک مصرف نکرده باشد و سیگار نکشیده باشد.
- ضمنا فرد نباید مدت طولانی قبل از اندازهگیری فشار ناشتا باشد.
- از آنجایی که در اندازه گیری فشارخون بین دست راست و چپ ممکن است اختلاف مختصری وجود داشته باشد؛ بهتر است فشار خون در وضعیت نشسته و از دست راست اندازه گیری شود.
- در حین اندازه گیری فشار خون، دست فرد معاینه شونده نباید آویزان باشد و باید بر روی چیزی تکیه کند تا عضلات دست شل باشد.
طریقه استفاده از فشارسنج جیوه ای
- برای اندازه گیری فشار خون به کمک فشارسنج جیوه ای شما نیاز به کاف یا بازوبند، گوشی طبی، فشارسنج و پمپ پلاستیکی دارید. برای این اندازه گیری دقیق فشار خون، جایی بنشینید که بتوانید بازویتان را راحت روی یک سطح مثل میز بگذارید به طوری که وقتی آرنج خود را خم می کنید، آرنج با قلبتان در یک سطح و موازی باشد (بهتر است از بازوی چپ استفاده کنید).
- بازوبند را دور بازوی خود ببندید (بالای بازو) و قسمت بالای بازوبند را از طریق نوار فلزی ای که به آن متصل است بلرزانید.
- مطمئن شوید که بازوبند خیلی تنگ نشده باشد و آن را سفت نبندید بعد گوشی طبی را به آرامی در گوش خود قرار دهید.
- تا زمانی که شروع به باد کردن بازوبند نکرده اید، هیچ صدایی در گوشی نمی شنوید. برای کمک به این کار می توانید با دو انگشت خود (نه انگشت شست) آنقدر دیافراگم را حرکت دهید که محل نبض را پیدا کنید.
- شیر پمپ پلاستیکی را ببندید و مطمئن شوید که آن را در جهت عقربه های ساعت بسته اید به طوری که وقتی پمپ می کنید هوا از آن خارج نمی شود ولی آن را بیش از حد سفت نکنید. این کار به شما کمک می کند که بتوانید به آرامی هوا را از بازوبند خارج کنید. اگر آن را خیلی سفت بسته باشید ممکن است به سرعت آن را باز کنید و هوا سریع از آن خارج شود (فقط به میزانی آن را ببندید که احساس می کنید هوا از آن خارج نمی شود).
- تا زمانی که عقربه فشارسنج در نوسان بین ۲۰ و ۳۰ است به آرامی و مداوم بازوبند را باد کنید، سپس به آرامی شیر پمپ را در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید، به طوری که هوا به آرامی و به طور پیوسته خارج شود. در هنگام انجام این کار با گوشی به صداها توجه کنید. عقربه در هر ثانیه باید یک یا دو علامت به پایین بیاید. همانطور که پایین آمدن عقربه را نگاه می کنید، باید صدایی بشنوید که به آن کورتکوف می گویند.
- به فشارسنج نگاه کنید. زمانی که برای اولین بار صدای کورتکوف را شنیدید به عقربه نگاه کنید و عدد به دست آمده را به خاطر بسپارید. این عدد فشار خون سیستولیک است که بیشترین مقدار فشار وارد شده به دیواره شریان، زمانی که قلبتان خون را پمپاژ می کند است.
- باز هم به عقربه نگاه کنید. زمانی می رسد که صدا به سختی شنیده می شود یا دیگر صدایی شنیده نمی شود که به آن چهارمین صدای کورتکوف می گویند. باز هم در این لحظه به عقربه نگاه کنید و عدد را به خاطر بسپارید. این عدد فشار خون دیاستولیک است. اگر هنوز مقدار دقیق دو عدد را اندازه گیری نکرده اید، می توانید باز هم کمی کاف را باد کنید (فقط بیش از حد این کار را نکنید، چون روی درستی عدد به دست آمده تأثیر می گذارد و همچنین می توانید این کار را دوباره با بازوی دیگرتان انجام دهید).
طریقه استفاده از فشارسنج بازویی عقربه ای
- دستگاه فشارسنج را نزدیک بازوی خود قرار دهید (بازوبند نباید خیلی محکم یا خیلی شل به دور بازو بسته شود؛ زیرا میزان فشار خون به طور کاذب پایین یا بالا نشان داده می شود).
- در هنگام استفاده از فشارسنج عقربه ای، عقربه باید روی صفر قرار بگیرد.
- نبض مچ دست را با انگشتان اشاره و میانه حس کنید، این نبض در بالای مفصل مچ درون شیاری در امتداد انگشت شست حس میشود.
- با یک دست نبض مچ همان دست را لمس کنید و با دست دیگر پیچ پمپ لاستیکی را ببندید و بصورت متوالی و سریع روی پمپ فشار آورید و آنقدر کیسه هوای بازوبند را باد کنید تا دیگر نبض مچ دست حس نشود در همان زمان عددی که عقربه روی آن قرار گرفته است را در ذهن خود بخاطر بسپارید.
- سپس پیچ پمپ را کاملا باز کرده و سریعا باد بازوبند را تخلیه کنید. بعد ۳۰ میلی متر جیوه به آن عدد بدست آمده اضافه کنید. بنابراین حداکثر سطح باد کردن بازوبند بدست می آید.
- چند ثانیه دست فرد را بالا نگهدارید یا یک دقیقه صبر کنید و این بار از گوشی استفاده کنید. ابتدا لوله های گوشی را در گوش بگذارید و سپس صفحه گوشی (دیافراگم) را روی سرخرگ بازویی در چین آرنج (قسمت داخلی تاندون عضله دو سر بازویی) بین دو لوله لاستیکی فشارسنج قرار دهید.
- گوشی را با انگشتان دست محکم و یکنواخت در این قسمت نگهدارید، باید دقت کرد گوشی با بازوبند یا لوله های لاستیکی تماس نداشته باشد و در زیر بازوبند قرار نگیرد، زیرا صداهای مالشی ایجاد میکند (در تمام مراحل به ستون جیوه یا عقربه فشارسنج توجه کنید).
- مجددا پیچ پمپ را ببندید و بازوبند را باد کنید تا به حداکثر سطح باد کردن بازوبند (عدد به دست آمده) برسد؛ سپس پیچ پمپ را به آهستگی باز کنید و با سرعت آهسته ۳- ۲ میلیمتر جیوه در ثانیه باد بازوبند را تخلیه کنید. سطح عقربه کم کم پایین میآید تا جایی که صداهای کورتکوف ظاهر میشود.
- همزمان با اولین صدایی که در گوش شنیده میشود به سطح عقربه نگاه کنید و آن سطح را در ذهن به خاطر بسپارید (این سطح نشان دهند فشار سیستولی یا ماکزیمم است). تخلیه باد بازوبند به آرامی ادامه مییابد و سطح عقربه نیز پایین میآید.
- همچنان به سطح عقربه توجه کنید. زمانی میرسد که دیگر صدای واضحی شنیده نمیشود یا صدا خفیف و کمکم قطع میشود پس نقطه قطع صدا نشاندهنده فشار دیاستولی یا مینیمم است.
- این سطح را در ذهن بسپارید سپس باد بازوبند را با باز کردن کامل پیچ پمپ به سرعت تخلیه کنید. عدد اول را به عنوان فشار ماکزیمم و عدد دوم را به عنوان فشار مینیمم یادداشت کنید.
طریقه استفاده از فشارسنج دیجیتال بازویی
- اگر فشارسنج دارای دفترچه راهنما است، نخست آن را مطالعه کنید.
- اطمینان حاصل کنید که آرام و راحت هستید. اگر مضطرب یا ناراحت باشید، ممکن است دقت اندازه گیری مورد بحث باشد.
- سپس کاف فشارسنج را در حد فاصل شانه تا آرنج در وسط بازو ببندید، لازم است کاف نه خیلی سفت و نه خیلی نرم بسته شود.
- سپس فشارسنج بازویی را روشن کنید، خواهید دید که کاف پر از هوا شده و متورم می شود؛ تورم کاف به بازو شما فشار وارد می کند. بعد از چندین ثانیه دستگاه فشارسنج به طور خودکار خالی از هوا می شود و سپس اعدادی بر روی صفحه نمایش LCD نمایان می شود.
- این اعداد به ۳ بخش تقسیم می شوند، عدد بالایی نمایانگر فشار خون بالا در طول انقباض قلبی یا سیستولیک است.همچنین عدد پایین تر که معمولا اندازه کوچکتری (از نظر فونت) دارد، مقدار ضربان قلب را نشان می دهد.
- در صورتی که فشار خون شما بالا باشد، چراغ دستگاه قرمز رنگ خواهد شد، اگر فشار خون به مقدار خفیفی وجود داشته باشد، چراغ نارنجی رنگ می شود. چراغ در حال فشار معمول سبز رنگ می شود.
- دو یا سه بار فشار خود را در هر دو دقیقه ثبت کنید و سپس میانگین آنها را محاسبه کنید. مشاهده خواهید کرد که اولین قرائت خیلی بیشتر از قرائت های بعدی است.
- فشارسنجهای دیجیتالی بازویی معمولا دارای حافظه جانبی برای ذخیره قرائت های اندازهگیری شده است. این میتواند نظارت دقیقی را در روند پیگیری شرایط سلامتی شما باشد.
نکته: طریقه استفاده از فشارسنج مچی نسبت به مدلهای بازویی تنها در ناحیه بستن کاف است، وگرنه در نحوه قرائت شبیه به یکدیگر هستند.
تفسیر نتایج فشارسنج
فشار خون به طور معمول به وسیله دو عدد ثبت می شود، به عنوان مثال: ۱۲۰/۸۰ میلی متر جیوه.
فشار خون سیستولیک همیشه مقدار بالا است و به نیرویی گفته می شود خون به دیواره های شریانی وارد می کند. این جریان نیرو از طریق قلب ایجاد می شود و به عبارتی قلب، خون را با فشار پمپ می کند.
فشار خون دیاستولیک همیشه مقدار پایین است و به فشار خون بین ضربان قلب اشاره می کند، این همان زمان استراحت قلب است.
میانگین فشار خون افراد بزرگسال سالم باید حدود ۱۲۰/۸۰ mmHg باشد.
اگر فشار خون فرد به طور مرتب بالاتر از ۱۴۰/۹۰ باشد، می تواند نشانه فشار خون بالا باشد.
طریقه |
سیستولیک |
دیاستولیک |
نرمال |
کمتر از 120 |
کمتر از 80 |
بالا |
120-129 |
کمتر از 80 |
سطح 1 فشارخون بالا |
130-139 |
80-89 |
سطح 2 فشارخون بالا |
140یا بالاتر |
90 یا بیشتر |
بحران فشارخون بالا(موارد اورژانسی) |
بیشتراز180 |
بیشتر از 120 |
کلام آخر
شما باید به درستی طریقه استفاده از فشارسنج را بیاموزید. فشارسنج های دیجیتالی به نسبت مدل های جیوه ای و عقربه ای، استفاده آسان تری دارند، آنها نیاز به آموزش تخصصی ندارند.
دستگاههای فشار خون معمولا دارای دفترچه راهنمای استفاده هستند، اگر فاقد این دفترچه بودند، مقاله ما بر طرف کننده نیازهای شما خواهد بود.
امیدواریم مقاله طریقه استفاده از فشارسنج مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
با آرزوی سلامتی و کامیابی...